مطالعه تطبیقی ماهیت و آثار توافق های مقدماتی
 | |
| عنوان | مطالعه تطبیقی ماهیت و آثار توافق های مقدماتی |
|---|---|
| رشته | حقوق خصوصی |
| دانشجو | یاسر غلامی |
| استاد راهنما | سیدعلی خزایی |
| استاد مشاور | علیرضا صالحی فر |
| مقطع | دکتری |
| سال دفاع | ۱۳۹۸ |
| دانشگاه | دانشگاه خوارزمی |
مطالعه تطبیقی ماهیت و آثار توافق های مقدماتی عنوان رساله ای است که توسط یاسر غلامی، با راهنمایی سیدعلی خزایی و با مشاوره علیرضا صالحی فر در سال ۱۳۹۸ و در مقطع دکتری دانشگاه خوارزمی دفاع گردید.
چکیده
انعقاد معاملات بزرگ و پیچیده امروزی از مسیر توافق های مقدماتی می گذرد. توافق مقدماتی پایه های انعقاد قراردادها را فراهم می کند و عبارت است از توافقی که در جریان گفتگوهای مقدماتی میان طرفین حاصل می شود تا زمینه انشای قرارداد اصلی و نهایی را فراهم آورد. توافق های مذکور که گامی برای رسیدن به قرارداد نهایی تلقی می شوند، عناوین گوناگونی را به خود اختصاص داده و شکل های متنوعی دارند. از حیث تحلیل حقوقی با این پرسش مواجه می باشیم که آیا این توافق ها لازم الاجرا هستند یا خیر. در اختلافاتی که پیرامون الزام آور بودن توافق های مقدماتی حادث می شود، رویه قضایی یکسانی در نظام های حقوقی وجود ندارد. در حقوق انگلستان به عنوان یکی از کشورهای تابع نظام حقوق عرفی، رویکرد کلی بر الزام آور نبودن توافق های مقدماتی است در حالیکه در آمریکا تمایل به پذیرش الزام آوری آنها وجود دارد. در کشورهای پیرو نظام حقوق نوشته از قبیل فرانسه و آلمان، توافق های مقدماتی الزام آور شناخته شده اند. در حقوق ایران، اگر توافق مقدماتی طرفین واجد شرایط اساسی قرارداد و همراه با قصد انشا و التزام باشد، می توان حکم به الزام آور بودن توافق مقدماتی نمود؛ در غیر اینصورت چنین توافقی نوعی شرط ابتدایی قلمداد می گردد که طبق نظر مشهور فقها الزام آور نیست. در فرضی که توافق مقدماتی از حیث قراردادی الزام آور شناخته نشود امکان ایجاد مسیولیت مدنی در برخی نظا م های حقوقی از جمله در ایران بر اساس نظریه تقصیر وجود دارد. در میان رویه های قضایی موجود دادگاه های آمریکا به منظور سنجش الزام آوری توافق های مقدماتی، معیارهایی از جمله بیان صریح طرفین، اجرای جزیی توافق، شروط باز، قراردادهای نوعا مکتوب و زمینه مذاکرات را مورد توجه قرار می دهند. بکارگیری این معیارها در دادگاه های کشورمان می تواند زمینه ای برای رفع ابهامات موجود راجع به ماهیت و آثار توافق های مقدماتی در نظام حقوقی ایران باشد.
ساختار و فهرست رساله
مقدمه
بیان مسیله پژوهش:
پرسش های پژوهش:
فرضیه های پژوهش:
اهداف پژوهش:
معرفی مفاهیم اصلی تحقیق:
ضرورت انجام پژوهش:
پیشینه پژوهش در ایران و خارج :
روش تحقیق :
ساختار تحقیق:
فصل اول: بررسی مفهوم توافق مقدماتی و تمیز آن از مفاهیم مرتبط
مبحث اول: مفهوم توافق مقدماتی و اقسام آن
گفتار اول: مفهوم توافق مقدماتی
بند اول: تعریف توافق مقدماتی
الف–توافق مقدماتی در فقه اسلامی
ب–توافق مقدماتی در حقوق موضوعه
بند دوم: جایگاه توافق مقدماتی در اراده متعاقدین
بند سوم : فواید توافق مقدماتی
گفتار دوم: اقسام توافق های مقدماتی از منظر کارکرد آنها
بند اول: توافق مقدماتی اعتماد ساز
بند دوم: توافق مقدماتی چهارچوب ساز
بند سوم: توافق مقدماتی اعلام کننده
بند چهارم: توافق مقدماتی یادآورنده
مبحث دوم: تمیز توافق مقدماتی از مفاهیم مرتبط
گفتار اول: رابطه توافق مقدماتی با دوره پیش قراردادی
گفتار دوم: رابطه توافق مقدماتی با گفتگوهای مقدماتی
گفتار سوم: رابطه توافق مقدماتی با ایجاب
فصل دوم : ماهیت فقهی و حقوقی توافق مقدماتی
مبحث اول: ماهیت فقهی توافق مقدماتی
گفتار اول: توافق مقدماتی به مثابه شرط ابتدایی
بند اول: مفهوم شرط ابتدایی
بند دوم: بررسی اعتبار شرط ابتدایی
بند سوم: بررسی انطباق توافق مقدماتی با شرط ابتدایی
گفتار دوم: توافق مقدماتی به مثابه شرط بنایی
بند اول: مفهوم شرط بنایی
بند دوم: بررسی اعتبار شرط بنایی
بند سوم: بررسی انطباق توافق مقدماتی با شرط بنایی
مبحث دوم : ماهیت حقوقی توافق مقدماتی
گفتار اول: بررسی توافق بر گفتگوی با حسن نیت
گفتار دوم :بررسی توافق بر انعقاد قرارداد
بند اول : توافق اصولی
بند دوم: طرح عقد
بند سوم: توافق بر انعقاد قرارداد معین
الف– نظام حقوق عرفی
ب– نظام حقوقی نوشته
ج– نظام حقوقی ایران
د–ماهیت تعهد به بیع (قولنامه)
گفتار سوم:بررسی توافق مقدماتی حاوی تعهدات خاص
بند اول: توافق مشروط
الف–نطام حقوقی عرفی
ب– نظام حقوقی نوشته
ج– نظام حقوقی ایران
بند دوم: توافق بر حفظ اطلاعات محرمانه
فصل سوم: شرایط و معیارهای سنجش الزامآوری توافق مقدماتی
مبحث اول: شرایط الزام آوری توافق مقدماتی
گفتار اول: لزوم وجود عناصر اساسی قرارداد
بند اول: نظام حقوق عرفی
بند دوم: نظام حقوق نوشته
گفتار دوم: شناسایی عناصر اساسی قرارداد
بند اول: حقوق خارجی
بند دوم: حقوق داخلی
گفتار سوم: لزوم وجود قصد التزام
گفتار چهارم: قیود خاص مستعد الزام آوری توافق مقدماتی
بند اول: اشتراک هزینه ها و مخارج
بند دوم : التزامات محرمانه
بند سوم: توافق های مقدماتی مقرر کننده ی لزوم مذاکرات با حسن نیت
بند چهارم: شرط به کارگیری بهترین تلاش ها
مبحث دوم : معیارهای سنجش الزامآوری توافق مقدماتی
گفتار اول: بیان صریح
گفتار دوم: اجرای جزیی
بند اول: کشورهای حقوق عرفی
الف– انگلستان
ب–ایالات متحده آمریکا
بند دوم: کشورهای حقوق نوشته
گفتار سوم: شروط باز
گفتار چهارم: قراردادهای نوعا مکتوب
گفتار پنجم: زمینه گفتگوها
گفتار ششم: بررسی کاربرد معیارهای سنجش در دعوای پنزویل علیه تگزاکو
بند اول: گردش کار و جریان رسیدگی
بند دوم: نقد و بررسی پرونده
فصل چهارم : آثار توافق مقدماتی
مبحث اول: امکان تحقق مسیولیت قراردادی ناشی از توافق مقدماتی
گفتار اول: عدم اجرای توافق مقدماتی
گفتار دوم: ورود ضرر ناشی از عدم اجرای توافق مقدماتی
گفتار سوم: رابطه سببیت بین ضرر و عدم اجرای توافق مقدماتی
مبحث دوم: تطبیق مبانی مسیولیت غیر قراردادی بر مسیولیت ناشی از توافق مقدماتی
گفتار اول: مبانی فقهی
بند اول: قاعده لاضرر
بند دوم: قاعده تسبیب
بند سوم: قاعده غرور
گفتار دوم: مبانی سنتی حقوقی
بند اول: نظریه خطر
بند دوم: نظریه تقصیر
الف– نظام حقوقی فرانسه
ب– نظام حقوقی آلمان
ج– نظام حقوقی ایران
گفتار سوم: مبانی نوین حقوقی
بند اول: نظریه تعهد الزام آور
الف– مفهوم و اوصاف نظریه
ب– شرایط اعمال نظریه
بند دوم: نظریه تعهد به گفتگوی با حسن نیت
الف– مفهوم و اوصاف نظریه
۱ نظام حقوقی آمریکا
۲ نظام حقوقی انگلستان
ب– تحلیل نظریه در پرتو الگوی رفتار تجاری
نتیجه
پیشنهادها
فهرست منابع
کلیدواژه ها
- حقوق ایران
- نظام حقوقی نوشته
- نظام حقوقی عرفی