امکان رجوع واهب از هبه به نوادگان
 | |
| عنوان | امکان رجوع واهب از هبه به نوادگان |
|---|---|
| نویسنده | سید محمد صادق طباطبایی داریوش کیوانی هفشجانی |
| محور موضوعی | حقوق خصوصی |
| سال نشر | ۱۳۹۵ |
| منتشر شده در | نشریه حقوق خصوصی |
| دوره | ۱۳ |
| شماره | ۲ |
| دانلود مقاله | دانلود از سایت نشریه |
امکان رجوع واهب از هبه به نوادگان عنوان مقاله ای از سید محمد صادق طباطبایی و داریوش کیوانی هفشجانی است که در مهر 1395 و در شماره 2 نشریه حقوق خصوصی منتشر شده است.
چکیده
در عقد هبه اصل بر این است که واهب میتواند به عین موهوبه رجوع کرده و آن را تملک کند. این اصل استثنائاتی دارد. یکی از موارد استثنا «هبة به اولاد» است که مطابق با بند 1 مادة 803 قانون مدنی غیرقابل رجوع به شمار میرود. اکثر نویسندگان حقوق مدنی معتقدند حکم هبة به اولاد شامل نوادگان هم میشود، بنابراین، واهب نمیتواند از هبة به «اولادِ اولاد» خویش رجوع کند. بررسی خاستگاه بند 1 مادة 803 در فقه، یعنی مبحث «هبة به ارحام» نشان می‌دهد وفق نظر مشهور فقیهان، واهب نمیتواند از هبة به همة «ارحام نسبی» خویش رجوع کند. براساس این دیدگاه، هبة به نوادگان نسبی رجوع‌ناپذیر و هبة به نوادگان رضاعی رجوع‌پذیر است، در عین حال، خاطر نشان میکند آنچه مورد اجماع فقیهان است، منحصراً رجوع‌ناپذیری هبة به پدر، مادر و اولاد واهب است. بنابراین، به نظر میرسد قانون‌گذار برای عمل به اصل و پرهیز از توسعة استثنا، به قدر متیقن یعنی نظر اجماعی فقها، اکتفا کرده است و از این رو، نمیتوان مانند اکثر مؤلفان هبة به نواده را نیز مشمول مقررة مزبور دانست. بنابراین، هبة به نوادگان نسبی و نوادگان رضاعی رجوع‌پذیر است.