مسئولیت مدنی؛ منطق واحد یا متکثّر

از ویکی حقوق
نسخهٔ تاریخ ‏۲۷ ژانویهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۸:۲۹ توسط Amirhossein Hajzadeh (بحث | مشارکت‌ها) (صفحه‌ای تازه حاوی «'''مسئولیت مدنی؛ منطق واحد''' یا متکثّر نام مقاله ای از ایرج بابایی بوده که در شماره چهل و چهارم دوره دوازدهم (پاییز 1402) فصلنامه علمی پژوهش حقوق خصوصی منتشر شده است. == چکیده == علی‌رغم گستردگیِ مباحث و احکام فقه اسلام...» ایجاد کرد)
(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)
پرش به ناوبری پرش به جستجو

مسئولیت مدنی؛ منطق واحد یا متکثّر نام مقاله ای از ایرج بابایی بوده که در شماره چهل و چهارم دوره دوازدهم (پاییز 1402) فصلنامه علمی پژوهش حقوق خصوصی منتشر شده است.

چکیده

علی‌رغم گستردگیِ مباحث و احکام فقه اسلامی در مورد تدارک خسارتِ وارده به دیگری، تا قبل از رواج حقوق مسئولیت مدنی، این مباحث هیچ‌گاه به‌عنوان دانش و موضوعی مستقل و یکپارچه در حقوق ایران مطرح نشده بود. از آنجاکه منطق دکترینِ این مبحث از دیگر کشورها و به‌خصوص حقوق فرانسه و خانوادة رومی-ژرمنی به حقوق ایران راه یافت، حقوق‌دانانِ ایرانی تحت‌تأثیر این نظام‌های حقوقی، رویکردی وحدت‌گرا نسبت به مباحث مسئولیت مدنی داشته‌اند؛ بدین‌نحو که منطق کلّی و واحدی را در تمامی موارد ایراد خسارت به غیر، اِعمال کرده و از این منطق و قواعد، احکام حقوقی استخراج می‌کنند، ولی این رویکرد با  نگرشِ فقه اسلامی به موضوع ایراد خسارت مغایر است و لذا منتهی به استنتاج و استخراج قواعد و احکام حقوقی متفاوت با احکام و منطق فقه اسلامی می‌شود. فقها نگاهی متکثّر به موضوعات ایراد خسارت و ضمانِ تدارکِ این خسارات دارند و احکام موضوع را با توجه به نوع خسارت و نحوة ایراد ضرر در چارچوب‌های متفاوت طبقه‌بندی و استخراج می‌کنند. ریشة بسیاری از تعارضات و سوءتفاهم ات میان حقوق‌دانان و فقها دربارة مسائل مسئولیت مدنی و ضمان قهری همین اختلاف نگاه است.

کلیدواژه ها

  • مسئولیت مدنی
  • مفهوم مسئولیت مدنی
  • منطق مسئولیت مدنی
  • اتلاف و تسبیب
  • غصب
  • مزاحمت
  • ضمان قهر

مواد مرتبط