ماده ۳۰۹ قانون مجازات اسلامی

ماده ۳۰۹ قانون مجازات اسلامی: این ادعاء که مرتکب، پدر یا یکی از اجداد پدری مجنی علیه است، باید در دادگاه ثابت شود و در صورت عدم اثبات، حق قصاص، حسب مورد، با سوگند ولی دم یا مجنی علیه یا ولی او ثابت می‌شود.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

مواد مرتبط

• ماده ۳۰۸ قانون مجازات اسلامی
• ماده ۳۱۰ قانون مجازات اسلامی

نکات تفسیری دکترین ماده 309 قانون مجازات اسلامی

این ماده در خصوص فرضی است که مرتکب جرم، مدعی نسب با مقتول است و او را فرزند خود معرفی می‌کند، در این حالت چنانچه شبهه ای در صحت این ادعا وجود داشته باشد و همچنین چنانچه این ادعا از سوی اولیاء دم تکذیب شود، مرتکب باید ادعای خود را در دادگاه اثبات کند و از جمله راه‌های اثبات نسب در حال حاضر، آزمایش‌های پزشکی است. در قسمت انتهای این ماده، سوگند وسیله ای برای ثبوت حق قصاص معرفی شده‌است، از این امر نباید چنین نتیجه گرفت که سوگند در این ماده برخلاف قاعده، وسیله اثبات جرم قرار گرفته‌است. بلکه صرفاً وسیله ای است که برای اثبات یکی از شرایط قصاص به کار می‌رود.

عده ای معتقدند اثبات نسب یک دعوای حقوقی بوده و اگرچه ظاهر ماده دلالت بر رسیدگی به این ادعا در خود دادگاه کیفری دارد، اما باید این ادعا را خلاف اصول کلی دانسته و بهتر است قائل به لزوم صدور قرار اناطه در این خصوص شد.

نکات توضیحی ماده 309 قانون مجازات اسلامی

صرف ادعای وجود روابط مذکور در ماده کافی برای اسقاط قصاص نیست.

نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده 309 قانون مجازات اسلامی

1. ادعای پدر یا یکی از اجداد پدری بودن مرتکب باید در دادگاه ثابت شود.
2. عدم اثبات ادعا باعث می‌شود که حق قصاص به شرایط سوگند ولی دم یا مجنی علیه یا ولی او وابسته باشد.
3. حق قصاص به شرایط سوگند، مانند سوگند ولی دم یا مجنی علیه یا ولی او، می‌تواند اثبات شود.

رویه های قضایی

به موجب نظر کمیسیون در نشست قضایی دادگستری آران و بیدگل در خرداد ۸۲، اگر پدری فرزند نامشروع خود را به قتل برساند یا مال وی را سرقت کند، قصاص نمی‌شود.