ماده ۶۱۹ قانون مجازات اسلامی (۱۳۹۲)

در میزان دیه تفاوتی میان دندان ‌هایی که رنگ ‌های گوناگون دارند، وجود ندارد و اگر دندانی در اثر جنایت، سیاه شود و نیفتد دیه آن دو‌ سوم دیه همان دندان است و دیه دندانی که قبلاً سیاه شده است، یک ‌سوم دیه همان دندان است. تبصره ـ در تغییر رنگ دندان، بدون آنکه سیاه شود یا منفعت آن از بین برود، ارش ثابت است و اگر پس از آن شخصی دندان مزبور را بکند، باید دیه کامل همان دندان را بدهد.

نکات توضیحی تفسیری دکترین

این ماده در خصوص دندان هایی است فاقد رنگ طبیعی و سفید هستند. تفاوتی در منشاء و علت تغییر این رنگ وجود ندارد. لذا چنانچه یک دندان به موجب صدمه، بیماری، یا جنایت زرد شود در هر حال مشمول این ماده است. این در حالی است که بخش دوم این ماده در خصوص سیاه شدن دندان در اثر جنایت است. گروهی از این بخش چنین نتیجه گرفته اند که سیاه شدن فقط در اثر جنایت رخ می دهد.712984 ماده فوق را مبتنی بر نص دانسته اند و می تاون از این ماده چننی نتیجه گرفت که اگر جنایت وارده بر ددان منجر به سیاهی آن شود، دارای دو سوم دیه دندان سالم است. همچنین گروهی چنین استدلال کرده اند که سیاه شدن دندان در نتیجه ارتکاب جنایت، به منزله فلج شدن آن است و قاعده آن است که در این شرایط دو سوم دیه عضو دریافت شود.836608

مستندات فقهی

مستند فقهی این ماده را روایتی از حضرت علی (ع) دانسته اند.2357868

سوابق فقهی

در خصوص این ماده دیدگاه های مخالفی نیز میان فقها دیده می شود.712992برخی از فقها بیان نموده اند که در دیه از بین بردن دندان های سفید یا زرد یا سیاه تفاوتی وجود ندارد.2500320 برخی از فقها معتقدند سیاه شدن دندان در اثر جنایت، موجب دیه کامل است. مگر اینکه منافع دندان نظیر جویدن غذا باقی بماند.836704برخی از فقها نیز بیان داشته اند دیه دندانی که به موجب جنایت دچار سیاهی شده ولی نیفتد، معادل یک سوم دیه آن دندان است. دیه دندان سیاهی نیز که به موجب جنایت بیفتد، دو سوم دیه دندان سالم است. 4062544اما برخی از قدما معتقدند دیه این دندان یک چهارم دیه دندان سالم می باشد.3361996 همچنین برخی از فقها بر این باورند که اگر دندانی بر اثر جنایت لق شود، دو سوم دیه آن دندان اخذ می شود. منتها گروهی دیگر در این خصوص قائل به ارش می باشند.2500336

در هر صورت گروهی از فقها نیز طبق ماده فوق تصریح کرده اند که تفاوتی میان دندان سفید یا زرد یا سیاه در حکم دیه نمی باشد. مشروط بر این که این رنگ، رنگ اصلی دندان باشد نه رنگی عارضی.اما اگر سیاه شدن دندان ناشی از جنایت باشد،نظر اقوی دو سوم دیه اصل دندان است.4180548

رویه قضایی

به موجب نشریه مشورتی 7/4489-64/7/23 مقصود از سیاه شدن دندان، فساد آن است و خود سیاه شدن در این جا موضوعیت ندارد.671292