ماده ۱۱۵۷ قانون مدنی

ماده ۱۱۵۷ قانون مدنی: زنی که به شبهه با کسی نزدیکی کند باید عدهٔ طلاق نگاه دارد.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

توضیح واژگان

منظور از «نزدیکی به شبهه» در ماده ۱۱۵۷ قانون مدنی، مقاربت بین زن و مردی بیگانه، به گمان وجود رابطه نکاح بین آنان می باشد.

فلسفه و مبانی نظری ماده

مقصود از عده، جلوگیری از اختلاط نسب است.

نکات توضیحی تفسیری دکترین

در موارد زیر، زن باید عده نگه دارد: طلاق، فسخ نکاح، فوت شوهر، زوال اشتباه در وطی به شبهه، انقضاء یا بذل مدت در متعه.

همان طور که در ماده ۱۱۵۷ قانون مدنی پیش بینی شده است، در وطی به شبهه، زن باید عده نگهدارد؛ خواه وجود شبهه، در هر دو طرف، یا فقط در مرد، محرز گردد، و در مواردی که به هنگام دخول، شبهه فقط در زن وجود داشته؛ وی مکلف به رعایت عده است. در رعایت عده وطی به شبهه، فرقی بین متأهل یا مجرد بودن زن نیست.

در وطی به شبهه، جهلی که منشأ شبهه می‌باشد؛ ممکن است حکمی یا موضوعی باشد، در جهل حکمی، شخص یا حکم قانون را نمی‌داند؛ یا نمی‌تواند معانی و مفاهیم آن را، درک نماید، اما در جهل موضوعی، شخص با وجود آگاهی از نص قانون، در تطبیق حکم مزبور با مصادیق آن در عالم خارج، دچار اشتباه می‌گردد.

گفتنی است دخول ناشی از زنا، حتی در فرض حامله شدن زن نیز، عده ندارد.

مطالعات فقهی

مستندات فقهی

• به دلالت اجماع، زن در وطی به شبهه، باید عده نگهدارد.

سوابق فقهی

• به عقیده صاحب جواهر، در شروع عده وطی به شبهه، زمان نزدیکی ملاک است؛ نه زمان رفع شبهه.

• در ایامی که زن، در عده وطی به شبهه به سر می‌برد؛ شوهر او نمی‌تواند با وی، دخول نماید.

• اگر در ایام عده طلاق یا وفات، با زنی وطی به شبهه گردد؛ بنا بر احتیاط واجب، او باید دو عده نگهدارد؛ و اگر حامل باشد؛ پس از زایمان، باید عده دوم را رعایت نماید.

انتقادات

مدت عده وطی به شبهه، با توجه به اینکه زن، در نکاح دائم یا موقت به سر می‌برد؛ متفاوت است، قانون مدنی در این مورد سکوت نموده‌ است.