ماده ۱۹۵ قانون مجازات اسلامی

در اثبات جرح یا تعدیل شاهد، ذکر اسباب آن لازم نیست و گواهی مطلق به تعدیل یا جرح، کفایت می کند مشروط بر آن که شاهد دارای شرایط شرعی باشد. تبصره ـ در اثبات یا نفی عدالت، علم شاهد به عدالت یا فقدان آن لازم است و حسن ظاهر به تنهایی برای احراز عدالت کافی نیست.

توضیح واژگان

منظور از اسباب جرح یا تعدیل همان شرایط قانونی شاهد است که وجود آن سبب تعدیل و فقدان آن سبب جرح میشود.[۱]

تعدیل گواهی بر عدالت کسی دادن است.گواه یاد شده را شاهد تعدیل یا شاهد تزکیه گویند.واژه تعدیل در برابر جرح قرار میگیرد.[۲]

نکات توضیحی تفسیری دکترین

در تعدیل چه عدالت به معنای ملکه باشد و چه حسن ظاهر،نیاز به سابقه شناخت از شاهد وجود دارد.اما در جرح لازم نیست که جرح کننده سابقه شناخت از شاهد یا حشر و نشر با او را داشته باشد چون وقوع هر گناه کبیره ای کافی است تا شاهد را از عدالت بیندازد. [۳]

انتقادات

در مورد تعارض شهادت شهود جرح با شهود تعدیل در این ماده اشاره ای نشده است و نظریات فقها نیز متفاوت بیان شده است.[۴]

منابع

  1. عباس زراعت و حمیدرضا حاجی زاده. ادله اثبات دعوا. چاپ 2. قانون مدار، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1226008
  2. محمدجعفر جعفری لنگرودی. مبسوط در ترمینولوژی حقوق (جلد دوم). چاپ 4. گنج دانش، 1388.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 115828
  3. عباس زراعت و علی مهاجری. آیین دادرسی کیفری (جلد اول). چاپ 3. فکرسازان، 1386.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 484696
  4. عباس زراعت، حمیدرضا حاجی زاده و یاسر متولی جعفرآبادی. قانون آیین دادرسی کیفری در نظم حقوقی کنونی. چاپ 2. خط سوم، 1384.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 640876