حجب نقصانی

نسخهٔ تاریخ ‏۱۱ دسامبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۵:۴۲ توسط Karandish (بحث | مشارکت‌ها)

حجب حالت وارثی است که به واسطه‌ی بودن وارث دیگر از بردن ارث کلاً یا جزئاً محروم می‌شود.[۱] اقسام حجب عبارتند از: حجب از اصل ارث، و حجب از بخش از ترکه.[۲][۳]

حجب نقصانی، یعنی محرومیت وارث نسبت به بخشی از حصه خود،[۴] حجب نقصانی، مربوط به وارثی است که سهم او، همیشه نسبت مشخصی از ماترک می‌باشد؛ که حاجب، سهم او را از حد بالا به حد پایین، کاهش می‌دهد.[۵]

مواد مرتبط

مصادیق

  • چنانچه متوفی دارای فرزند یا نوه باشد؛ در این صورت سهم پدر و مادر او، به یک ششم تنزل می‌کند.[۶]
  • فرزند متوفی، سهم زوج میت را از یک دوم به یک چهارم کاهش می‌دهد.[۷]
  • فرزند متوفی، حاجب زوجه او بوده و سهم وی را از یک چهارم، به یک‌هشتم کاهش می‌دهد.[۸]
  • برادران و خواهران متوفی، در شرایطی سهم مادر میت را از یک سوم به یک ششم تنزل می‌دهند.[۹]

در فقه

بعضی از وراث متوفی، محجوب از اصل ارث هستند؛ و برخی دیگر، تنها از قسمتی از ارث محروم می‌شوند؛ و برخی دیگر را، هیچ وارث دیگری نمی‌تواند از ارث محروم نماید، برای قسم اخیر، فرزندان متوفی را می‌توان مثال زد.[۱۰]

جستارهای وابسته

منابع

  1. ماده ۸۸۶ قانون مدنی
  2. ابوالقاسم گرجی. مبانی حقوق اسلامی. چاپ 1. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1085304
  3. محمدجعفر جعفری لنگرودی. اساس در قوانین مدنی (المدونه). چاپ 1. گنج دانش، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1445180
  4. مصطفی جباری و حمید (ترجمه) مسجدسرایی. فقه تطبیقی با نگاهی به قانون مدنی (احوال شخصیه) (ترجمه و تبیین جلد دوم الفقه علی المذاهب الخمسه). چاپ 1. ققنوس، 1379.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1176884
  5. مهدی شهیدی. ارث. چاپ 8. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 154920
  6. محمدجعفر جعفری لنگرودی. دوره حقوق مدنی (جلد دوم) (ارث). چاپ 2. گنج دانش، 1384.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4281272
  7. ابوالقاسم گرجی. مبانی حقوق اسلامی. چاپ 1. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1085312
  8. مصطفی جباری و حمید (ترجمه) مسجدسرایی. فقه تطبیقی با نگاهی به قانون مدنی (احوال شخصیه) (ترجمه و تبیین جلد دوم الفقه علی المذاهب الخمسه). چاپ 1. ققنوس، 1379.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1176884
  9. آیت اله خلیل قبله ای خویی. ارث. چاپ 2. سمت، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 381756
  10. آیت اله خلیل قبله ای خویی. مسائل مستحدثه (جنین، کودکان نامشروع، کودکان بزهکار، توارث در اهدای گامت، تشریح و حجب). چاپ 2. سمت، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 22256