ماده ۱۸۴ قانون آیین دادرسی مدنی

ماده ۱۸۴ قانون آیین دادرسی مدنی: دادگاه پس از حصول سازش بین طرفین به شرح فوق رسیدگی را ختم و مبادرت به صدور گزارش اصلاحی می‌نماید مفاد سازش نامه که طبق مواد فوق تنظیم می‌شود نسبت به طرفین و وراث و قائم مقام قانونی آنها نافذ و معتبر است و مانند احکام دادگاه‌ها به موقع اجرا گذاشته می‌شود، چه این که مورد سازش مخصوص به دعوای مطروحه بوده یا شامل دعاوی یا امور دیگری باشد.

• مشاهده ماده قبلی
• مشاهده ماده بعدی

توضیح واژگان

ختم رسیدگی: در عرف قضایی اصطلاح ختم رسیدگی در مفهوم ختم دادرسی است.

سازش نزد دادرس: طرفین یک اختلاف می‌توانند در هر حال از دادگاه درخواست تنظیم سازش نامه نمایند و در صورت تحقق سازش، دادرس سازش نامه را به ترتیبی که واقع شده در صورتمجلس نوشته و بعد از امضای طرفیت و دادرس، این صورت مجلس گزارش اصلاحی نامیده می‌شود.

پیشینه

در حقوق فرانسه قراردادهای قضایی (مانند گزارش اصلاحی) به لحاظ اینکه رای به مفهوم واقعی آن محسوب نمی‌شود قابل اعاده دادرسی نمی‌باشند در حقوق ایران نیز به همین نحو می‌توان استدلال نمود که اولا قرارداد قضایی رای محسوب نمی‌شود و از اعتبار امر مختومه برخوردار نمی‌گردد، دوما این قرارداد قابل ابطال در دادگاه تنظیم کننده می‌باشد.

مفاد این ماده در قانون سال ۱۲۹۰ مشابهی ندارد اما در ماده ۶۳۰ قانون آیین دادرسی مدنی سال ۱۳۱۸ صلحانه مندرج در مواد ۶۲۹ و۶۲۸ قانون سابق را نسبت به طرفین و وراث و قائم مقام آن‌ها نافذ و معتبر داسته و مانند احکام دادگاه‌ها برای آن قابلیت اجرا در نظر گرفته‌است.

نکات توضیحی و تفسیری دکترین

در حقوق فرانسه قراردادهای قضایی (مانند گزارش اصلاحی) به لحاظ اینکه رای به مفهوم واقعی آن محسوب نمی‌شود قابل اعاده دادرسی نمی‌باشند در حقوق ایران نیز به همین نحو می‌توان استدلال نمود که اولا قرارداد قضایی رای محسوب نمی‌شود و از اعتبار امر مختومه برخوردار نمی‌گردد، دوما این قرارداد قابل ابطال در دادگاه تنظیم کننده می‌باشد.

گزارش اصلاحی نیز مانند سایر آرا دادگاه‌ها قابلیت اجرا از طریق اجرای احکام دادگستری را دارد.

درخواست ابطال گزارش اصلاحی می‌تواند به علت مخالفت آن با نظم عمومی و اخلاق حسنه یا اشتباه و اکراه از دادگاه درخواست شود یا می‌توان تقاضای فسخ سازش نامه را به سبب تدلیس و عیب و امثالهم درخواست نمود.

مطابق ذیل این ماده گزارش اصلاحی می‌تواند هرگونه اختلاف بین طرفین آن را شامل شده و صرفاً مختص اختلافات مطورحه در دعوا نمی‌باشد.

مصادیق و نمونه‌ها

۱) نمونه گزارش اصلاحی: در خصوص دعوی الف به طرفیت ب به خواسته تخلیه یک باب واحد مسکونی به آدرس … نظر به اینککه حین رسیدگی دو طرف توافق نمودند مبنی بر اینکه) خوانده دو ماه دیگر در تاریخ … محل را تخلیه و تخویل نماید در ضمن علاوه بر آن مبلغ بیست میلیون ریال بابت خسارت وارده به ملک پرداخت کند) لذا مستند به ماده ۱۸۴ ق.ا.د. م توافقنامه مزبور به عنوان گزارش اصلاحی صادر و مفاد سازش نامه نسبت به طرفین و وراث و قائم مقام قانونی آن‌ها نافذ و معتبر و قطعی است.

مقالات مرتبط

• فقدان «قانون میانجی‌گری» به عنوان مهم‌ترین خلأ سیاست تقنینی در نظام حل و فصل اختلافات ایران به همراه پیشنهاد قانونِ الگو...

رویه های قضایی

• نظریه شماره 7/99/1096 مورخ 1399/08/12 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره عدم صحت صدور گزارش اصلاحی صرفا برمبنای نظر کارشناسان تعیین شده
• نظریه شماره 7/99/1117 مورخ 1399/08/28 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره عدم لزوم دعوت طرفین درفرض تنظیم گزارش اصلاحی درشورای حل اختلاف
• نظریه شماره 7/1400/265 مورخ 1400/03/25 اداره کل حقوقی قوه قضاییه درباره عدم صدور اجراییه درصورت به تایید نرسیدن گزارش توسط قاضی شورای حل اختلاف
• رای دادگاه درباره ابطال گزارش اصلاحی (دادنامه شماره ۹۲۰۹۹۷۰۲۲۳۰۰۰۸۶۱)

منابع:

{مواد قانون آیین دادرسی مدنی}}