تعذر تسلیم

تعذر، یعنی ممتنع شدن امکان عمل به عهود، تعذر تسلیم، یعنی عدم توانایی تسلیم مورد معامله توسط متعهد. حکم تعذر تسلیم در ماده ۳۴۸ قانون مدنی پیش بینی شده است و به موجب آن، بیع چیزی که خرید و فروش آن قانوناً ممنوع است یا چیزی که مالیت یا منفعت عقلایی ندارد یا چیزی که بایع، قدرت بر تسلیم آن ندارد باطل است مگر این که مشتری، خود قادر بر تسلیم باشد. جهت اعتبار عقد، مورد معامله باید از قابلیت تسلیم برخوردار باشد، و هر قراردادی که تسلیم موضوع آن، متعذر گردد؛ باطل است، البته برای اینکه بتوان حکم به بطلان معامله نمود؛ نامقدور بودن تسلیم، باید مطلق باشد؛ در واقع تا معلوم نگردد که همگان نمی‌توانند از عهده تسلیم آن مال برآیند؛ اعتبار عقد به خطر نمی‌افتد، کاربرد «نظریه لزوم مالیت داشتن مبیع، به عنوان مبنای مقدورالتسلیم بودن آن»، در جایی است که ناتوانی در تسلیم، مطلق باشد؛ زیرا چیزی را که هیچ‌کس، قادر به تسلیم آن نباشد؛ از نظر عرف، مال محسوب نگردیده و تبادل آنچه که مالیت ندارد؛ امری لغو است.

مواد مرتبط

• ماده ۳۴۸ قانون مدنی

در حقوق تطبیقی

• به موجب ماده ۱۶۷۸ قانون مدنی اتیوپی، مورد معامله، باید به اندازه کافی معلوم، مقدور التسلیم و مشروع باشد.

در فقه

• با استناد به احادیث و روایات، دلیل ممنوعیت انعقاد بیع آبق، تعذر تسلیم است.

پایان‌نامه و رساله‌های مرتبط

• قدرت بر تسلیم مورد تعهد در حقوق ایران و فقه امامیه

مقالات مرتبط

• ماهیت و اثر شرط وفای به عهد هنگام توانایی در قراردادها

• صورت‌بندی نظام جامع معاذیر قراردادی در نظم حقوقی ایران

جستارهای وابسته

• بیع
• آثار بیع

• تعهد
• تسلیم
• تعذر
• بطلان عقد
• مبیع