جبران خسارت در حوادث غیرمترقبه و نقش دولت در آن و بررسی تطبیقی با دولت آمریکا
 | |
| عنوان | جبران خسارت در حوادث غیرمترقبه و نقش دولت در آن و بررسی تطبیقی با دولت آمریکا |
|---|---|
| رشته | حقوق خصوصی |
| دانشجو | محمد رجبی نژاد |
| استاد راهنما | امیرمهدی قربانپور |
| استاد مشاور | صادق آلبوغبیش |
| مقطع | دکتری |
| سال دفاع | ۱۴۰۱ |
| دانشگاه | دانشگاه عدالت |
جبران خسارت در حوادث غیرمترقبه و نقش دولت در آن و بررسی تطبیقی با دولت آمریکا عنوان رساله ای است که توسط محمد رجبی نژاد، با راهنمایی امیرمهدی قربانپور و با مشاوره صادق آلبوغبیش در سال ۱۴۰۱ و در مقطع دکتری دانشگاه عدالت دفاع گردید.
چکیده
مسیولیت مدنی مسیولیتی است که در برابر ورود ضرر به وجود می آید و به وجود آورنده ضرر را ناگزیر به جبران ضرر می نماید. مسیولیت مدنی به معنی الزام به پرداخت جبران خسارت است. بر مبنای مسیولیت مدنی بین زیان زننده و زیان دیده، رابطه ای خاص به وجود می آید، که همان جبران خسارت است. بنابراین مسیولیت مدنی در معنی عام و وسیعش هم مسیولیت قراردادی و هم مسیولیت خارج از قرارداد را در بر می گیرد. زیرا در هر دو مسیله مهم، بحث جبران خسارت است. هدف پژوهش حاضر بررسی روش های جبران خسارت در حوادث غیرمترقبه با توجه به نقش دولت در حقوق ایران و آمریکا می باشد. ارایه ت–عریفی دقیق از بلایای طبیعی، به دلی–ل م–صادیق م–تعدد آن که هریک ن–یزمختصات م–تفاوتی دارند، دشوار است. ب–ه ن–ظر می رسد حادثه برای آن که عنوان بلای طبیعی داشته باشد لازم است که؛ غیر قابل پیش بینی ب–اشد؛ غ–یر قابل اجتناب باشد؛ غیر قابل ان–تساب ب–اشد. یافته های پژوهش حاضر نشان می دهد مسیولیت مدنی دولت در بلایای ط–بیعی م–سیولیتی جمعی است؛ مسیولیت انسان است ن–سبت ب–ه همنوع خود و در این رابطه دولت نقش واسطه را ایفا می نماید. به هنگام بروز حوادث غیر مترقبه و بلایای طبیعی سهل انگاری و کوتاهی در اقدامات پیشگیرانه، نقص در اجرای قوانین، در برخی موارد به لحاظ مسیولیت مدنی مسیولان نهادهای عمومی و خدماتی را مکلف به جبران خسارت می سازد. در نظام حقوقی آمریکا، اصل جبران کامل خسارت پذیرفته شده است.
ساختار و فهرست رساله
مقدمه
الف: بیان مساله
ب: سوالات پژوهش
پ: فرضیه های پژوهش
ت: اهمیت و ضرورت پژوهش
ث: اهداف پژوهش
ج: پیشینه پژوهش
چ: روش های پژوهش
ح: ساماندهی پژوهش
فصل اول: مبانی و مفاهیم
مبحث اول: حوادث غیر مترقبه یا فورس ماژور
گفتار اول: تعریف لغوی و اصطلاحی
گفتار دوم: تعریف لغوی عام
گفتار سوم:تعریف لغوی خاص
گفتار چهارم: فورس ماژور در اصطلاح حقوقی
بند اول: فورس ماژور در فرهنگ اصطلاحات حقوقی
بند دوم: فورس ماژور در حقوق آمریکا
بند سوم: فورس ماژور در حقوق بین الملل
بند چهارم: فورس ماژور در حقوق ایران و مصادیق آن
مبحث دوم: مقایسه قوه ی قاهره و حادثه غیر مترقبه
مبحث سوم: ویژگیهای حوادث غیرمترقبه (فورس ماژور)
گفتار اول: حادثه باید غیرقابل اجتناب باشد
گفتار دوم: حادثه باید غیرقابل پیش بینی باشد
گفتار سوم: حادثه باید خارجی باشد
مبحث چهارم: مواردی از فورس ماژور
گفتار اول: اعتصاب
گفتار دوم: جنگ
گفتار سوم: انقلاب و شورشهای مردمی
بند اول: خسارات ناشی از خود نبرد
بند دوم: خسارات ناشی از اقدامات مقامات دولتی
بند سوم: خسارات ناشی از اقدامات شورشیان
مبحث پنجم: شناخت و مستندسازی حوادث غیر مترقبه
مبحث ششم: تعاریف و مفهوم مسیولیت
مبحث هفتم: انواع مسیولیت
گفتار اول: مسیولیت اخلاقی
گفتار دوم: مسیولیت حقوقی
بند اول: مسیولیت قراردادی
بند دوم: مسیولیت قهری
مبحث هشتم: مبانی نظری مسیولیت مدنی
گفتار اول: نظریه تقصیر
بند اول: مفهوم تقصیر
بند دوم: تقصیر شغلی و حرفه ای
بند سوم: تقصیر شخصی و نوعی
بند چهارم: مسیولیت دولت نسبت به اعمال کارکنان خود
بند پنجم: خطای اداری و شخصی
الف: نظریه لافریو
ب: خطای حرفهای
پ: خطا حین خدمت
ت: نظریه خطا به قصد اضرار یا داشتن سوء نیت
ث: نظریه نمایندگی
ج: خطای سنگین
۱: عدم انجام وظایف اداری(عمل منفی اداره)
۲: بدی انجام وظایف اداره(عمل مثبت اداره)
۳: تاخیر در انجام وظایف اداری
بند ششم: نقش شهرسازی در مدیریت بحران زلزله
بند هفتم: آموزش همگانی
گفتار دوم: نظریه خطر
گفتار سوم: نظریه تضمین حق
گفتار چهارم: نظریه تساوی شهروندان در تحمل هزینه های عمومی ۵۰ گفتار پنجم: نظریه دولت بیمه گر
گفتار ششم: نظریه خدمت عمومی
گفتار هفتم: نظریه دولت رفاه
بند اول: مقدمهای بر شناخت دولت رفاه
بند دوم: مبانی دولت رفاه در جمهوری اسلامی ایران
الف: تامین نیازهای اساسی
ب: آموزش و پرورش رایگان
پ: کار و بیمه بیکاری
ت: تامین اجتماعی
گفتار هشتم: مبنای مسیولیت
بند اول: نظریه دولت متعارف
بند دوم: نظریه دولت مسیول
مبحث نهم: اصل مسیولیت مدنی دولت
مبحث دهم: نظریه های مسیولیت مبتنی بر تقصیر
گفتار اول: نظریه مسیولیت غیر مستقیم دولت
گفتار دوم: نظریه مسیولیت مستقیم دولت
گفتار سوم: نظریه مسیولیت بدون تقصیر
مبحث یازدهم: چالشهای نظریه مسیولیت بدون تقصیر دولت
گفتار اول: افزایش هزینههای دولت
گفتار دوم: غیر بازدارندگی
گفتار سوم: محدودیت کمی الزام
گفتار چهارم: نفی جنبه تشفی گرایانه روند دادرسی
مبحث یازدهم: مفهوم مسیولیت مدنی
مبحث دوازدهم: ارکان مسیولیت مدنی
گفتار اول: ضرر
گفتار دوم: فعل زیان بار
گفتار سوم: رابطه سببیت
مبحث سیزدهم: مبانی مسیولیت مدنی در فقه
گفتار اول: قاعده ضمان ید یا علی الید
گفتار دوم: قاعده اتلاف
گفتار سوم: قاعده غرور
گفتار چهارم: قاعده نفی ضرر
گفتار پنجم: قاعده احترام
مبحث چهاردهم: مسیولیت مدنی دولتها
گفتار اول: مصادیق واحدهای دولتی و ضابطه تشخیص آن
گفتار دوم: مفهوم دولت در مسیولیت مدنی
مبحث پانزدهم: ضرر و اقسام آن
گفتار اول: ضرر در لغت و اصطلاح
گفتار دوم: مفهوم عرفی ضرر
گفتار سوم: انواع ضرر
بند اول: ضرر مادی
بند دوم: ضرر معنوی
بند سوم: شرایط تحقق ضرر
۱: ضرر باید مسلم و قطعی باشد
۲: ضرر باید مستقیم باشد
۳: ضرر باید جبران نشده باشد
۴: ضرر ناشی از لطمه به حق قانونی باشد
فصل دوم: نقش دولت ایران در جبران خسارت حوادث غیر مترقبه
مبحث اول: مبانی مسیولیت مدنی در نظام حقوقی ایران
گفتار اول: نظریه تقصیر
گفتار دوم: نظریه مختلط
گفتار سوم: نظریه تضمین حق
گفتار چهارم: نظریه انتساب اضرار
مبحث دوم: نقش تقصیر درارکان مسیولیت مدنی
گفتار اول: تقصیر و فعل زیان بار
گفتار دوم: تقصیر و رابطه سببیت
گفتار سوم: نقش تقصیر در قطع رابطه سببیت
گفتار چهارم: تقصیر مشترک
گفتار پنجم: نقش تقصیر دراثبات وآثار مسیولیت مدنی
گفتار ششم: نقش تقصیر در جبران خسارت
مبحث سوم: ضرر در قوانین ایران
گفتار اول: ضرر در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران
گفتار دوم: ضرر در قانون مدنی
گفتار سوم: ضرر در قانون مسیولیت مدنی مصوب سال ۱۳۳۹
مبحث چهارم: جبران ضرر
گفتار اول: جبران عینی ضرر
بند اول: اشکال جبران عینی
بند دوم: انواع جبران عینی مادی
بند سوم: جبران عینی در حقوق ایران
گفتار دوم: جبران بدلی
بند اول: پرداخت مثل
بند دوم: پرداخت قیمت
گفتار سوم: چگونگی محاسبه و جبران ضرر
گفتار چهارم: چگونگی محاسبه ضرر و میزان آن در غصب
بند اول: رد عین مال در صورت وجود
بند دوم: پرداخت بدل
مبحث پنجم: غرامات قابل دریافت از سوی اصیل
گفتار اول: غرامت مستقیم
گفتار دوم: عدم النفع
گفتار سوم: اضافه ارزش منافع ممکن الحصول
گفتار چهارم: هزینه های متعارف و معمول
گفتار پنجم: هزینه های بعد از قرارداد تا کشف فضولی
گفتار ششم: هزینه های بعد از کشف فضولی
مبحث ششم: م–سیولیت مدنی دولت در بلایای طبیعی
گفتار اول: مفهوم بلایای طبیعی
گفتار دوم: نظریه مصلحت عمومی
بند اول: مفهوم و ایده حاکم بر نظریه
بند دوم: م–حتوای نظریه
بند سوم: ایرادات وارد بر ن–ظریه
گفتار سوم: نظریه قرارداد بیمه
بند اول: نقش موسسات بیمه
بند دوم: ن–قش دولت
بند سوم: ایده پرداخت مالیات
بند چهارم: ای–ده م–الکیت ح–قیقی اف–راد ب–ر م–نابع ثروت
گفتار چهارم: نظریه تضمین م–شروعیت
بند اول: ای–ده حقوق طبیعی
بنددوم: ایده قرارداد اج–تماعی
بند سوم: ایده برابری فرصت
گفتار پنجم: مسیولیت مدنی در قبال حوادث طبیعی
بند اول: م–سیولیت بدون تقصیر
بند دوم: مسوولیت بدون تقصیر دولت در ح–قوق ت–طبیقی
الف: نظریه های منعطف در خصوص مسوولیت دولت
ب: بی احتیاطی شخص مسوول
پ: ارکان و لوازم بی احتیاطی
ت: معیار احتیاط در حوادث طبیعی
بند سوم: مسوولیت مستقیم دولت در مقابل مردم
گفتار ششم: تحلیل حقوقی پیش بینی و پیشگیری از حوادث طبیعی
بند اول: پیش ب–ینی ح–وادث ط–بیعی
الف: معیار پیش بینی حوادث طبیعی
ب: سهم تجربه های پیشین در پیش بینی حوادث طبیعی
بند دوم: پیشگیری از حوادث طبیعی
الف: پیشگیری از طریق طرح مسوولیت پس از رخداد حادثه
ب: نقش مقررات در پیشگیری از حوادث ط–بیعی
پ: پیشگیری از طریق جبران خسارات ناشی از حوادث طبیعی
گفتار هفتم: م–عافیت از م–سوولیت در ق–بال حوادث طبیعی
بند اول: قوه قاهره
بند دوم: مفهوم و معیار تشخیص قوه قاهره
بند سوم: تفسیر مضیق قوه قاهره
بند چهارم: ه–مراهی ق–وه قاهره و عامل انسانی
بند پنجم: دفاع عدم انتساب خسارت
گفتار هشتم: هدف مسیولیت مدنی دولت در قبال حوادث طبیعی
بند اول: نظام جبران
الف: نظام انطباق
ب: نظام تلفیقی – بازدارنده
بند دوم: ارکان مسیولیت مدنی در قبال حوادث طبیعی
الف: زیان / ضرر
ب: فعل زیانبار و عامل زیان
پ: نظریه دولت رفاه
ت: توانایی بهبود شرایط
ث: رابطه سببیت
بند سوم: مبنای مسیولیت مدنی در قبال حوادث طبیعی
الف: نظریه دولت متعارف
ب: نظریه دولت مسیول
بند چهارم: ماهیت مسیولیت مدنی دولت در قبال حوادث طبیعی
الف: مسیولیت جمعی
ب: مسیولیت شخصی
پ: مسیولیت تلفیقی/ اشتراکی
مبحث هفتم: حوادث غیر مترقبه و بلایای طبیعی
گفتار اول: بحران
گفتار دوم: سازمان مدیریت بحران کشور
گفتار سوم: مدیریت بحران مدیریت
گفتار چهارم: سوء مدیریت در حوادث غیر مترقبه وبلایای طبیعی با تاکید بر حوادث اخیر
گفتار پنجم: ماهیت مسیولیت مدنی در قبال خسارات ناشی از حوادث غیر مترقبه
بند اول: مسیولیت شخصی براساس مسیولیت شخصی
بند دوم: مسیولیت جمعی
گفتار ششم: نقش دولت درقبال مردم ، هنگام بروز حوادث و بلایای طبیعی
گفتار هفتم: مسیولیت اشخاص حقیقی و حقوقی در حوادث غیر مترقبه
گفتار هشتم: مسیولیت مدنی اشخاص در حوادث غیر مترقبه
فصل سوم: نقش دولت آمریکا در جبران حوادث غیرمترقبه
مبحث اول: الزامات مربوط به شناخت حقوق آمریکا
گفتار اول: لزوم توجه به حقوق ایالات و قوانین فدرال
گفتار دوم: شناخت ماهوی حقوق آمریکا
بند اول: زیان دیده محوری حقوق آمریکا
بند دوم: نقش مسیولیت مدنی در تنظیم رفتار تابعان حقوق
بند سوم: کارکرد توزیعی مسیولیت مدنی در حقوق آمریکا
مبحث دوم: مسیولیت مدنی در نظام حقوقی آمریکا
گفتار اول: اصل تقصیر
گفتار دوم: اصل مسیولیت محض
گفتار سوم: اصل رفاه و خیر
مبحث سوم: بررسی جبران کامل خسارات قراردادی در حقوق ایالات متحده آمریکا
گفتار اول: عدم امکان اجبار متعهد
گفتار دوم: استثنایات قاعده و موارد امکان اجبارمتعهد
گفتار سوم: ضمانت عدم ایفای عین تعهد در حقوق آمریکا
گفتار چهارم: دایره خسارت های قراردادی قابل جبران در نظام حقوقی آمریکا
بند اول: خسارات مادی
بند دوم: خسارات معنوی
گفتار پنجم: شیوه جبران خسارات قراردادی در آمریکا
بند اول: عدم اجرای تعهد
بند دوم: تاخیر در اجرای تعهد
بند سوم: عدم اجرای بخشی از تعهد
بند چهارم: اجرای ناقص تعهد
گفتار ششم: ضمانت اجرای تخلف از قراداد در آمریکا
بند اول: اجرای اجباری قرارداد
بند دوم: مطالبه وجه التزام
بند سوم: مطالبه خسارت تاخیر
بند چهارم: جبران کامل خسارت قراردادی از طریق جبران خسارات وارده به شخص ثالث
مبحث چهام: مفاهیم مسیولیت مدنی در حقوق ایران و آمریکا
مبحث پنجم: نقش رویه قضایی آمریکا در تکوین مفهوم
نتیجه گیری و پیشنهادها
فهرست منابع و مآخذ
کلیدواژه ها
- مسیولیت مدنی
- مسیولیت مدنی دولتها
- جبران خسارت
- حوادث غیر مترقبه
- حکومت
- نظام حقوقی آمریکا