اختیار مدیون در انتخاب یکی از دیون متعدد
اختیار مدیون در انتخاب یکی از دیون متعدد نام مقاله ای است از سید مرتضی قاسم زاده و فاطمه نوری که در شماره صد و هفت دوره 83(پاییز 1398) مجله حقوقی دادگستری منتشر شده است.
چکیده
چنانچه شخصی به دیگری با اسباب مختلف و متعدد، بدهکار باشد و مبلغی را جهت ایفای دین بپردازد، نص مادۀ 282 قانون مدنی به وی اختیار انتخاب یکی از دیون و تعلق پرداخت به آن را داده است. وجود شرایطی در دین منتخب و مبلغ تأدیه‌شده لازم است تا بتوان مدیون را مُحق در انتخاب دانست؛ از جمله مهم‌ترین این شرایط، کمیت مبلغ پرداختی و دیون است؛ در این راستا فروضی مطرح است که شائبۀ تعارض برخی از این فروض با مادۀ 277 قانون مدنی وجود دارد که به نظر می‌رسد با توجه به رویکرد حمایتی قانون‌گذار در مادۀ 282 و تفسیر به نفع مدیون، باید پرداخت با تمامی کمیت‌ها را مشمول مادۀ فوق دانست.
درخصوص بازۀ زمانی‌ای که مدیون اختیار اعمال حق مذکور را دارد، رویکردهای متفاوتی بیان شده است. وجود اماراتی در مادۀ 282 مبنی بر عدول از شیوۀ منتخب در حقوق فرانسه و توجه به پیشینۀ فقهیِ مسئلۀ مورد بحث مبنی بر وجود نظریاتی بر پایۀ بقاء حق مدیون در زمان منازعه از یک سو و عدم اعتنای فقها به حق دائن در انتخاب دین از سوی دیگر، همگی روشنگر آن است که اختیار مدیون در انتخاب یکی از دیون متعدد مصرح در مادۀ 282 قانون مدنی مطلق است و اعم است از زمان تأدیه و زمان اقامۀ دعوا.
کلیدواژه‌ها
- ماده 282 قانون مدنی
- دیو.ن متعدد
- زمان تادیه
- ماده 277 قانون مدنی
- نظریه توزیع