ماده ۵۶۸ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)

در مورد جرایم مذکور در این فصل که بوسیله اشخاص حقوقی انجام شود هر یک از مدیران و مسئولان که دستوردهنده باشند، بر‌حسب مورد به مجازات‌ های مقرر محکوم میشوند.

تبصره - اموال فرهنگی - تاریخی حاصله از جرائم مذکور در این فصل تحت نظر سازمان میراث فرهنگی کشور توقیف و در کلیه مواردی که حکم‌ به ضبط و استرداد اموال، وسائل، تجهیزات و خسارات داده میشود به نفع سازمان میراث فرهنگی کشور مورد حکم قرار خواهد گرفت.

پیشینه

سابقا قانونگذار در بند 12 ماده 127 مکرر قانون مجازات عمومی مصوب 1304، چنین اقدامی را مورد جرم انگاری قرار داده بود.

نکات توضیحی تفسیری دکترین

اختلاف نظر در خصوص مسئولیت کیفری اشخاص حقوقی و یا فقدان این مسئولیت، بحث های فراوانی را به همراه داشته است. قانونگذار ایران به تدریج تحت تاثیر نظرات موافقان، در مواردی مسئولیت کیفری اشخاص حقوقی را پذیرفته است. به نظر میرسد در این ماده، مقنن همچنان از این فرض که اشخاص حقوقی فاقد مسئولیت کیفری هستند، پیروی میکند، چرا که مجازات این جرائم، صرفا معطوف به مدیران و مسئولان دستوردهنده شده است. مقصود از عبارت «به وسیله شخص حقوقی» هم این است که نماینده به دستور مدیران، مرتکب جرم شده و تلقی عرفی عمل نمایندگان را به شرکت منتسب کرده است. به نظر میرسد جزای نقدی جرائم مذکور نیز صرفا از مدیران قابل مطالبه باشد، البته پرداخت خسارات از اموال اشخاص حقوقی، بلا اشکال خواهد بود.

انتقادات

متن ماده، در خصوص ارتکاب جرائم این فصل توسط اشخاص حقوقی است و به نظر میرسد هیچ ارتباطی بین متن ماده و تبصره (نحوه تحویل اموال تاریخی فرهنگی به سازمان میراث فرهنگی) وجود ندارد بنابراین بهتر بود تبصره فوق، به عنوان ماده ای جداگانه ذکر میشد.

مواد مرتبط

ماده 143 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392

ماده 20 تا 22 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392

تبصره ماده 14 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392