ماده 367 قانون امور حسبی

ماده ۳۶۷ قانون امور حسبی: در کلیه مواردی که دادستان تشخیص دهد که متوفی بلاوارث بوده و درخواست اشخاص برای صدور تصدیق بی اساس است می‌تواند به درخواست تصدیق وراثت اعتراض نماید و نیز می‌تواند در صورتی که متوفی را بلاوارث بداند به تصدیق انحصار وراثت در موردی هم که تصدیق مسبوق به آگهی نبوده‌است اعتراض کند و در هر حال دادستان حق دارد از رای دادگاه پژوهش و فرجام بخواهد.

مواد مرتبط

• ماده ۲۰ قانون امور حسبی

توضیح واژگان

دادستان: که به او مدعی‌العموم و مقام تعقیب نیز گفته می‌شود کسی است که ریاست دادسرا را به عهده دارد.

پژوهش: مقصود قضاوت کردن مجدد آراء کیفری است.

فرجام: رسیدگی در دیوان کشور را فرجام گویند.

فلسفه و مبانی نظری ماده

در صورتی که به واسطه معلوم نبودن ورثه یا برای تصفیه ترکه و غیره قبلاً برای معرفی ورثه آگهی شده باشد صدور تصدیق انحصار وراثت محتاج به انتشار آگهی جدید نیست اما در خصوص اعتراض در قبال آگهی درخواست حصر وراثت باید در نظر داشت که معمولاً اعتراض از ناحیه اشخاص ذینفع می‌شود که در رواثت متوفی با درخواست کننده معارضه دارند یعنی با خود شریک در وراثت می‌دانند یا این که منکر وراثت او بوده و درمقام اثبات حصر وراثت خود می‌باشند و معقول نیست که کسی فقط برای نفی وراثت درخواست کننده بدون اظهار حقی دربارهٔ خود در مقام اعتراض برآید ولی ممکن است که متوفی اصلاً بلاوارث بوده و اشخاصی به طمع بردن ترکه او در صدد تحصیل گواهی نامه وراثت او برآیند و چون متوفی وارثی ندارد اعتراض نمی‌رسد و به مقصود غیر مشروع خود می‌رسند. این گونه موارد باعث شده‌است که قانون در سال ۱۳۱۳ اصلاح شده و به شکل کنونی در آید.

نکات توضیحی

در این‌جا طرف دعوا کسانی هستند که به انتساب آن‌ها با متوفی و یانحوه انتساب آن‌ها اعتراض به عمل آمده‌است و همچنین کسانی که در نتیجه قبول اعتراض در نصیب آنان از سهم الارث نقصانی پدید می‌آید.

رویه‌های قضایی

رای شماره ۱۳۱۲ مورخ ۱۳۲۶/۱/۲۶ شعبه ۱ دیوان عالی کشور این گونه مقرر می‌دارد که ماده ۳۶۷ قانون امور حسبی اطلاق داشته باشد و شامل موردی هم که تصدیق انحصار وراثت صادره مسبوق به آگهی باشد خواهد بود و نباید حق اعتراض دادستان را فقط منحصر به موردی دانست که تصدیق صادره مسبوق به آگهی نباشد.