اخلاقی بودن مسئولیت مدنی محض
اخلاقی بودن مسئولیت مدنی محض نام مقاله ای از بیژن حاجی عزیزی، فیض الله جعفری و رضا توکلی نهاد است که در شماره یکم ( بهار و تابستان) فصلنامه حقوق خصوصی دانشگاه تهران منتشر شده است.
چکیده
اساس اخلاق عدالت است و عدالت نیز ایجاد تعادل میان همة ارزش‌ها و اهداف است. در حوزة مسئولیت مدنی، قاعده‌ای اخلاقی خواهد بود که مجموع اهداف مسئولیت مدنی را بهتر تأمین کند. بر این اساس، در مواردی که مسئولیت محض بتواند اهداف مسئولیت مدنی را بهتر برآورده سازد اعمال آن کاملاً اخلاقی خواهد بود. هدف از تحمیل مسئولیت مدنی تنبیه و مجازات نیست؛ بلکه بازگرداندن طرفین به وضعیت متعادل قبل از وقوع حادثه است. از این رو، سوءنیت و تقصیر از جمله شروط الزامی در مسئولیت عامل زیانی که این تعادل را به هم زده نیستند. در برخی موارد، هم در مسئولیت محض هم در مبنای تقصیر، مسئولیت به شخصی تحمیل می‌شود که تقصیری مرتکب نشده است. در مواردی که هیچ‌یک از طرفین مرتکب تقصیر نشده باشند تقصیر نمی‌تواند عاملی برای تخصیص مسئولیت باشد. در این شرایط، آنچه می‌تواند تحمیل هزینه‌ها را بر یکی از طرفین توجیه کند رابطة سببیت و انتسابی است که میان فعل و خسارت وجود دارد.
کلیدواژه ها
- اخلاق
- تقصیر
- مسئولیت محض
- مسئولیت مدنی