اصل ۱۴ قانون اساسی

اصل 14 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران: به‏ حكم‏ آيه‏ شريفه‏ «لا ينهاكم‏‌ الله‏ عن ‏‌الذين‏ لم‏ يقاتلوكم‏ في ‏‌الدين‏ و لم‏ يخرجوكم‏ من‏ دياركم‏ ان‏ تبروهم‏ و تقسطوا‌ اليهم‏ ان‏‌ الله‏ يحب ‏‌المقسطين‏» دولت‏ جمهوري‏ اسلامي‏ ايران‏ و مسلمانان‏ موظفند نسبت‏ به‏ افراد غير مسلمان‏ با اخلاق‏ حسنه‏ و قسط و عدل‏ اسلامي‏ عمل‏ نمايند و حقوق‏ انساني‏ آنان‏ را رعايت‏ كنند. اين‏ اصل‏ در حق‏ كساني‏ اعتبار دارد كه‏ بر ضد اسلام‏ و جمهوري‏ اسلامي‏ ايران‏ توطئه‏ و اقدام‏ نكنند.

فلسفه و مبانی نظری

به جز مسلمانان غیر شیغه و غیر مسلمانان اهل کتاب، افراد دیگری نیز در جامعه اسلامی زندگی می کنند که توجه به میزان انعطاف و بیزاری آنان نسبت به مسلمانان به دو گروه تقسیم می شوند: گروه اول، آنان که در عین کفر و شرک با مسلمانان دشمنی و عداوت نورزیده اند که مسلمانان می توانند تا جایی که موجب سلطه آنان بر جامعه نگردد با ایشان رابطه دوستانه بر قرار کنند. و گروه دوم ، کسانی که به جنگ با مسلمانان پرداخته و آنان را از خانه و کاشانه شان رانده اند.که مطابق آیات 9،8،7،و 14 هر کس با اینان دوستی کند از گناه کاران است. [۱]

نکات توضیحی تفسیری دکترین

اصل چهاردهم قانون اساسی شامل کسانی است که یا اصولا به هیچ مذهبی اعتقاد ندارند یا پیرو ادیان و مذاهب غیر رسمی و خارج از اصول دوازدهم و سیزدهم هستند. به رسمیت شناخته نشدن ادیان و مذاهب غیر مسلمان و غیر اهل کتاب بدین معناست که از امتیازات پیروان ادیان رسمی برخوردار نیستند اما این افراد کماکان از حقوق شهروندی برخوردارند. به بیان دیگر علی رغم اسلامی و مذهبی بودن حکومت در ایران ، هیچ دین و مذهبی شرط احراز شهروندی محسوب نمی گردد و صرف ایرانی بودن برای تابعیت کافی است. [۲] بنا بر این اصل حقوق اساسی غیر مسلمان عبارتست از: حق برخورداری از اخلاق حسنه و قسط و عدل اسلامی و حق برخورداری از حقوق انسانی. [۳]اگر برخی از این گروه ها مرتکب اعمالی شوند که مفسده انگیر و ضد اسلامی باشد دولت حق خواهد داشت با اینگونه اقدامات برخورد قانونی و بازدارنده نماید در غیر اینصورت حق تعرض به این افراد را نخواهد داشت.[۴]

مطالعات فقهی

مستندات

آیه 8 و آیه 9 سوره ممتحنه[۵]

اصول مرتبط

اصل 19 قانون اساسی

اصل 22 قانون اساسی

اصل 24 قانون اساسی

اصل 28 قانون اساسی

اصل 43 قانون اساسی

منابع

  1. امیر ساعدوکیل و پوریا عسکری. قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران در نظم حقوق کنونی. چاپ 3. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4718760
  2. آیت اله عباسعلی عمیدزنجانی. کلیات حقوق اساسی. چاپ 3. مجد، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3211348
  3. امیر ساعدوکیل و پوریا عسکری. قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران در نظم حقوق کنونی. چاپ 3. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4718768
  4. امیر ساعدوکیل و پوریا عسکری. قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران در نظم حقوق کنونی. چاپ 3. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4718784
  5. سیدمرتضی قاسم زاده و حسن ره پیک. تبیان حقوق پژوهش نامه قرآنی حقوق (جلد سوم) (حقوق عمومی). چاپ 2. دادگستر، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1408344