ماده ۳۹۱ قانون تجارت

ماده 391 قانون تجارت:اگر مال‌التجاره بدون هیچ قیدی قبول و کرایه آن تادیه شود دیگر بر علیه متصدی حمل و نقل دعوی پذیرفته نخواهد شد مگر در مورد‌ تدلیس یا تقصیر عمده به علاوه متصدی حمل و نقل مسئول آواری غیر ظاهر نیز خواهد بود در صورتی که مرسل‌الیه آن آواری را در مدتی که مطابق اوضاع و احوال رسیدگی به مال‌التجاره ممکن بود به عمل آید و یا بایستی به عمل آمده باشد مشاهده کرده و فوراً پس از مشاهده به متصدی حمل و نقل‌ اطلاع دهد. در هر حال این اطلاع باید منتها تا هشت روز بعد از تحویل گرفتن مال‌التجاره داده شود.

توضیح واژگان

تقصیر عمده امری است موضوعی که از یک عمل یا واقعه حقوقی مانند بی مبالاتی کردن، یک ترک فعل یا فعل غیر ارادی که ناشی از ترک احتیاط متعارف بوده است و این ترک احتیاط در اجرای قرارداد خدشه وارد نموده است تشکیل می شود.1758828

نکات توضیحی تفسیری دکترین

بر اساس این ماده، وظیفه گیرنده کالا را باید تحویل مال التجاره دانست. منتها وی موظف است در خصوص تحویل کالای صحیح و سالم مواظبت و توجه نماید.1838212 لذا گیرنده کالا باید در زمان تحویل گرفتن کالا، محموله را به لحاظ سالم بودن مورد بررسی دقیق قرار دهد. چرا که اگر کالا را بدون هیچ گونه قیدی قبول کند، حق اقامه دعوی علیه متصدی حمل و نقل را نخواهد داشت. اما در فرضی که خسارات وارده ظاهری نباشند، گیرنده می تواند ظرف هشت روز پس از اخذ کالا، مراتب را به متصدی حمل و نقل اطلاع دهد.2205484 لذا هر اقدامی علیه متصدی حمل و نقل باید ظرف هشت روز بعد از تحویل مال التجاره به او اطلاع داده شود.1837908پس مشخص می شود اگر مال التجاره به سلامت به دست گیرنده برسد 1838040 یا گیرنده کالا مال التجاره را بدون هیچگونه قید و شرطی قبول کند یا آنکه ظرف هشت روز پس از تحویل در خصوص آواری اعتراض نکند، مسئولیت متصدی نیز پایان می یابد.1838052

عده ای معتقدند اگرچه گیرنده مال در مقابل متصدی حمل و نقل تعهدی ندارد و می تواند از تحویل گرفتن مال نیز امتناع کند، اما از آنجا که چنین اقداماتی می تواند خساراتی را متوجه ارسال کننده نماید، لذا در فرض ارسال کالا بر مبنای توافقات قبلی میان فرستنده و دریافت کننده مال، فرستنده حق اقامه دعوی علیه گیرنده در راستای دریافت خسارات حاصله را دارد.1838216