ماده 144 قانون امور حسبی

ماده ۱۴۴ قانون امور حسبی: ورثه و وصی و موصی له که اموال غایب موقتاً به آن‌ها تسلیم می‌شود باید اموال را با رعایت مصلحت غایب حفظ و اداره نمایند و آن‌ها در اداره اموال غایب به منزله وکیل او خواهند بود.

توضیح واژگان

ورثه: به کسی می‌گویند که در صورت برخورداری از شرایط ارث و مبری بودن از موانع ارث بری، ترکه میت به او انتقال می‌یابد.[۱]

غایب مفقودالاثر: کسی است که از غیبت او مدت بالنسبه مدیدی گذشته و از او به هیچ وجه خبری نباشد.[۲]

مال: در لغت از مصدر «میل» به معنای خواستن، گرفته شده‌است و جمع آن اموال و به معنای دارایی‌ها، داشته‌ها و مال‌ها است. علت نامگذاری مال، میل به مبادله و دست به دست گرداندن آن است.[۳] مال در لغت معانی دیگری دارد از جمله اینکه آنچه که به تملیک انسان در می‌آید؛ هر آنچه که دارای ارزش، تملک پذیر و قابل استفاده باشد.[۴]

فلسفه و مبانی نظری ماده

علت این که ماده ۱۴۴ قانون امور حسبی، ورثه و وصی را به منزله وکیل غایب قرار داده‌است این است که خواست قانونگذار جمع بین حمایت از حقوق غایب و ورثه بوده‌است و از همین رو ورثه و موصی له نمی‌توانند اموال غایب را بین خود تقسیم کنند یا در آن تصرفات مالکانه انجام دهند.[۵]

نکات توضیحی تفسیری دکترین

چنانچه از ماده ۱۴۴ قانون امور حسبی بر می‌آید، مانند اختیارات وکیل و امین است.[۶] با این تفاوت که تعهد ورثه، بر خلاف تعهد امین، تعهد به نتیجه است نه تعهد به وسیله زیرا ورثه با وجود امین اقدام و اموال غایب را چنان‌که هست نگهداری کنند لذا تعهد آنان باید سنگین تر باشد.[۷]

منابع

  1. محمدجعفر جعفری لنگرودی. حقوق مدنی (وصیت). چاپ 2. گنج دانش، 1384.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 294796
  2. ماده 1011 قانون مدنی
  3. فائزه عظیم زاده اردبیلی و لیلا خسروی. مطالعه تطبیقی حقوق زنان از منظر اسلام و غرب (جلد دوم) (حق مالکیت و اشتغال). چاپ 1. مرکز امور زنان و خانواده نهاد ریاست جمهوری، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3888672
  4. آیت اله عباسعلی عمیدزنجانی. موجبات ضمان (درآمدی بر مسئولیت مدنی و اسباب و آثار آن در فقه اسلامی). چاپ 2. میزان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1048832
  5. علیرضا باریکلو. حقوق مدنی (جلد اول) (اشخاص و حمایت‌های حقوقی آنان). چاپ 6. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1096076
  6. سیدمرتضی قاسم‌زاده. امور حسبی غایب مفقود الاثر. چاپ 1. میزان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2708056
  7. سیدمرتضی قاسم‌زاده. امور حسبی غایب مفقود الاثر. چاپ 1. میزان، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 2708052