ماده ۳۳۳ قانون مدنی
ماده ۳۳۳ قانون مدنی: صاحب دیوار یا عمارت یا کارخانه مسئول خساراتی است که از خراب شدن آن وارد میشود مشروط بر این که خرابی در نتیجه عیبی حاصل گردد که مالک مطلع بر آن بوده یا از عدم مواظبت او تولید شده است.
مواد مرتبط
توضیح واژگان
- «عیب» به معنای کسری یا زیادی است که برخلاف عرف و عادت، در شیء یا حیوانی عارض می گردد.[۱]
- «خسارت» در لغت، به مفهوم ضرر کردن، ضرر و زیان و ضد ربح میباشد. در اصطلاح حقوقی خسارت در دو مفهوم به کار میرود؛ یکی به مفهوم زیان وارد شده و دیگری به مفهوم جبران ضرر وارده.[۲]
مطالعات تطبیقی
- مسئولیت خارج از قرارداد در ماده ۱۲۴۰ قانون مدنی جدید فرانسه مورد تصریح قرار گرفته است که به موجب آن هر شخصی که با عمل خویش سبب ایراد خسارت به دیگری گردد، ملزم به جبران خسارت خواهد شد.[۳]
- نظیر مفاد ماده ۳۳۳ قانون مدنی، در ماده ۱۳۸۶ قانون مدنی فرانسه، مورد حکم قرار گرفته است،[۴] که به موجب آن، مالک بنا، مسئول ویرانی است که در نتیجه عیب ساختمان، به وجود آمده است.[۵]
- بحث مذکور در ماده ۳۳۳ قانون مدنی، در ماده ۱۲۴۴ قانون مدنی جدید فرانسه نیز تصریح گردیده است.[۶]
- مبنای مسئولیت مالک بنا و حیوان، در نظام حقوقی ایران و فرانسه تقصیر است؛ اما برخلاف فرانسه، در حقوق ایران، تقصیر مالک باید توسط زیاندیده به اثبات برسد.[۷]
نکات تفسیری دکترین ماده ۳۳۳ قانون مدنی
صاحبان اموال غیرمنقول، در مقابل همسایگان و سایر اشخاصی که در آن مکان تردد مینمایند؛ مسئول هستند،[۸] و حتی زمانی که مالک دیوار، نسبت به عیب آن بی اطلاع بوده؛ ولی در مراقبت از دیوار ملک خود؛ کوتاهی نموده باشد؛ باز هم ضامن است،[۹] همچنین اگر تصرف در ملک، خارج از حدود متعارف خود باشد؛ در این صورت در برابر خساراتی که به همسایه وارد میآید؛ متصرف ضامن خواهد بود.[۱۰]
در خصوص مسئولیت سازنده ملک باید گفت که اصولاً زیاندیده، نیازی به اثبات تقصیر سازنده ملک ندارد؛ زیرا میتوان او را نسبت به عیب و نقص بنا، مطلع فرض نمود و کوتاهی او در جهت رفع عیب یا نقص را دال بر تقصیر او دانست، چرا که هر سازنده ای، بهطور ضمنی، تعهد ایمنی کالا را بر عهده دارد؛ بنابراین در صورت معیوب یا ناقص بودن ملک، محرز است که سازنده منزل، به این تعهد ضمنی خود که تعهد به نتیجه بوده؛ عمل ننموده؛ و در نتیجه مرتکب تقصیر گردیده است.[۱۱]
نکات توضیحی ماده ۳۳۳ قانون مدنی
تقصیر سازنده در رابطه با معیوب بودن دیوار، مفروض بوده؛ و ضمان وی محرز است.[۱۲]
گفتنی است نوع اعمالی که به آنها، عنوان محافظت و نگهداری قابل اطلاق است؛ با توجه به نوع بنا، شرایط و موقعیت مکانی آن متفاوت است، بدین ترتیب، جهت تشخیص تقصیر مالک در عدم مراقبت از ساختمان، معیار عرف، ملاک است نه معیار شخصی.[۱۳]
لازم به ذکر است که خرابی دیوار بر اثر قوه قاهره یا حوادث غیرقابل پیشبینی، موجب ضمان مالک نخواهد شد.[۱۴]
نکات توصیفی هوش مصنوعی ماده ۳۳۳ قانون مدنی
محتوای مندرج در این قسمت توسط هوش مصنوعی تولید شده است. |
- صاحب اموال مسئول خسارات ناشی از خرابی آنها است.
- مسئولیت صاحب اموال زمانی اعمال میشود که خرابی ناشی از عیب بوده باشد.
- مالک باید از عیب مطلع باشد تا مسئول خسارت شناخته شود.
- عدم مواظبت مالک نیز میتواند منجر به مسئولیت شود.
- مسئولیت محدود به شرایطی است که مالک آگاهی یا مراقبت کافی نداشته باشد.
مطالعات فقهی
سوابق فقهی
- اگر دیوار ملک شخصی ویران گردیده؛ و موجب ورود زیان به عابران شود؛ در این صورت مالک آن مسئول نمیباشد؛ مگر در صورتی که دیوار مزبور را به صورت معیوب بنا نموده و رفع عیب نیز ننموده باشد.[۱۵]
مقالات مرتبط
- مسئولیت مدنی اشخاص در ارتباط با ساختوساز شهری با محوریت مسئولیت مدنی شهرداریها
- نقض تعهد به اطلاع رسانی در روابط قراردادی اشخاص در حقوق ایران و انگلستان
- تبیین قلمروِ مبانی فقهی و حقوقی مسئولیت مدنی ناشی از ترک فعل کارفرمایان و مهندسین ناظر در اجرای عملیات ساختمانی
- چالش های فراروی مسئولیت اشخاص حقوقی در تیراندازی ماموران مسلح در حقوق کیفری ایران و مقایسه آن با حقوق کیفری انگلستان
- مفاهیم اصلی و مبنای مسئولیت عرضهکنندگان کالا براساس قانون حمایت از مصرفکنندگان مصوب ۱۳۸۸ و مقایسه آن با دستور العمل اتحادیه اروپا
- اخلاقی بودن مسئولیت مدنی محض
- نگرش تحلیلی بر نقش تقصیر در ضمان ناشی از تسبیب در فقه اسلامی و حقوق ایران
- بررسی عنصر خطا در حقوق مسئولیت مدنی ایران
- مطالعه تطبیقی مسئولیت مدنی ناشی از مالکیت بر اشیا و عوامل رفع آن در حقوق ایران و مصر
- اهداف و مبانی جبران خسارت ناشی از نقض قرارداد با تأکید بر آرای قضایی
- تحلیل شرط تقدیم انتقال مالکیت مبیع و آثار آن در حقوق ایران
- تحول در مسئولیت مدنی پزشک: بازگشت افراطی به نظریۀ تقصیر
- قواعد عام مسئولیت مدنی در حقوق انگلستان با نگاهی به حقوق ایران
- مسئولیت مدنی در خودروهای تمامخودران در حقوق ایران و آلمان با نگاهی به قانون خودروهای خودران 2021 آلمان
- بررسی مسئولیت مدنی ناشی از نقص نرمافزار در خودروهای خودران با نگاهی به حقوق امریکا
- اصل تقسیم خسارت بر اساس میزان تأثیر رفتار مرتکبان؛ مبانی، شرایط اعمال و قلمرو اصل در حقوق ایران
- وضعیت دوگانۀ مسئولیت مدنی مراکز درمانی در حقوق فرانسه و امکان اعمال آن در حقوق داخلی ایران
- یگانگی یا دوگانگی تسبیب در حقوق مدنی و کیفری
- چالشهای مسئولیت مدنی هوش مصنوعی در نظام حقوقی ایران؛ با نگاهی به مقرراتگذاری در اتحادیه اروپا
- معیارهای تشخیص انتساب زیان به مهندسان ذیربط ساختمان "با مطالعه تطبیقی در حقوق فرانسه"
- نظریۀ پیشگیری از مسئولیت قهری بر اساس مبانی فقهی و حقوقی
- مسئولیت مدنی ناشی از خطرهای ناشناختۀ فراورده در حقوق ایران و فقه امامیه
- تبعیّت مسئولیّت قراردادی از اراده طرفین در قانون مدنی ایران
پایان نامه و رساله های مرتبط
منابع
- ↑ محمدجعفر جعفری لنگرودی. فرهنگ عناصر شناسی (حقوق مدنی، حقوق جزا). چاپ 1. گنج دانش، 1382. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1760872
- ↑ حشمت اله سماواتی. خسارات ناشی از عدم انجام تعهدات قراردادی. چاپ 4. خط سوم، 1390. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6651868
- ↑ سیامک پاکباز. شرح قانون مدنی فرانسه. چاپ 1. میزان، 1401. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6712640
- ↑ ایراندخت نظری. مسئولیت مدنی مالک. چاپ 1. جنگل، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 884436
- ↑ حسن بادینی. فلسفه مسئولیت مدنی. چاپ 1. شرکت سهامی انتشار، 1384. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2033676
- ↑ سیامک پاکباز. شرح قانون مدنی فرانسه. چاپ 1. میزان، 1401. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6712660
- ↑ حسن بادینی. فلسفه مسئولیت مدنی. چاپ 1. شرکت سهامی انتشار، 1384. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2033676
- ↑ سیدجعفر بوشهری. حقوق جزا (جلد سوم) (جبران خسارت). چاپ 2. شرکت سهامی انتشار، 1387. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1036192
- ↑ محمدجعفر جعفری لنگرودی. دایرةالمعارف حقوق مدنی و تجارت (جلد اول) (حقوق تعهدات عقود و ایقاعات). چاپ 1. گنج دانش، 1388. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4223852
- ↑ سیدجعفر بوشهری. حقوق جزا (جلد سوم) (جبران خسارت). چاپ 2. شرکت سهامی انتشار، 1387. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1035024
- ↑ سیدمرتضی قاسمزاده. مبانی مسئولیت مدنی. چاپ 5. میزان، 1387. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 89196
- ↑ محمدکاظم مهتاب پور، افروز صمدی و راضیه آرمین. آموزههای حقوق مدنی تعهدات. چاپ 1. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1391. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3822468
- ↑ ایراندخت نظری. مسئولیت مدنی مالک. چاپ 1. جنگل، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 884436
- ↑ محمدکاظم مهتاب پور، افروز صمدی و راضیه آرمین. آموزههای حقوق مدنی تعهدات. چاپ 1. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1391. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3822388
- ↑ عبداله کیایی. قانون مدنی و فتاوای امام خمینی (جلد اول). چاپ 1. سمت، 1384. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 44612