ماده ۶۳۶ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو

هر کس جسد مقتولی را با علم به قتل مخفی کند یا قبل از اینکه به اشخاصی که قانونا مامور کشف و تعقیب جرایم هستند خبر دهد آن‌ را دفن نماید به حبس از سه ماه و یک روز تا یک سال محکوم خواهد شد.

توضیح واژگان

مقصود از واژه «مقتول» اعم است از مقتولین به قتل عمد یا غیر عمد، اما در هر صورت مرگ وی باید ناشی از قتل باشد،[۱] البته این واژه، منصرف به انسان است و اخفاء جسد جنین را در بر نمی گیرد.[۲]

نکات توضیحی تفسیری دکترین

تفاوتی ندارد که فرد مخفی کننده، خود قاتل باشد یا غیر او، اگر مرتکب خود قاتل باشد مشمول مقررات تعدد مادی است.[۳] اما عده ای نیز معتقدند بهتر است در صورتی که فرد مخفی کننده خود قاتل باشد، صرفا مجازات قتل را بر او اعمال کنیم و او را مستحق مجازات شرکت در قتل بدانیم.[۴] مگر اینکه امکان اعمال این مجازات، وجود نداشته باشد.[۵]

عنصر معنوی این جرم سوء نیت عام است. البته اگر هدف مرتکب از مخفی کردن مقتول مقاصدی غیر مجرمانه نظیر حفاظت از جسد در برابر حیوانات باشد، مشمول این ماده نمی شود.[۶] همچنین اگر هدف از اخفاء، مخفی کردن ادله ارتکاب جرم باشد، باید آن را مشمول ماده 554 قانون مجازات اسلامی (تعزیرات) دانست.

رویه قضایی

دیوان عالی کشور در رأی شماره 2504-17/11/6 بیان داشته است که اخفاء جسد بوسیله خود قاتل بزه جداگانه محسوب نمی شود.[۷]

همچنین به موجب رأی 3665-36/8/21 سوزاندن جسد مقتول نیز اخفاء است.[۸]

منابع

  1. عباس زراعت. شرح قانون مجازات اسلامی (جلد دوم) (بخش تعزیرات). چاپ 2. ققنوس، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 378196
  2. رضا شکری و قادر سیروس. قانون مجازات اسلامی در نظم حقوق کنونی (دکترین و رویه کیفری ایران). چاپ 8. مهاجر، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 814372
  3. ایرج گلدوزیان. حقوق جزای اختصاصی (جرایم علیه تمامیت جسمانی- شخصیت معنوی- اموال و مالکیت- امنیت و آسایش عمومی) (علمی-کاربردی). چاپ 13. دانشگاه تهران، 1386.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 427360
  4. مرتضی محسنی. دوره حقوق جزای عمومی (جلد سوم) (مسئولیت کیفری). چاپ 1. گنج دانش، 1376.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 876180
  5. عباس زراعت. شرح قانون مجازات اسلامی (جلد دوم) (بخش تعزیرات). چاپ 2. ققنوس، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 378216
  6. عباس زراعت. شرح قانون مجازات اسلامی (جلد دوم) (بخش تعزیرات). چاپ 2. ققنوس، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 378192
  7. ایرج گلدوزیان. محشای قانون مجازات اسلامی. چاپ 5. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1384.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 674552
  8. رضا شکری و قادر سیروس. قانون مجازات اسلامی در نظم حقوق کنونی (دکترین و رویه کیفری ایران). چاپ 8. مهاجر، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 814376