ماده ۶۱۹ قانون مجازات اسلامی (۱۳۹۲)

ماده ۶۱۹ قانون مجازات اسلامی (۱۳۹۲): در میزان دیه تفاوتی میان دندان ‌هایی که رنگ ‌های گوناگون دارند، وجود ندارد و اگر دندانی در اثر جنایت، سیاه شود و نیفتد دیه آن دو‌ سوم دیه همان دندان است و دیه دندانی که قبلاً سیاه شده است، یک ‌سوم دیه همان دندان است.

تبصره ـ در تغییر رنگ دندان، بدون آنکه سیاه شود یا منفعت آن از بین برود، ارش ثابت است و اگر پس از آن شخصی دندان مزبور را بکند، باید دیه کامل همان دندان را بدهد.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

نکات توضیحی تفسیری دکترین

این ماده در خصوص دندان هایی است که فاقد رنگ طبیعی و سفید هستند، تفاوتی در منشاء و علت تغییر این رنگ وجود ندارد، لذا چنانچه یک دندان به موجب صدمه، بیماری، یا جنایت زرد شود، در هر حال مشمول این ماده است، این در حالی است که بخش دوم این ماده، در خصوص سیاه شدن دندان در اثر جنایت است، گروهی از این بخش، چنین نتیجه گرفته اند که سیاه شدن فقط در اثر جنایت رخ می دهد. ماده فوق را مبتنی بر نص دانسته اند و می توان از این ماده چنین نتیجه گرفت که اگر جنایت وارده بر دندان منجر به سیاهی آن شود، دارای دو سوم دیه دندان سالم است، همچنین گروهی چنین استدلال کرده اند که سیاه شدن دندان در نتیجه ارتکاب جنایت، به منزله فلج شدن آن است و قاعده، آن است که در این شرایط دو سوم دیه عضو دریافت شود.

مطالعات فقهی

مستندات فقهی

مستند فقهی این ماده را روایتی از حضرت علی (ع) دانسته اند.

سوابق فقهی

در خصوص این ماده، دیدگاه های مخالفی نیز میان فقها دیده می شود. برخی از فقها بیان نموده اند که در دیه از بین بردن دندان های سفید یا زرد یا سیاه تفاوتی وجود ندارد. برخی از فقها معتقدند سیاه شدن دندان در اثر جنایت، موجب دیه کامل است، مگر اینکه منافع دندان نظیر جویدن غذا باقی بماند. برخی از فقها نیز بیان داشته اند دیه دندانی که به موجب جنایت دچار سیاهی شده ولی نیفتد، معادل یک سوم دیه آن دندان است، دیه دندان سیاهی نیز که به موجب جنایت بیفتد، دو سوم دیه دندان سالم است. اما برخی از قدما معتقدند دیه این دندان، یک چهارم دیه دندان سالم می باشد. همچنین برخی از فقها بر این باورند که اگر دندانی بر اثر جنایت لق شود، دو سوم دیه آن دندان اخذ می شود، منتها گروهی دیگر در این خصوص قائل به ارش می باشند.

در هر صورت گروهی از فقها نیز طبق ماده فوق تصریح کرده اند که تفاوتی میان دندان سفید یا زرد یا سیاه در حکم دیه نمی باشد، مشروط بر اینکه این رنگ، رنگ اصلی دندان باشد نه رنگی عارضی، اما اگر سیاه شدن دندان ناشی از جنایت باشد، نظر اقوی، دو سوم دیه اصل دندان است.

رویه های قضایی

به موجب نظریه مشورتی 7/4489-64/7/23، مقصود از سیاه شدن دندان، فساد آن است و خود سیاه شدن در اینجا موضوعیت ندارد.

رای دادگاه درباره افزایش دیه مورد حکم دادگاه بدوی پس از تأیید رای در مرحله تجدیدنظر (دادنامه شماره ۹۵۰۹۹۷۰۲۲۳۹۰۰۶۰۹)