عقد معوض

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو

عقد معوض عقدی است که در آن هر یک از طرفین عقد به ازای مالی که می‌دهد یا تعهدی که بر عهده می‌گیرد، مال یا تعهد دیگری را بدست می‌آورد.[۱] به عبارت دیگر عقد معوض عقدی است که در آن دو مورد معامله وجود دارد به نحوی که هر یک از این مورد ها در مقابل یکدیگر قرار می‌گیرد و این مورد معامله ممکن است هر دو عین یا هر دو تعهد باشد یا یکی عین و دیگری تعهد باشد.[۲]

اثر معاوضی بودن تعهدات در عقد بیع: در قراردادهایی که طرفین، تعهدات متقابلی در مقابل یکدیگر دارند و تعهدات جنبه معاوضی دارند یک طرف معامله در صورتی می تواند الزام طرف دیگر به اجرای تعهد را بخواهد که اثبات نماید به تعهدات قراردادی خویش به طور کامل عمل کرده است بنابراین صرف انجام بخشی از تعهدات (مثلا پرداخت بخشی از ثمن معامله) برای الزام طرف مقابل به ایفای تعهدات خویش کافی نیست. [۳]

مواد مرتبط

مطالعات تطبیقی

در ماده 1107 قانون مدنی جدید فرانسه عقد معوض و غیر معوض بدین نحو تعریف گردیده است که: «عقد، زمانی معوض است که یکی از طرفین در مقابل امتیازی که می دهد، امتیازی از طرف دیگر قرارداد دریافت می نماید. عقد، زمانی غیر معوض یا تبرعی است که یکی از طرفین، بدون انتظار دریافت یا دریافت چیزی از طرف مقابل، امتیازی به او بدهد.[۴]

منابع

  1. ناصر کاتوزیان. حقوق مدنی (جلد اول) (قواعد عمومی قراردادها). چاپ 5. شرکت سهامی انتشار، 1380.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6656320
  2. سیدمرتضی قاسم زاده. حقوق مدنی (مختصر قراردادها و تعهدات). چاپ 3. دادگستر، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6656316
  3. رای دادگاه درباره اثر معاوضی بودن تعهدات در عقد بیع (دادنامه شماره ۹۳۰۹۹۷۰۲۲۱۲۰۰۲۳۶)
  4. سیامک پاکباز. شرح قانون مدنی فرانسه. چاپ 1. میزان، 1401.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6670332