مطالعه تطبیقی رقابت تجاری نامشروع

از ویکی حقوق
نسخهٔ تاریخ ‏۲۰ اکتبر ۲۰۲۴، ساعت ۲۲:۰۱ توسط Itbot (بحث | مشارکت‌ها) (صفحه‌ای تازه حاوی «{{جعبه اطلاعات پایان نامه|عنوان=مطالعه تطبیقی رقابت تجاری نامشروع|رشته تحصیلی=حقوق خصوصی|دانشجو=فریده صدیقی|استاد راهنمای اول=جلال سلطان احمدی|استاد مشاور اول=حاتم صادقی زیازی|مقطع تحصیلی=کارشناسی ارشد|سال دفاع=۱۳۹۲|دانشگاه=مرکز پیام نور ته...» ایجاد کرد)
(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)
پرش به ناوبری پرش به جستجو
مطالعه تطبیقی رقابت تجاری نامشروع
عنوانمطالعه تطبیقی رقابت تجاری نامشروع
رشتهحقوق خصوصی
دانشجوفریده صدیقی
استاد راهنماجلال سلطان احمدی
استاد مشاورحاتم صادقی زیازی
مقطعکارشناسی ارشد
سال دفاع۱۳۹۲
دانشگاهمرکز پیام نور تهران



مطالعه تطبیقی رقابت تجاری نامشروع عنوان پایان نامه ای است که توسط فریده صدیقی، با راهنمایی جلال سلطان احمدی و با مشاوره حاتم صادقی زیازی در سال ۱۳۹۲ و در مقطع کارشناسی ارشد مرکز پیام نور تهران دفاع گردید.

چکیده

نظام حقوق رقابت امروزه در آمریکا و بسیاری از کشورهای اروپایی دیگر تا سطح یک رژیم حقوقی مستقل و دارای مبادی فکری خاص توسعه یافته است. این در حالی است که این نظام حقوقی در گستره نظام حقوقی ایران چندان جایگاه شناخته شده و منضبطی ندارد. این مساله سبب شده است که جز در معدود مقرراتی چون قانون برنامه چهارم توسعه و اجرای سیاست های کلی اصل ۴۴ قانون اساسی ، نتوان در ایران از موازین قانونی اختصاصی و جامعی در حوزه تنظیم پدیده رقابت در عرصه فعالیت های تجاری سراغ گرفت.اجمالا، در نصوص قانونی آمریکا و اتحادیه اروپا به اعتبار اصولی چون بی اعتباری توافقات مغایر با رقابت تجاری و ممنوعیت سوء استفاده از وضعیت مسلط ، جلوه ها و نمودهای عینی رقابت تجاری نامشروع در دو سطح قراردادی و غیر قراردادی قابل دسته بندی و مطالعه است. در مقررات این کشورها عکس العمل غالب در قبال رقابت تجاری نامشروع، اعلام بطلان و بی اعتباری و یا تعلیق فرایندهای مورد توافقِ ناقضان ضوابطِ حقوق رقابت است. اما این در حالی است که در حداقل مقررات موجود در حقوق ایران و بخصوص در قانون برنامه چهارم توسعه، علاوه بر نهادهای دستور به بطلان و یا تعلیق و نهادهای مشابه دیگر که در جای خود مطلوب و قابل دفاع می باشند، مقنن در اقدامی ابتکاری و البته محل تامل، دستور به فسخ را در عداد ضمانت اجراهای نقض مقررات حقوق رقابت تعریف نموده است که دارای معایب بسیاری بوده و اساسا با اصول و قواعد مبنایی حقوق رقابت نیز ناسازگار است. مع الوصف، این پایان نامه مترصد تنویر جهت گیری کلی حقوق ایران و مقررات بین المللی خصوصا در آمریکا و اروپا در حوزه بایدها و نباید های حقوق رقابت و نحوه مدیریت و پاسخ دهی به فرآیند نقض ضوابط این رژیم حقوقی است.

ساختار و فهرست پایان نامه

مقدمه ۱


۱–بیان مسیله وسوالات تحقیق ۲

۲–اهداف تحقیق ۲

۳–تاریخچه تحقیق ۲

۴–فرضیه های تحقیق ۳

۵–روش انجام تحقیق ۴

۶–سازمان دهی تحقیق ۴


فصل اول: کلیات ۵


گفتار اول:تاریخچه ۶

بند اول:سابقه ملی ۶

بند دوم: سابقه بین المللی ۷

الف:آمریکا ۸

ب:اروپا ۹

ج:ژاپن ۱۱

د:سایر کشورها ۱۱


گفتار دوم: اصطلاحات و مفاهیم مشابه ۱۱

بند اول: رقابت وحقوق رقابت ۱۱

الف:رقابت کامل ۱۲

ب:رقابت عملی ۱۲

ج:رقابت بالقوه ۱۳

بند دوم:رقابت غیر منصفانه و سیاست رقابتی ۱۴

بندسوم:حقوق مصرف کننده ۱۵

گفتار سوم: مبانی حقوق رقابت ۱۷

بند اول: مبانی حقوق رقابت از حیث حوزه حقوقی ۱۷

الف:مبانی حقوق عمومی ۱۷

۱:عدالت توزیعی ۱۸

۲:عدالت رویه ای ۱۸

۳:عدالت آزادی مدار ۱۸

ب:مبانی حقوق خصوصی ۲۰

۱:حقوق رقابت وحقوق قراردادها ۲۰

۲:ممنوعیت سوء استفاده از حق ۲۱

۳:نظم عمومی ۲۲

۴:ممنوعیت شروط غیر منصفانه ۲۲

بند دوم: مبانی حقوق رقابت از حیث خاستگاه ۲۴

الف:مبانی فقهی ۲۴

۱:قاعده لاضرر ۲۵

۲:تلقی رکبان ۲۷

۳:احتکار ۲۸

ب:مبانی حقوق خارجی ۳۰


گفتار چهارم: اهداف حقوق رقابت ۳۱

بند اول: اهداف اقتصادی ۳۱

الف:کارایی اقتصادی ۳۱

۱:کارایی ابتکاری ۳۲

۲:کارآمدی تولیدی ۳۲

۳:کارآمدی تخصیصی ۳۲

ب:افزایش رفاه ۳۲

ج:حمایت از آزادی رقابت وجلوگیری از محدود کردن آن ۳۴

بند دوم: اهداف غیر اقتصادی ۳۴


فصل دوم: مصادیق رقابت تجاری نامشروع ۳۶


گفتار اول: مصادیق قراردای مشمول رقابت تجاری نامشروع ۳۷

بند اول: سازش وتبانی و مفاهیم مرتبط با آن ۳۷

الف:توافق ۳۸

۱:توافق در نظام های مختلف حقوقی ۴۰

۲:توافق های افقی ۴۸

۲–۱:تثبیت قیمت ۵۲

۲–۲:تقسیم بازار و مشتریان ۵۲

۲–۳:تشکیل گروه تحریم ۵۳

۳:توافق های عمودی ۵۳

۳–۱:تعیین قیمت خرده فروش ۵۵

۳–۲:فروش کالایی به شرط خرید کالای دیگر ۵۵

۳–۳:معامله اختصاصی کردن ۵۵

۴:معافیت ها ۵۶

۴–۱:شرایط اعمال معافیت ۵۶

۴–۲:انواع معافیت ۵۶

۴–۲–۱:معافیت کلی ۵۶

۴–۲–۲:معافیت انفرادی ۵۷

ب:تصمیم واعمال هماهنگ ۵۷

۱:تصمیمات اتحادیه ها و واحدهای صنفی ۵۷

۲:اعمال ورویه های هماهنگ ۵۹

بند دوم:تمرکز تجاری ۶۰

الف:ادغام ۶۱

۱:ادغام افقی ۶۱

۲:ادغام عمودی ۶۱

۳:ادغام گروه شرکت ها ۶۱

۴:ادغام در نظام های مختلف حقوقی ۶۲

۴–۱:نظریه ساختاری ۶۲

۴–۲:نظریه رفتاری ۶۲

ب:تحصیل ملکیت ۶۸

ج:جوینت ونچر ۶۹

۱:مشارکت کامل ۶۹

۲:مشارکت ناقص ۶۹


گفتار دوم:مصادیق رقابت تجاری نامشروع در سایر موارد ۷۱

بند اول:ممنوعیت سوء استفاده از وضعیت اقتصادی مسلط ۷۱

الف: مفهوم وضعیت اقتصادی مسلط ۷۱

ب: شرایط تحقق وضعیت اقتصادی مسلط ۷۲

بند دوم: مصادیق سوء استفاده از وضعیت اقتصادی مسلط در نظام های مختلف حقوقی ۷۷

الف:مصادیق سوء استفاده در اروپا ۷۷

۱:تحمیل وضعیت غیر منصفانه برای خرید یا فروش ۷۷

۲:تخفیف دادن ۷۸

۳:عرضه انحصاری ۷۸

۴:امتناع از عرضه ۷۸

۵:فروش مشروط به تعهدات تکمیلی ۷۹

ب:مصادیق سوء استفاده در آمریکا ۷۹

۱:امتناع از عرضه ۷۹

۲:معاملات ضمیمه ۷۹

۳:تبعیض در قیمت ۸۰

۴:قیمت گداری ناچیز ۸۰

۵:قیمت گذاری گزاف ۸۱

۶:تخفیف دادن ۸۱

ج:مصادیق سوء استفاده در ایران ۸۲

۱:تعییین حفظ ویا تغییر قیمت به صورت غیر متعارف ۸۲

۲:تحمیل شرایط قراردادی غیر منصفانه ۸۲

۳:ایجاد مانع به منظور مشکل کردن ورود رقبای جدید ۸۳

۴:تحدید مقدار عرضه یا تقاضا به منظور افزایش یا کاهش قیمت ۸۳

۵:تملک سرمایه و سهام شرکت ها در صورت اخلال در رقابت ۸۳

بند سوم: انحصار ۸۴

الف:منوپولی طبیعی ۸۴

ب:منوپولی فنی و تکنیکی ۸۴

ج::منوپولی قانونی ۸۴

بند چهارم: مصادیق رقابت تجاری نامشروع در حقوق مالکیت فکری ۸۵


فصل سوم:آثار رقابت تجاری نامشروع ۸۸


گفتار اول: انحلال قراردادها ۸۹

بند اول:بطلان در نظام های مختلف حقوقی ۹۰

الف:نحوه اجرایی ورویه رسیدگی ۹۱

۱:روش اول ۹۲

۲:روش دوم ۹۲

ب:نظارت بر اجرای مقررات رقابتی ۹۴

۱:نظارت قضایی بر تصمیمات کمیسیون ۹۴

۲:نظارت توسط کشورهای عضو ۹۵

۲–۱:مقامات صلاحیت دار کشورهای عضو ۹۵

۲–۲:دادگاه های کشورهای عضو ۹۶

بند دوم:مبانی بطلان در حقوق ایران ۹۸

الف:مبانی بطلان قبل از تصویب قانون اجرای سیاست های کلی اصل۴۴ ۹۸

۱:نظم عمومی ۹۸

۲:اخلاق حسنه ۹۹

۳:سوء استفاده ازحق ۱۰۰

۴:لاضرر ۱۰۱

۵:نامشروع بودن موضوع ۱۰۱

۶:نامشروع بودن جهت ۱۰۲

ب:ضمانت اجراهای مصرح در قانون ایران ۱۰۲

۱:فسخ ۱۰۲

۲:تعدیل و اصلاح ۱۰۹

۳:تعلیق ۱۰۹

۴:تجزیه ۱۱۰

۵:دستور به توقف از اجرا ۱۱۱

۶:دستور به ابطال ۱۱۱


گفتار دوم:مسیولیت مدنی ۱۱۲

بند اول:ارکان مسیولیت مدنی ناشی از نقض قواعد رقابت ۱۱۳

الف:ضرر ۱۱۳

ب:عمل ناروا ۱۱۵

ج:رابطه سببیت ۱۱۷

بند دوم:اثر مسیولیت مدنی ناشی از نقض قواعد رقابت ۱۲۰

الف:جبران خسارت در نظام های مختلف حقوقی ۱۲۰

ب:جبران خسارت در قانون ایران ۱۲۴

نتیجه گیری و پیشنهادات ۱۲۵

منابع ۱۳۰

کلیدواژه ها

  • ضمانت اجرا
  • رقابت نامشروع
  • ایران
  • آمریکا
  • اتحادیه اروپا
  • قانون
  • تجارت بین المللی
  • حقوق رقابت
  • رقابت تجاری نامشروع
  • ضمانت اجرا
  • توافقات ضد رقابت
  • بطلان
  • فسخ