مفهوم شناسی عدم کفایت رییس جمهور و چگونگی احراز آن در حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران

مفهوم شناسی عدم کفایت رییس جمهور و چگونگی احراز آن در حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران نام مقاله‌ای از حمید رضا مقدسین و علی اکبر گرجی ازندریانی است که در شماره شصت و نهم (اسفند 1399) فصلنامه علمی پژوهش حقوق عمومی منتشر شده است.

چکیده

از لوازم یک جامعه­ مردم­سالار، پاسخگو بودن نهادها و مقام­های حکومتی نسبت به عملکرد خود در برابر مردم یا نهادهای برآمده از مردم است. بر همین اساس، رییس جمهور به عنوان یک مقام سیاسی که مدیریت قوه مجریه و اداره­ امور اجرایی کشور را بر عهده دارد باید در برابر مجلس شورای اسلامی پاسخگو باشد. قانون­گذار اساسی برای پاسخگویی رییس جمهور، سازکارهایی را اندیشیده از جمله استیضاح رییس جمهور و بررسی عدم کفایت وی؛ در واقع آنچه که قانون­گذار اساسی از مجلس شورای اسلامی می­خواهد این است که کفایت اجرایی، یعنی استمرار و بقای صلاحیت مدیر و مدبر بودن رییس جمهور را مورد بررسی قرار دهد. این تحقیق با مطالعه­ مشروح مذاکرات مجلس بررسی نهایی قانون اساسی، شورای بازنگری قانون اساسی و نیز مذاکرات پیرامون بررسی عدم کفایت سیاسی اولین رییس جمهور به واکاوی دقیق­تر «عدم کفایت رییس جمهور» پرداخته­ و سنجه­هایی را برای ارزیابی بهتر این موضوع مطرح می­کند.

کلیدواژه‌ها

• عدم کفایت رییس جمهور
• کفایت اجرایی
• کارآمدی
• مدیریت قوه مجریه
• اداره امور اجرایی کشور

مواد مرتبط

• اصل 89 قانون اساسی
• اصل 110 قانون اساسی
• اصل 113 قانون اساسی
• اصل 115 قانون اساسی
• اصل 122 قانون اساسی
• ماده 236 آیین نامه داخلی مجلس شورای اسلامی

اصطلاحات تخصصی

• تفکیک قوا
• تفکیک مطلق قوا
• نظام ریاستی
• نظام پارلمانی
• نظام نیمه ریاستی نیمه پارلمانی
• استیضاح
• عدم کفایت رئیس جمهور