ماده 16 قانون ثبت احوال
ماده 16 قانون ثبت احوال: اعلام و امضاء سند ثبت ولادت به ترتیب به عهده اشخاص زیر خواهد بود:(اصلاحی مصوب ۱۳۶۳/۱۰/۱۸)
۱ – پدر یا جدی پدر. (اصلاحی مصوب ۱۳۶۳/۱۰/۱۸)
۲ – مادر در صورت غیبت پدر و در اولین موقعی که قادر به انجام این وظیفه باشد.
۳- حذف شده
۵ – اشخاصی که قانوناً عهده‌دار نگهداری طفل می‌باشند.
۶ – متصدی یا نماینده مؤسسه‌ای که طفل به آنجا سپرده شده است.
۷ – صاحب واقعه که سن او از ۱۸ سال تمام به بالا باشد.
تبصره – در صورتی که ازدواج پدر و مادر طفل به ثبت نرسیده باشد اعلام ولادت و امضاء اسناد متفقاً به عهده پدر و مادر خواهد بود و هرگاه اتفاق پدر و مادر در اعلام ولادت میسر نباشد سند طفل با اعلام یکی از ابوین که مراجعه می‌کند با قید نام کوچک و طرف غائب تنظیم خواهد شد.
توضیح واژگان
صاحب واقعه: کسی است که آن واقعه مربوط به احوال شخصیه او است.[۱]
وصی: شخصی است که در ولایت بر مورد وصیت، نایب موصی می‌گردد.[۲]
قیم: به کسی که به سفارش دادستان، برای حمایت از محجور،و نگهداری از او و اداره اموال وی تعیین می گردد؛ قیم گویند.[۳]
پیشینه تقنینی
در تصویب نامه ثبت احوال مصوب 1297 در موقع تولد طفل اعم از ذکور و اناث، پدر و در غیاب او مادر یا جد مکلف بودند ظرف مدت 15 روز ولادت را اعلام کنند و در موقع اظهار دو نفر شاهد هم باید حضور داشت. در ماده 9 قانون سجل احوال مصوب 1304 پدر و در غیاب او مادر مکلف بود ظرف 10 روز ولادت را اعلام کند.پس از آن قانون سجل احوال مصوب 1307 در ماده 4 مقرر کرد پدر یا مادر و قابله ولادت را اعلام کنند. در ماده 2 قانون اصلاح قانون ثبت احوال مصوب اردیبهشت 1319 با افزایش مجدد مهلت اعلام ولادت به 15 روز اشخاص ذیل ملزم به اعلام ولادت شدند: 1-پدر طفل در صورتی که در محل حاضر باشد. 2-ولی یا سرپرست طفل یا خانواده ای که طفل در آن متولد شده است. 3-مادر طفل در اولین موقعی که بتواند. 4-ماما یا پزشکی که موقع تولد حاضر بوده است و در حال حاضر اشخاص مندرج در ماده 16 قانون ثبت احوال مصوب 1355 ملزم به اعلام ولادت هستند.[۴]
نکات توضیحی تفسیری دکترین
در عرف اطلاع و اعلام به یک معنا کاربرد دارند اما در قانون ثبت احوال اعلام و اطلاع متفاوت هستند. اطلاع دادن صرفا آگاه ساختن مامور ثبت احوال از یک رویداد است اما اعلام کردن یک حکم قانون است و دارای آثار حقوقی است. در اصل رابطه اطلاع و اعلام رابطه عموم و خصوص مطلق است.[۵]
منابع
- ↑ محمد درویش زاده و محمد درویش زاده. قانون ثبت احوال در نظم حقوقی کنونی. چاپ 1. داد و دانش، 1397. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6405884
- ↑ سیدمهدی میرداداشی، ولی اله علیزاده و مهدی حسن زاده. احوال شخصیه اهل سنت (طلاق، وصیت، ارث، حجر) در مذهب شافعی و حنفی. چاپ 1. خرسندی، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3043892
- ↑ محمدحسین ساکت. حقوق مدنی (جلد اول) (شخصیت و اهلیت در حقوق مدنی). چاپ 1. جنگل، 1386. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1270836
- ↑ محمد درویش زاده و محمد درویش زاده. قانون ثبت احوال در نظم حقوقی کنونی. چاپ 1. داد و دانش، 1397. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6405876
- ↑ محمد درویش زاده و محمد درویش زاده. قانون ثبت احوال در نظم حقوقی کنونی. چاپ 1. داد و دانش، 1397. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6405880