جعل

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو

در جرم جعل شخصی به قصد تحریف واقعیت، تغییراتی را در نوشته ای ایجاد میکند که قابلیت اضرار به غیر دارد.[۱] جرم جعل میتواند به صورت جعل مادی (دخل و تصرف در صورت، ظاهر و جسم نوشته به نحوی که اثری از این عمل مادی در سند وجود دارد[۲]) یا جعل مفادی (وارونه جلوه دادن حقیقتی در سند توسط مامور تنظیم آن) باشد. [۳]

جعل در قانون مجازات جرائم نیروهای مسلح

اگر در پایین‌ترین رده فرماندهی یگان نظامی نیز جعل حکم یا امضاء فرمانده یا مسئول مربوط صورت گیرد، مشمول ماده 97 قانون مجازات جرائم نیروهای مسلح خواهد بود.[۴]گفتنی است صرف جعل امضا در روی یک برگ سفید بدون اینکه به نوشته‌ای سندیت بدهد، جعل نیست.[۵]ضمناً اگر نظامی حکم یا … سایر فرماندهان را جعل و خود شخصاً از این سند جعلی استفاده کند، تعدد مادی است و دو مجازات تعیین خواهد شد.[۶]لازم است ذکر شود در ماده مذکور جعل حکم یا امضاء یا مهر سایر فرماندهان و مسئولان نیروهای مسلح باید به اعتبار مقام آنان باشد و الا از شمول این ماده خارج است.[۷]

جهل مهر نیروهای مسلح توسط نظامی

اگر فرد نظامی با واسطه اقدام به جعل مهر یکی از نیروهای مسلح نماید، مباشر معنوی یا فاعل معنوی جرم است.[۸]همچنین شبیه‌سازی به اندازه ای که احتمال به اشتباه انداختن وجود داشته باشد، شرط تحقق این جرم است.[۹]گفتنی است جعل مهر مذکور در ماده 98 قانون مجازات جرائم نیروهای مسلح اعم از آن است که مهر نیروهای مسلح بدون مجوز ساخته شود یا اینکه مهر آنها بدون اجازه در ذیل نوشته یا سندی به کار برود.[۱۰]ضمناً نیروهای مسلح در این ماده از پایین‌ترین رده تا بالاترین رده یک یگان نظامی به حساب می‌آیند.[۱۱]

جعل علامت نیروهای مسلح توسط نظامی

مقصود از علامت ، علائم مشخصه نیروهای مسلح است که به صورت مدال یا تصویر منقوش یا رقم یا حرف یا ترکیبی از آنها بوده و معمولاً بر روی اوراق یا اسناد از آنها استفاده می‌شود.

همچنین شبیه‌سازی علامت یکی از نیروهای مسلح با توجه به معروف بودن این علائم نزد عامه مردم، شرط تحقق جرم است.[۱۲]ضمنا اگر نظامی از طریق واسطه منگنه یا علامت را جعل کند، مباشر یا فاعل معنوی جرم محسوب می‌شود.[۱۳]در این باره جعل علامت یا منگنه چه به مباشرت چه با واسطه، مشمول مقررات ماده 99 قانون مجازات جرائم نیروهای مسلح است.[۱۴]

جعل اسناد توسط نظامی

طبق ماده ۱۰۳ قانون مجازات جرائم نیروهای مسلح مصوب ۱۳۸۲هر نظامی که در احکام و تقریرات و نوشته‌ها و اسناد و سجلات و آمارو محاسبات و دفاتر و غیر آنها از نوشته‌ها و اوراق رسمی مربوط به امور نظامی یا راجع به وظایفش جعل یا تزویر کند اعم از اینکه امضاء یا مهری را ساخته یا امضاء یا مهر یاخطوطی را تحریف کرده یا کلمه‌ای را الحاق کند یا اسامی اشخاص را تغییر دهد به حبس‌ از دو تا پنج سال محکوم می‌گردد.

گفتنی است احکام، تقریرات، نوشته‌ها، اوراق و… همگی باید رسمی باشند تا جعل آنها مشمول این ماده قرار بگیرد.[۱۵]ضمناً در ساختن مهر یا امضاء، شبیه‌سازی به اندازه ای که احتمال به اشتباه انداختن وجود داشته باشد، شرط است.[۱۶]در این باره جعل در رونوشت مصدق یا در برگ المثنی اسناد رسمی، حکم جعل در اسناد رسمی را دارد.[۱۷]همچنین صرف نظامی بودن مأمور تنظیم سند، موجب رسمی بودن آن نمی‌شود بلکه تنظیم سند باید به مناسبت انجام وظیفه و با رعایت تشریفات قانونی باشد.[۱۸]

رویه‌های قضائی

طبق رای شماره ۱۰۹۰ مورخ ۱۳۷۳/۱/۱۸ شعبه بیستم دیوان عالی کشور، تهیه سر برگ سازمان قضائی نیروهای مسلح، جعل نیست چون سربرگ را نمی‌توان علامت محسوب کرد.[۱۹]

منابع

  1. عباس زراعت. قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (همراه با فهرست تفصیلی عناوین مجرمانه). چاپ 4. ققنوس، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 715128
  2. ایرج گلدوزیان. حقوق جزای اختصاصی (جرایم علیه تمامیت جسمانی- شخصیت معنوی- اموال و مالکیت- امنیت و آسایش عمومی) (علمی-کاربردی). چاپ 13. دانشگاه تهران، 1386.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 431456
  3. عباس زراعت. شرح قانون مجازات اسلامی (جلد اول) (بخش تعزیرات). چاپ 2. فیض، 1377.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 857812
  4. محمود مالمیر. شرح قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح. چاپ 3. دادگستر، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3516636
  5. محمود مالمیر. شرح قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح. چاپ 3. دادگستر، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3516632
  6. محمود مالمیر. شرح قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح. چاپ 3. دادگستر، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3516652
  7. ایرج گلدوزیان، سلمان کونانی و محمدرضا محمدی کشکولی. قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح در نظم حقوقی کنونی. چاپ 1. جنگل، 1391.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3474884
  8. محمود مالمیر. شرح قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح. چاپ 3. دادگستر، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3516660
  9. محمود مالمیر. شرح قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح. چاپ 3. دادگستر، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3516876
  10. ایرج گلدوزیان، سلمان کونانی و محمدرضا محمدی کشکولی. قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح در نظم حقوقی کنونی. چاپ 1. جنگل، 1391.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3474904
  11. محمود مالمیر. شرح قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح. چاپ 3. دادگستر، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3516880
  12. محمود مالمیر. شرح قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح. چاپ 3. دادگستر، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3516892
  13. محمود مالمیر. شرح قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح. چاپ 3. دادگستر، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3516900
  14. محمدرضا یزدانیان. قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح در نظم حقوقی کنونی. چاپ 1. میزان، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2809032
  15. محمود مالمیر. شرح قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح. چاپ 3. دادگستر، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3517028
  16. محمود مالمیر. شرح قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح. چاپ 3. دادگستر، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3517032
  17. ایرج گلدوزیان، سلمان کونانی و محمدرضا محمدی کشکولی. قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح در نظم حقوقی کنونی. چاپ 1. جنگل، 1391.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3475044
  18. محمدرضا یزدانیان. قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح در نظم حقوقی کنونی. چاپ 1. میزان، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2808464
  19. ایرج گلدوزیان، سلمان کونانی و محمدرضا محمدی کشکولی. قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح در نظم حقوقی کنونی. چاپ 1. جنگل، 1391.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3474916