اقرار به نسب

اقرار به نسب در صورتی صحیح است که اولاً تحقق نسب بر حسب عادت و قانون ممکن باشد، ثانیاً کسی که به نسب او اقرار شده تصدیق کند مگر در مورد صغیری که اقرار بر فرزندی او شده به شرط آن که منازعی در بین نباشد،[۱] بنابراین اقرار به ابوت، بدون وجود امارات انتساب شرعی پذیرفته نیست.[۲]

اقرار به ابوت، در صورتی مانع استماع دعوی نفی ولد خواهد بود که چنین اقراری، از شرایط صحت اقرار برخوردار باشد.[۳]

مواد مرتبط

مصادیق

  • اگر اقرار کننده، فقط دارای ۳۰ سال سن بوده، و مقرٌله نیز، شخصی ۲۸ ساله باشد؛ دیگر نمی‌توان به دلالت عرف و قانون، اقرار به نسب را پذیرفت.[۴]
  • اگر شخص، اقرار به ابوت کسی نماید که از او بزرگتر است؛ چنین اقراری صحیح نیست.[۵]
  • اگر علی ۳۰ سال سن داشته؛ و اقرار نماید که حسین ۲۰ ساله، فرزند او است؛ چنین اقراری صحیح نیست.[۶]

در فقه

  • اگر شخصی، اقرار به ابوت شخصی دیگر نموده؛ و طرف مقابل هم، بعد از بلوغ، ادعای او را تأیید نماید؛ بین آنان، رابطه توارث برقرار می‌گردد.[۷]
  • طی استفتایی از مراجع تقلید، چنین پاسخ داده شده‌ است که: اقرار به ابوت، پیش از بلوغ، نیازی به تصدیق فرزند ندارد؛ ولی چنانچه شخصی، اقرار به پدری شخص بالغ دیگر نماید؛ نسب با تصدیق فرزند، اثبات می‌گردد.[۸]
  • تکذیب اقرار توسط مقرٌله، اثر اقرار نسبت به مقر را نفی نمی‌نماید؛ زیرا اقرار، عمل حقوقی کاملی است که به موجب آن، مقر عدم تعلق حقی را به خود، مسلم دانسته؛ و دیگر نمی‌تواند نسبت به مقرٌبه، ادعایی داشته باشد، و در رابطه با اقرار به نسب، چون تصدیق مقرٌله، جهت اثبات نسب شرط است؛ تا زمانی که وی، مفاد اقرار را تأیید ننموده باشد؛ اقرار مزبور، بلااثر است.[۹]

اقرار ضمنی به نسب

برخی رفتارها که در شرایط عادی، نمی‌تواند دلالت بر اقرار داشته باشد؛ با وجود برخی اوضاع و احوال خاص، اقرار ضمنی محسوب می‌گردد، مانند اینکه شخصی، با سپردن عکس‌های خانوادگی یادگاری به شخصی غیر از فرزندان خود، از فحوای کلام و لحن صحبت خود، به او و سایرین بفهماند که آن شخص، فرزند ارشد او است،[۱۰] یا سپردن حبوه به یک طفل، که تاکنون در شمار فرزندان شخص در شرف مرگ، به‌شمار نمی‌آمده؛ به همراه لحن خاص یا برخی قراین دیگر، می‌تواند دلالت بر اقرار ضمنی به ابوت او داشته باشد.[۱۱]

تاثیر سکوت در اقرار به نسب

سکوت، در صورتی می‌تواند دلالت بر اقرار به نسب نماید که با شواهد و اماراتی، همراه باشد،[۱۲][۱۳] البته با بیان معاذیر عقلایی، می‌توان منکر دلالت چنین سکوت استثنایی با اقرار به ابوت شد.[۱۴]

تکذیب اقرار توسط مقرٌله

تکذیب اقرار توسط مقرٌله، اثر اقرار نسبت به مقر را نفی نمی‌نماید؛ زیرا اقرار، عمل حقوقی کاملی است که به موجب آن، مقر عدم تعلق حقی را به خود، مسلم دانسته؛ و دیگر نمی‌تواند نسبت به مقرٌبه، ادعایی داشته باشد،[۱۵] اما در رابطه با اقرار به نسب، چون تصدیق مقرٌله، جهت اثبات نسب شرط است؛ تا زمانی که وی، مفاد اقرار را تأیید ننموده باشد؛ اقرار مزبور، بلااثر است.[۱۶]

اقرار به نسب مولود زنا

اقرار به ابوت مولود زنا، صحیح نیست.[۱۷]

جستارهای وابسته

منابع

  1. ماده ۱۲۷۳ قانون مدنی
  2. محمدجعفر جعفری لنگرودی. الفارق (دایرةالمعارف عمومی حقوقی) (جلد پنجم) (مصحف-هبه). چاپ 1. گنج دانش، 1386.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4409636
  3. ناصر کاتوزیان. قانون مدنی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 26. میزان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 101940
  4. احمدعلی حمیتی واقف. حقوق مدنی (جلد پنجم) - (خانواده). چاپ 1. دانش نگار، 1386.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2245484
  5. سیدعلی حائری شاه باغ. شرح قانون مدنی (جلد دوم). چاپ 3. گنج دانش، 1387.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 213896
  6. سیدمحسن صدرزاده افشار. ادله اثبات دعوی در حقوق ایران. چاپ 4. مرکز نشر دانشگاهی، 1385.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 215656
  7. آیت اله خلیل قبله ای خویی. ارث. چاپ 2. سمت، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 382608
  8. آیت اله سیدروح اله خمینی. ره توشه قضایی (بیش از یک هزار استفتاء قضایی از محضر حضرت امام خمینی (ره)). چاپ 1. قضا، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 32792
  9. آیت اله خلیل قبله ای خویی. ارث. چاپ 2. سمت، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 382584
  10. ناصر کاتوزیان. حقوق مدنی خانواده (جلد دوم) (اولاد، روابط پدر و مادر و فرزندان نسب). چاپ 7. شرکت سهامی انتشار، 1385.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4195292
  11. ناصر کاتوزیان. قانون مدنی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 26. میزان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 101944
  12. سیدمرتضی قاسم‌زاده، حسن ره پیک و عبداله کیایی. تفسیر قانون مدنی اسناد آرا و اندیشه‌های حقوقی (با تجدیدنظر و اضافات). چاپ 3. سمت، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 368800
  13. ناصر کاتوزیان. قانون مدنی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 26. میزان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 101952
  14. ناصر کاتوزیان. قانون مدنی در نظم حقوقی کنونی. چاپ 26. میزان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 101952
  15. ناصر کاتوزیان. حقوق مدنی خانواده (جلد دوم) (اولاد، روابط پدر و مادر و فرزندان نسب). چاپ 7. شرکت سهامی انتشار، 1385.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4195396
  16. ناصر کاتوزیان. حقوق مدنی خانواده (جلد دوم) (اولاد، روابط پدر و مادر و فرزندان نسب). چاپ 7. شرکت سهامی انتشار، 1385.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4195396
  17. عصمت حیدری. اقرار مکتوب در امور حقوقی. چاپ 2. جنگل، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1793248