خسارت مطبوعیت زندگی
خسارت لذت یا مطبوعیت زندگی، که در حقوق آمریکا تحت عنوان خسارت وابسته به لذت (damage hedonic) بحث میشود، از مهمترین عناصر معنوی زیانهای بدنی است که با وجود دشواری ارزیابی آن به معادل مالی، در بسیاری از نظامهای حقوقی در ضرورت جبران آن با هدف تسلی زیاندیده و ایجاد رضایت نسبی در او تردید نمیکنند. این خسارت شامل مواردی همچون ناتوانی در راه رفتن، دویدن، بازی فوتبال، تمتعات جنسی یا ازدواج است. شایان توجه آنکه این شکل از خسارت در حقیقت بهدلیل محرومیتهایی که به واسطه خسارت بدنی ایجاد میکند و سطح کیفیت زندگی و لذتهای زیاندیده را پایین میآورد، مطرح میشود. بنابراین با مفهوم زیان از دست دادن منفعت اعضا که در برخی موارد در حقوق ما برای آن دیه معین شده است، متفاوت است. چنانکه مثلاً در از دست رفتن منفعت بینایی برای همه افراد فارغ از شرایط شخصی ایشان دیه یکسان معین میشود و حال آنکه در خسارت مطبوعیت، زیان وارد بر زندگی شخصی هر فرد با توجه به سوابق گذشته و نحوه زندگی او ارزیابی میشود.[۱]
نحوه محاسبه خسارت مطبوعیت زندگی
به نظر کارشناسان اقتصادی، زیانهای مربوط به از دست دادن لذات زندگی براساس معیارهایی همچون استانداردهای محیطی، کیفیت تحصیلات، زمان گذراندهشده برای کسبوکار، تفریحات متعارف فردی و... قابل محاسبه خواهد بود. در فلسفه جدید اقتصاد حتی مفاهیم شادی و رضایت از زندگی از مفهوم اخلاقی خود فاصله گرفته و مفهومی اقتصادی قابل تقویم به پول پیدا کرده است. در هر مورد، شرایط شخصی خواهان باید سابقه ارزیابی را تشکیل دهد. اگر مرد جوانی آسیب ببیند که هیچگاه فعالیت ورزشی نداشته، نمیتواند بهسبب محرومیت از آن طرح دعوا کند. در مقابل یک بازیکن فوتبال میتواند چنین ادعایی داشته باشد.[۱]
منابع
- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ حسن بادینی؛ فاطمه سادات حسینی، (1400)، مطالعۀ تطبیقی ارزیابی خسارت لذات یا مطبوعیت زندگی در صدمات بدنی، فصلنامه مطالعات حقوق خصوصی دانشگاه تهران، دوره 50، شماره 2