مسیولیت مدنی سرپرست محجورین در حقوق ایران و انگلیس

عنوان	مسیولیت مدنی سرپرست محجورین در حقوق ایران و انگلیس
رشته	حقوق خصوصی
دانشجو	اعظم جعفریان
استاد راهنما	سیدحسن وحدتی شبیری
استاد مشاور	ابراهیم عبدی پور فرد
مقطع	کارشناسی ارشد
سال دفاع	۱۳۹۰
دانشگاه	دانشگاه قم

مسیولیت مدنی سرپرست محجورین در حقوق ایران و انگلیس عنوان پایان نامه ای است که توسط اعظم جعفریان، با راهنمایی سیدحسن وحدتی شبیری و با مشاوره ابراهیم عبدی پور فرد در سال ۱۳۹۰ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه قم دفاع گردید.

چکیده

نگهداری و مراقبت از محجورین به عنوان تکلیف قانونی برای سرپرستان ایشان، هم در قانون مدنی و هم در قانون مسیولیت مدنی به شکلی رسمی شناسایی و پذیرفته شده است. حدود این تکلیف از طریق عرف و عادت و رویه قضایی تعیین می گردد. هنگامی که محجور زیان مالی یا جانی به بار می آورد، اولین سوالی که مطرح می گردد این است که که چه کسی مسیول و ملزم به جبران خسارت است ؟ آیا می توان جبران ضرر و زیان به بار آورده توسط محجور را مطالبه کرد ؟ شاید زمانی با تردید به این سوالات پاسخ داده می شد و باور اجتماع این بود که چون کودک و مجنون، مسیول اعمال و رفتار خود نیستند پس در نتیجه جبران خسارت وارده را نه از آنها، بلکه از والدین ایشان هم نمی توان مطالبه نمود. امروزه با توسعه قلمرو مسیولیت مدنی در حقوق کنونی تردیدی نیست که هیچ زیانی نباید بدون جبران باقی بماند، اگر چه از جانب فردی مسلوب الاراده چون مجنون صورت گیرد. به طور معمول و بر اساس اصل، هر شخصی مسیول عواقب و آثار عمل زیانبار خویش است، اما استثنایاتی بر این اصل کلی وجود دارد و در برخی موارد، جبران خسارت وارده از سوی دیگران، به حکم قانون به فردی غیر از وارد کننده زیان تحمیل می–گردد. یکی از این موارد مسیولیت سرپرست در مقابل خسارت ناشی از فعل محجور است. یافته های تحقیق نشان می دهد که مسیولیت سر پرست محجور در حقوق ایران و انگلیس ناشی از تقصیری است که آنان در نگهداری و مواظبت از او مرتکب شده اند.

ساختار و فهرست پایان نامه

مقدمه ۱

۱ موضوع تحقیق: ۱

۲ بیان مسیله: ۱

۳ سوالات تحقیق ۲

۴ فرضیه ها : ۲

۵ پیشینه تحقیق : ۲

۶ ضرورت تحقیق : ۳

۷ هدف تحقیق : ۳

۸ روش کار و منابع تحقیق ۳

فصل نخست: کلیات ۵

مبحث نخست: مفاهیم و تقسیمات ۶

گفتار نخست: مفهوم مسیولیت مدنی سرپرست در حقوق ایران و انگلیس ۶

الف– مفهوم مسیولیت مدنی وهدف آن ۶

ب– مفهوم سرپرست ۱۰

ج–انواع سرپرست در حقوق ایران و انگلیس ۱۱

۱– قانونی ۱۱

۱–۱) والدین ۱۱

۱–۲ ) قیم ۱۳

۲– سرپرست قراردادی ۱۵

۲–۱) سرپرستی اطفال بدون سرپرست(فرزندخواندگی) ۱۵

۲–۲) مربی مهدکودک ۱۵

۲–۳) پرستار خانگی ۱۶

گفتاردوم: مفهوم محجور و اقسام و آثار آن در حقوق ایران و انگلیس ۱۷

الف– مفهوم محجور: ۱۷

ب– اقسام محجور ۱۸

۱– صغیر و مراحل آن ۱۸

۱–۱) صغیرغیرممیز ۱۹

۱–۲) صغیر ممیز ۲۰

۲– مجنون ۲۳

۲–۱) مفهوم جنون در حقوق ایران و انگلیس ۲۳

۲–۲) اقسام جنون ۲۳

۲–۳) آثار جنون ۲۴

۲–۳–۱) جنون در عقد ۲۴

۲–۳–۲) جنون در شبه عقد ۲۴

۲–۳–۳)جنون در شبه جرم ۲۴

۲–۳–۴) آثار جنون در جرم ۲۵

۳– سفیه (غیررشید) ۲۷

ج– بررسی محجوریت افراد پیر و ناتوان ۲۸

مبحث دوم: ارکان و شرایط ضرر در مسیولیت مدنی سرپرست در حقوق ایران و انگلیس ۲۹

گفتاراول: ارکان مسیولیت مدنی سرپرست محجورین در حقوق ایران و انگلیس ۲۹

الف– وجود فعل زیانبار ۲۹

۱– مفهوم و شرایط فعل زیانبار ۲۹

۲– شمول مسیولیت مدنی سرپرست نسبت به ترک فعل ۳۱

ب– ورود ضرر و زیان ۳۳

۱– مفهوم ضرر ۳۵

۲– اقسام ضرر ۳۵

۱– ضرر مادی ۳۵

۲– ضرر معنوی ۳۶

۳– ضررهای بدنی ۳۷

ج– رابطه ی سببیت بین ضرر و زیان وارده با عوامل زیان ۳۹

۱– مفهوم سببیت ۳۹

۲– عوامل زیان و نقش آنها در رفع مسیولیت ۴۰

۲–۱– قوه قاهره( فورس ماژور ) ۴۱

۲–۲– فعل شخص ثالث ۴۲

۲–۳– دخالت زیان دیده ۴۳

گفتار دوم: شرایط ضرر در مسیولیت مدنی در حقوق ایران و انگلیس ۴۵

۱– مسلم بودن ضرر ۴۵

۲– مستقیم بودن ضرر ۴۶

۳– از قبل جبران نشدن ضرر ۴۷

۴– قابل پیش بینی بودن ضرر ۴۸

فصل دوم: ماهیت، مبنا و انواع و شرایط مسیولیت مدنی سرپرست در حقوق ایران و انگلیس ۵۰

مبحث نخست: ماهیت و مبنای مسیولیت مدنی سرپرست در حقوق ایران و انگلیس ۵۱

گفتار نخست: ماهیت مسیولیت مدنی سرپرست محجورین در حقوق ایران و انگلیس ۵۱

الف : قراردادی یا قهری بودن مسیولیت مدنی سرپرست ۵۲

ب: مبنای مسیولیت مدنی سرپرست محجورین ( بیان دیدگاهها ) ۵۳

۱– نظریه تقصیر ۵۵

۲– نظریه ی فرض تقصیر ۵۹

۳– نظریه مسیولیت مفروض ۶۱

۴– نظریه استناد عرفی ۶۱

گفتار دوم: بررسی تطبیقی مبانی مسیولیت مدنی سرپرست محجورین ۶۲

الف– مبنای مسیولیت مدنی سرپرست در فقه و حقوق ایران ۶۲

ب– بررسی تطبیقی مبانی مسیولیت مدنی سرپرست در سایر کشورها ۶۵

ج– بررسی ادله دیدگاه برگزیده و دیدگاه پذیرفته شده ۶۷

۱– دیدگاه پذیرفته شده در حقوق ایران ۶۸

۱–۱– مسیولیت ناشی از فعل غیر ۷۰

۱–۲– مسیولیت ناشی از فعل شخص ۷۲

۲– دیدگاه پذیرفته شده درحقوق انگلیس ۷۴

مبحث دوم : انواع و شرایط مسیولیت مدنی سرپرست محجورین در حقوق ایران و انگلیس ۷۷

گفتار نخست : انواع مسیولیت مدنی سرپرست در حقوق ایران و انگلیس ۷۷

الف ) مسیولیت مدنی سرپرست نسبت به اعمال خود ۷۷

ب– مسیولیت مدنی سرپرست نسبت به اعمال محجورین ۷۹

۱– در صورت تقصیر سرپرست ۸۰

۱–۱– تقصیر سرپرست قادر بر جبران ۸۰

۱–۲– تقصیر سرپرست غیر قادر بر جبران ۸۰

۲– در صورت عدم تقصیر سرپرست ۸۳

۲–۱– فعل زیانبار ممیز : ۸۳

۲–۲– فعل زیانبار غیر ممیز و مجنون ۸۴

گفتار دوم : شرایط مسیولیت مدنی سرپرست محجورین (عمومی و اختصاصی) در حقوق ایران و انگلیس ۸۷

الف: ارکان عمومی مسیولیت مدنی سرپرست ۸۷

ب– شرایط اختصاصی مسیولیت مدنی سرپرست محجور ۸۸

فصل سوم: قلمرو و آثار مسیولیت مدنی سرپرست محجورین در حقوق ایران و انگلیس ۹۴

مبحث نخست: قلمرو مسیولیت مدنی سرپرست محجورین در حقوق ایران و انگلیس ۹۵

گفتار نخست: تحلیل ماده

قانون مسیولیت مدنی و شمول مسیولیت مدنی سرپرست در حقوق انگلیس ۹۵

الف– شمول ماده ی

قانون مسیولیت مدنی نسبت به: ۹۵

۱– اشخاص حقوقی ۹۵

– شمول مسیولیت مدنی سرپرست نسبت به اشخاص حقوقی ۹۵

۲– شمول ماده ی

قانون مسیولیت مدنی نسبت به فرزندان طبیعی ۹۶

– شمول مسیولیت مدنی سرپرست ۹۶

۳– شمول ماده ی

قانون مسیولیت مدنی نسبت به سفیه ۹۷

– شمول مسیولیت مدنی سرپرست محجور نسبت به سفیه ۹۸

ب– اعمال زیانبار محجور در مسیولیتهای بدون تقصیر ۹۸

ج : شمول ماده

قانون مسیولیت مدنی نسبت به تقصیر و نقص در تربیت ۱۰۰

گفتار دوم: تحلیل و مقایسه مواد ۱۲۱۶ قانون مدنی با

قانون مسیولیت مدنی و ۵۰ قانون مجازات اسلامی ۱۰۵

الف– بررسی و مقایسه ی ماده ی ۱۲۱۶ قانون مدنی با ماده ی

قانون مسیولیت مدنی ۱۰۵

ب– تحلیل ماده ی ۵۰ قانون مجازات اسلامی و رابطه ی آن با ماده ی

قانون مسیولیت مدنی ۱۰۹

ج– مسیولیت عاقله در پرداخت دیه در حقوق ایران و انگلیس ۱۱۰

مبحث دوم: آثار مسیولیت مدنی سرپرست محجورین در حقوق ایران و انگلیس ۱۱۲

گفتار نخست: شیوه ی جبران خسارت ۱۱۲

الف– اعاده ی به وضع سابق ( بازگرداندن وضع پیشین زیان دیده ) ۱۱۳

ب : جبران خسارت از راه دادن معادل ۱۱۶

گفتار دوم : میزان خسارت ۱۱۷

الف– تعیین میزان خسارت ۱۱۹

ب– کیفیت و نحوه ی تادیه خسارت ۱۲۱

ج– امکان رجوع یا عدم رجوع سرپرست به فرزند ۱۲۶

د– نحوه ی جبران خسارت در صورت فقدان سرپرست ۱۲۸

نتیجه و پیشنهاد ۱۳۰

فهرست منابع ۱۳۲

الف: منابع فارسی ۱۳۲

۱ کتابها ۱۳۲

۲ مقاله ها ۱۳۵

۳ پایان نامه ها و جزوات ۱۳۵

ب منابع عربی ۱۳۶

ج: مقالات انگلیسی و سایت ها ۱۳۷

کلیدواژه ها

• جبران خسارت
• ایران
• انگلستان
• نظام حقوقی
• سرپرستی
• مسیولیت مدنی
• محجور
• مسیولیت مدنی
• سرپرست
• محجور
• جبران خسارت
• تقصیر.