مساعدت دادگاه در تحصیل دلیل در داوری های تجاری بین الملل و چالش های آن در نظام حقوقی ایران

از ویکی حقوق
نسخهٔ تاریخ ‏۱۹ اکتبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۸:۴۲ توسط Itbot (بحث | مشارکت‌ها) (صفحه‌ای تازه حاوی «{{جعبه اطلاعات رساله|عنوان=مساعدت دادگاه در تحصیل دلیل در داوری های تجاری بین الملل و چالش های آن در نظام حقوقی ایران|رشته تحصیلی=حقوق خصوصی|دانشجو=رحمت اله جان محمدی|استاد راهنمای اول=مجتبی اصغریان|استاد راهنمای دوم=نیما نصرالهی شهری|مقطع تح...» ایجاد کرد)
(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)
پرش به ناوبری پرش به جستجو
مساعدت دادگاه در تحصیل دلیل در داوری های تجاری بین الملل و چالش های آن در نظام حقوقی ایران
عنوانمساعدت دادگاه در تحصیل دلیل در داوری های تجاری بین الملل و چالش های آن در نظام حقوقی ایران
رشتهحقوق خصوصی
دانشجورحمت اله جان محمدی
استاد راهنمامجتبی اصغریان، نیما نصرالهی شهری
مقطعدکتری
سال دفاع۱۴۰۱
دانشگاهدانشگاه علم و فرهنگ تهران


مساعدت دادگاه در تحصیل دلیل در داوری های تجاری بین الملل و چالش های آن در نظام حقوقی ایران عنوان رساله ای است که توسط رحمت اله جان محمدی، با راهنمایی مجتبی اصغریان و نیما نصرالهی شهری در سال ۱۴۰۱ و در مقطع دکتری دانشگاه علم و فرهنگ تهران دفاع گردید.

چکیده

تحصیل دلیل به مفهوم دسترسی به دلیل معین و مشخصی است که نزد شخص ثالث است و یا حتی ممکن است در تصرف طرف داوری باشد که در فرآیند داوری، حاضر به تسلیم آن به دیوان نباشد. داور در اجرای تکالیف داوری وظیفه دارد مانند دادرس با رعایت حفظ بی طرفی نسبت به کشف حقیقت در روند داوری بین طرفین قرارداد اتخاذ تصمیم نماید. یکی از چالش های اساسی در داوری بین المللی، تحصیل دلیل نزد اشخاص ثالثی است که از وابستگان قرارداد داوری نبوده و ارتباطی با موضوع داوری نداشته و به نحو ارادی مایل به تسلیم اسناد و مدارک به دیوان داوری نمی باشند یا شهودی که تحت کنترل هیچ یک از طرفین داوری نبوده و از ادای شهادت در دیوان داوری خودداری می نمایند. قراردادهای داوری به جهت ماهیت خصوصی– توافقی، واجد آثار حقوقی نسبی بین طرفین قرارداد داوری هستند و دیوان های داوری فاقد صلاحیت لازم جهت الزام اشخاص ثالث به افشای دلیل می باشند. مطالعه ی حاضر با روشی توصیفی–تحلیلی به این نتایج دست یافته است که برخی از قواعد داوری سازمانی در روند داوری با رعایت اسرار حرفه ای و شغلی به طرف داوری اجازه می دهند که در یک مدت معین جهت مساعدت در تحصیل دلیل نزد شخص ثالث به دادگاه مراجعه نمایند. قواعد و مقررات داوری بین المللی کشورهای دارای نظام حقوق کامن لا و حقوق سیول لا، از جهت نوع افشای دلیل نزد اشخاص ثالث متفاوت هستند. عموما دیوان داوری در فرآیند داوری از همان صلاحیتی برخوردار است که دادگاه در امر تحصیل دلیل جهت کشف حقیقت برخوردار است. مقررات نظام حقوقی ایران سیستم اتهامی در جهت کشف حقیقت را پذیرفته است. همان طور که اصحاب دعوی می توانند تحصیل دلیل نمایند، دادرس و داور نیز می توانند به استناد امارات قضایی اعم از کارشناسی، معاینه محل، بازرسی و... ، در جهت کشف حقیقت برآیند. اگرچه حسب قانون داوری تجاری بین المللی، هیات داوری می تواند به استناد اصل آزادی داوران در پذیرش و ارزیابی دلیل در صورت عدم وجود قواعد آمره و عدم تراضی مخالف طرفین به نحو مقتضی اتخاذ تصمیم نماید، ولی این قانون نسبت به تحصیل دلیل نزد طرفین قرارداد بوده و نسبت به تحصیل دلیل نزد اشخاص ثالث ساکت است. به نظر می رسد قانون گذار باید با توجه به عدم وضع مقرراتی در این رابطه و یا مساعدت به دیوان های داوری خارجی به شرط رفتار متقابل دادگاه کشور خارجی با هیات داوری مستقر در ایران، با الحاق ماده قانونی به قانون داوری تجاری بین المللی به هیات داوری اختیار دهد جهت تحصیل دلیل نزد اشخاص ثالث یا ادای شهادت شهود از دادگاه مقر داوری درخواست مساعدت نماید و دادگاه نیز در صورت احراز عدم امکان تحصیل دلیل توسط هیات داوری ضمن تایید آن به هیات داوری مساعدت نماید.

ساختار و فهرست رساله

فهرست مطالب مقدمه

الف– بیان مسیله

ب : ادبیات پژوهش

ج : اهداف پژوهش

د : سوالات پژوهش

ه : فرضیه های پژوهش

و : ضرورت پژوهش

ز: قلمرو پژوهش

خ : روش پژوهش

ح : ساختار پژوهش

فصل اول : کلیات

مبحث اول : مفهوم تحصیل دلیل در داوری

گفتار اول : شرایط تحصیل دلیل

گفتار دوم : رابطه اصل حاکمیت اراده با تحصیل دلیل

گفتار سوم : بررسی نظریه مخالفین تحصیل دلیل

مبحث دوم : مبانی فقهی و حقوقی تحصیل دلیل

گفتار اول : مبانی فقهی تحصیل دلیل

گفتار دوم: تفاوت تحصیل دلیل با تلقین دلیل

گفتار سوم : قاعده فقهی البینه علی المدعی و الیمین علی من انکر

مبحث سوم : مبانی حقوقی تحصیل دلیل در نظام حقوقی ایران

گفتار اول : گستره صلاحیت دادرس در تحصیل دلیل

گفتار دوم : رویه قضایی حقوق ایران در کشف دلیل

مبحث چهارم : بررسی دیدگاه نظام های حقوقی کامن لا و سیول لا در تحصیل دلیل

گفتار اول : شیوه نظام حقوقی کامن لا در تحصیل دلیل

بند اول : مراحل تحصیل دلیل و رسیدگی در حقوق کامن لا

بند دوم : نقش هیات منصفه در سیستم کامن لا

بند سوم : تعدیل قواعد افشای دلیل در کامن لا

گفتار دوم : شیوه نظام حقوقی سیول لا در تحصیل دلیل

بند اول : مبانی نظام حقوقی سیول لا

بند دوم: مراحل مختلف دادرسی در نظام حقوقی سیول لا

گفتار سوم : نظام مختلط حقوقی در امر تحصیل دلیل ۴۷ گفتار چهارم : کشف دلیل

بند اول : تکلیف به افشای دلیل

بند دوم : افشای دلیل حسب قانون

مبحث پنجم : محدویت دیوان داوری در فرآیند داوری

گفتار اول : محدودیت اشخاص ثالث در افشای اسرار شغلی و حرفه ای

گفتار دوم : محدودیت در حق استماع دلیل و بی طرفی داوران

مبحث ششم : تحصیل دلیل توسط دیوان داوری

گفتار اول: تحصیل دلیل نزد طرف داوری

بند اول : تحصیل دلیل الکترونیکی

بند دوم : تحصیل دلیل فیزیکی نزد طرف داوری

گفتار دوم : تحصیل دلیل نزد اشخاص ثالث وابسته به قرارداد داوری

بند اول : نظریه پذیرش بخشی از تعهدات داوری توسط شخص ثالث

بند دوم : نظریه نمایندگی

بند سوم : نظریه دگر خود و خرق پوشش شرکتی

بند چهارم : استاپل

بند پنجم : رضایت ضمنی

بند ششم : گروه شرکتها

گفتار سوم: توسعه شرط داوری به اشخاص ثالث در حقوق ایران

مبحث هفتم : ضرورت مساعدت دادگاه به داوری

گفتار اول : محدودیت در صلاحیت دیوان داوری بین المللی

گفتار دوم : فقدان قدرت اجرایی دیوان در تحصیل دلیل

گفتار سوم : محدودیت در آثار نسبی قرارداد داوری

گفتار چهارم : نقش دادگاه مقر داوری در تحصیل دلیل

گفتار پنجم : اثر حقوقی انتخاب آیین رسیدگی در مساعدت دادگاه

مبحث هشتم : انواع داوری

گفتار اول : داوری موردی

گفتار دوم : داوری سازمانی

گفتار سوم : گرایش تجار بین المللی به شیوه داوری

فصل دوم : مساعدت دادگاه به داوری

مبحث اول : قواعد داوری سازمانی

گفتار اول : قانون نمونه آنسیترال ( اصلاحی ۲۰۰۶)

بند اول : تحصیل دلیل

بند دوم : محدوده قانون نمونه در تحصیل دلیل

بند سوم : تحصیل دلیل نزد اشخاص ثالث

بند چهارم : صلاحیت دیوان داوری در تایید دلیل

بند پنجم : مساعدت دادگاه به دیوان های داوری خارجی

گفتار دوم : اتحادیه بین المللی وکلای دادگستری اصلاحی ۲۰۲۰

بند اول : صلاحیت دیوان در تحصیل دلیل

بند دوم : قرار استماع شهادت شهود

بند سوم : صلاحیت دیوان داوری در تایید تحصیل دلیل

بند چهارم : صلاحیت ارزیابی دلیل توسط دیوان داوری

گفتار سوم : دیوان بین المللی داوری اتاق بازرگانی بین المللی اصلاحی ۲۰۲۱

بند اول : داوری نامه

بند دوم : صلاحیت دیوان داوری در تحصیل دلیل

گفتار چهارم : دادگاه داوری بین المللی لندن مصوب سال ۱۹۸۳

بند اول : صلاحیت دادگاه در تحصیل دلیل

بند دوم: شرایط تحصیل دلیل نزد شخص ثالث

بند سوم : صلاحیت دادگاه داوری در ارزیابی دلیل

گفتار پنجم : مرکز حل و فصل اختلافات سرمایه گذاری ایکسید

بند اول : صلاحیت ایکسید

بند دوم : سلب حق مساعدت از دادگاه

بند سوم : تحصیل دلیل نزد اشخاص ثالث

بند چهارم : مرجع تجدید نظر آرای ایکسید

مبحث دوم : بررسی نظام حقوقی کامن لا

گفتار اول: کشور انگلستان

بند اول : اهداف قانون داوری انگلستان

بند دوم : تحصیل دلیل

بند سوم : درخواست تحصیل دلیل نزد شخص ثالث بدون تایید دیوان داوری

بند چهارم : شرایط صدور قرار استماع شهادت شاهد در دیوان داوری

بند پنجم : صلاحیت دیوان در ارزیابی دلیل

بند ششم : مساعدت قضایی به دیوان های داوری خارج از کشور

گفتار دوم : قواعد داوری ایالات متحده امریکا

بند اول : قانون داوری فدرال ، مصوب

فوریه ۱۹۲۵ با اصلاحات بعدی

بند دوم : ضمانت اجرای عدم همکاری شخص ثالث

بند سوم : اعتراض شخص ثالث نسبت به تحصیل دلیل

بند چهارم : مساعدت قضایی دادگاه به دیوان های خارجی

بند پنجم : بخش ۱۷۸۲ قانون ایالات متحده مصوب ۱۹۶۴

مبحث سوم : کشورهای تابع نظام حقوقی سیول لا

گفتار اول : کشور آلمان

بند اول : تحصیل دلیل

بند دوم : ارزیابی دلیل

بند سوم : رعایت اصل محرمانگی

بند چهارم : تجدید نظر خواهی از آرای داوری

بند پنجم : مساعدت دادگاه به دیوان داوری خارجی

گفتار دوم: کشور سوییس

بند اول : تحصیل دلیل

بند دوم : ارزیابی دلیل

بند سوم : رعایت اصل محرمانگی

بند چهارم : اعتراض شخص ثالث به دستور تسلیم دلیل

بند پنجم: مساعدت دادگاه به دیوان های داوری خارجی

گفتار سوم : قانون آیین دادرسی مدنی فرانسه

بند اول : صلاحیت دیوان داوری در تحصیل دلیل

بند دوم : صلاحیت ارزیابی دلیل نزد اشخاص ثالث

بند سوم : عدم صلاحیت دیوان داوری در تحصیل دلیل

بند چهارم : رعایت اصل محرمانگی

بند پنجم : تجدید نظر خواهی به دستور افشای دلیل و رای داوری

بند ششم : مساعدت دادگاه به دیوان های داوری خارجی

فصل سوم : چالش های نظام داوری ایران

مبحث اول : داوری در قانون آیین دادرسی مدنی

گفتاراول : تحصیل دلیل

گفتار دوم : تحصیل دلیل نزد اشخاص ثالث

مبحث دوم : ارزیابی دلیل برابر قانون ماهوی ایران

گفتار اول : اقرار

گفتار دوم : اسناد کتبی

بند اول : اسناد رسمی

بند دوم : اسناد عادی

گفتار سوم : شهادت شهود

گفتار چهارم : امارات

گفتار پنجم : قسم

مبحث سوم : قانون داوری تجاری بین المللی

گفتار اول : داوری بین المللی

گفتار دوم : تحصیل دلیل

بند اول : تحصیل دلیل نزد طرف داوری

بند دوم : تحصیل دلیل نزد اشخاص ثالث

گفتار سوم : آیین داوری

بند اول: ارزیابی دلیل در قانون داوری تجاری بین المللی

بند دوم : اعتراض به حکم

گفتار چهارم : رعایت اصل محرمانگی

گفتار پنجم : مساعدت دادگاه به دیوان های خارجی

نتایج و پیشنهادها

نتایج

پیشنهادها

منابع و مآخذ

کلیدواژه ها

  • تحصیل دلیل
  • دیوان خارجی