تعهد طبیعی

تعهدات طبیعی یا موقعیت های عملی، تعهدات قانونی غیرقابل مطالبه ای هستند که در صورت پرداخت داوطلبانه و آگاهانه توسط مدیون، قابل استرداد نخواهد بود.

حکم تعهد طبیعی در ماده ۲۶۶ قانون مدنی پیش بینی شده است و به موجب آن، در مورد تعهداتی که برای متعهدله قانوناً حق مطالبه نمی‌باشد اگر متعهد به میل خود آن را ایفا نماید دعوی استرداد او مسموع نخواهد بود.

مواد مرتبط

• ماده ۲۶۶ قانون مدنی

قلمرو حکم

تعهدات اخلاقی محض که واجد جنبه حقوقی نبوده؛ و فاقد ضمانت اجرای قانونی و قضایی هستند؛ از شمول حکم تعهدات طبیعی خارج هستند، اما اگر طلبکار، به موجب قانون، حق اقامه دعوا جهت مطالبه دین خود را نداشته باشد؛ در این صورت نمی توان حق وی را، یک تکلیف اخلاقی محض محسوب نموده و متعهد را نسبت به تأدیه دین خود بری دانست.

مصادیق

• اگر شخصی به طور صریح، ملتزم به تأدیه دین طبیعی گردیده باشد؛ و اینکه در گذشته مبلغی را به طور مستمر، به دیگری پرداخت می نموده است؛ چنین التزام و استمراری را نمی توان مانع از ایفای وجه مزبور دانست.

در حقوق تطبیقی

• در ماده ۱۳۰۲ قانون مدنی جدید فرانسه، به ایفاء ناروا تصریح گردیده است و همچون حقوق ایران، اصل بر عدم تبرع می باشد، بدین بیان که پرداخت هرگونه وجهی حکایت از وجود دین دارد.

در رویه قضایی

• نظریه شماره 7/99/1003 مورخ 1399/10/15 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره طرح مجدد پرونده برای اخذ وجوه اضافی از سوی تسهیلات گیرنده

رساله و پایان نامه های مرتبط

• بررسی تعهدات طبیعی و موقعیت های عملی آن در خانواده از منظر حقوق ایران فقه امامیه و حقوق کامن لا
• تعهدات فاقد ضمانت اجرا

مقالات مرتبط

• دلایل اثبات دعاوی مدنی در حقوق ایران و مصر و فرانسه
• تأملی در: مفهوم، مبانی و اقسام تعهد
• مبانی حقوقی و فقهی اجرای پیش از موعد قرارداد با مطالعه تطبیقی در اسناد بین‌المللی
• ماهیت وفای به عهد و بررسی مصادیق آن در حقوق ایران
• ماهیت و اعتبارپرداخت دیون طبیعی و تأثیرات آن در مطالبات طلبکاران حقوقی در حقوق ایران و فرانسه
• اجرای زودهنگام تعهدات قراردادی در فقه، حقوق ایران واسناد بین المللی
• امکان رجوع واهب از هبه به نوادگان
• موارد غیرقابل انجام شدن تعهدات در قراردادها
• کاهش اطاله دادرسی در پرتو مدیریّت دادرس بر ادله اثبات دعوا

جستارهای وابسته

• تعهد
• وفای به عهد