گسترۀ کپی رایت نسبت به اطلاعات دولتی
گسترۀ کپی رایت نسبت به اطلاعات دولتی نام مقاله‌ای از محمد هادی میرشمسی و حسام جلائیان دهقانی است که در شماره پنجاه و پنجم (شهریور1396) نشریه پژوهش حقوق عمومی منتشر شده است.
چکیده
حقوق مالکیت ادبی و هنری (کپی رایت) علاوه بر ایجاد حق انحصاری برای پدیدآورنده یا مالک و منع بهرهمندی غیرمجاز دیگران از آفرینشهای ادبی و هنری، با این اعتقاد که این حق انحصاری، حوزه عمومی را محدود کرده، در برخی موارد میتواند مانع توسعه و یا موجب نادیده انگاشتن حقوق بشر شود. پارهای از آثار– که دسترسی و امکان استفاده از آن از مصادیق حقوق بشر است-، ازجمله اطلاعات دولتی را داخل در حوزه عمومی دانسته و از شمول حمایت خارج کرده است. کنوانسیون برن با لحاظ منافع عمومی، کشورهای عضو را در گسترش حمایت ناشی از کپی‌رایت نسبت به این دسته از آثار و اطلاعات مخیر گذاشته است. کشورها نیز با پیروی از همین منطق و با استفاده از رخصت مذکور در کنوانسیون برن، با لحاظ شرایط و منافع ملی خود، موضعی متعادل و البته متفاوت در حمایت از این اطلاعات اتخاذ کرده، بعضاً اطلاعات دولتی را که مورد نیاز زندگی بشری است، بهطور کلی یا جزئی از گسترۀ حمایت خارج کردهاند. در این پژوهش کنوانسیون برن، مقررات اتحادیه اروپا و قوانین کشورهای آمریکا، فرانسه، انگلیس (با توجه به تفاوت در رویکردها) و ایران بررسی شده، ضمن تأیید رویکرد جدید قانونگذاری ایران در همسویی با کنوانسیون برن، پیشنهادهایی ارائه شده است.
کلیدواژه‌ها
- اطلاعات دولتی
- کپی رایت
- حقوق بشر
- حق انحصاری
- حوزه عمومی
مواد مرتبط
- ماده 1 قانون انتشار و دسترسی آزاد به اطلاعات
- ماده 2 قانون انتشار و دسترسی آزاد به اطلاعات
- ماده 2 کنوانسیون برن
- ماده 62 قانون تجارت الکترونیکی
- ماده 27 اعلامیه جهانی حقوق بشر