قایم مقامی تجارتی و جایگاه آن در قانون مدنی

از ویکی حقوق
نسخهٔ تاریخ ‏۲۰ اکتبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۷:۰۸ توسط Itbot (بحث | مشارکت‌ها) (صفحه‌ای تازه حاوی «{{جعبه اطلاعات پایان نامه|عنوان=قایم مقامی تجارتی و جایگاه آن در قانون مدنی|رشته تحصیلی=حقوق خصوصی|دانشجو=راحله کرباسیون|استاد راهنمای اول=عیسی امینی|استاد مشاور اول=اسماعیل عباسی|مقطع تحصیلی=کارشناسی ارشد|سال دفاع=۱۳۹۱|دانشگاه=دانشگاه آزاد...» ایجاد کرد)
(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)
پرش به ناوبری پرش به جستجو
قایم مقامی تجارتی و جایگاه آن در قانون مدنی
عنوانقایم مقامی تجارتی و جایگاه آن در قانون مدنی
رشتهحقوق خصوصی
دانشجوراحله کرباسیون
استاد راهنماعیسی امینی
استاد مشاوراسماعیل عباسی
مقطعکارشناسی ارشد
سال دفاع۱۳۹۱
دانشگاهدانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی



قایم مقامی تجارتی و جایگاه آن در قانون مدنی عنوان پایان نامه ای است که توسط راحله کرباسیون، با راهنمایی عیسی امینی و با مشاوره اسماعیل عباسی در سال ۱۳۹۱ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی دفاع گردید.

چکیده

در هیچ یک از قوانین ما قایم مقام تعریف نگردیده، جز در مورد مدیر تصفیه ورشکسته (ماده ۴۱۸ ق.ت)و طلبکاران معسر(ماده ۳۶ ق.اعسار مصوب ۲۰ آذر ۱۳۱۳) استعمال نشده است. ولی با توجه به روح مواد مربوط به نمایندگی و ارث ،در تعریف قایم مقام شخصی است که به طور مستقیم یه بوسیله نماینده خود در تراضی شرکت نداشته ولی در نتیجه انتقال تمام یا بخشی از دارایی یک طرف به او، جانشین طرف قرارداد و عهده دار و بهرمند از اجرای آن شده است.قایم مقام شخصی است که حق یا تکلیف یا تعهد به سبب عقد یا ایقاع یا واقعه حقوقی مانند ارث به او منتقل می شود.قایم مقام دو معنای لغوی واصطلاحی دارد که هم جانشین و هم نایب هر دو در قوانین عملا به کار گرفته شده است.ماده ۲۳۱ ق.م نیز قایم مقام قانونی را به طرفین معطوف ساخت و اثر معاملات را درباره آنها موثر دانسته است .در حقوق ایران بحث قایم مقامی قهری مطرح می شود که به حکم مستقیم قانون گذار یا شارع و بدون دخالت اراده اشخاص حقوق وتعهدات متعلق به یک شخص حقیقی یا حقوقی به شخص دیگر منتقل می شود. قایم مقام قانونی شخصی است که مستقیما در عقد و قرارداد مداخله نداشته ولی اثرات آن به جهتی از جهات از متعاملین به او سرایت می نماید معرفی کرده اند. انتقال حق یا تعهد، شرط قایم مقامی است. همین قید، انتقال قایم مقامی را ازنهاد مشابه خود (نمایندگی) تفکیک می کند. نماینده هیچ حقی را از اصیل انتقال نمی گیرد بلکه از جانب او در اموالش تصرف می کند و ماهیت قایم مقام تجارتی نیز چنین است.برای بیان مقررات مربوط به قایم مقام تجارتی اگر چه از عنوان قایم مقام استفاده شده است ولی نه در ماهیت و نه در عناصر سازنده آن تشابهی با نهاد هم نام خود در قانون مدنی ندارد و از آن سو حضور قایم مقامی تجارتی درباب نهم از قانون تجارت درکنار سایر نمایندگان خود گواه این امر است. قایم مقام تجارتی نماینده ایست که به نیابت از تاجر برای کلیه امور او گمارده می شود که این حدود اختیارات است که او را از سایر نمایندگان متمایز می دارد . قایم مقام تجارتی در حقوق مذنی با نهاد نمایندگی از نوع ارادی شباهتهای زیادی دارد و عمده تفاوت این دو نهاد در بحث انحلال می باشد چراکه در نمایندگی حقوق مدنی با از بین رفتن اذن آذن نمایندگی از بین می رود در صورتی که قایم مقام تجارتی بعد از فوت صاحب تجارت خانه نیز به نص صریح قانون در سمت خود باقی می ماند.

ساختار و فهرست پایان نامه

فهرست مطالب

عنوان صفحه


بخش اول: ماهیت، آثارو انحلال نهاد قایم مقامی تجارتی

فصل اول: معرفی نهاد قایم مقامی تجارتی

مبحث اول: تعریف و اوصاف قایم مقامی تجارتی ۱

گفتار اول:تعریف ۱

گفتار دوم: اوصاف ۵

الف: اذنی بودن رابطه قایم مقامی تجارتی ۵

ب: جایز بودن رابطه قایم مقامی تجارتی ۶

ج: معوض بودن رابطه قایم مقامی تجارتی ۸

د: حق بودن رابطه قایم مقامی تجارتی ۱۰

و: مستمر بودن رابطه قایم مقامی تجارتی ۱۲

مبحث دوم: مقایسه نهاد قایم مقامی تجارتی با نهادهای مشابه در حقوق تجارت ۱۳

گفتار اول: مقایسه نهاد قایم مقامی تجارتی با نهادعاملیت ۱۳

الف: تعریف نهاد عاملیت ۱۳

ب: صلاحیت و اختیارات عامل ۱۵

ج: روابط حقوقی ناشی از عاملیت ۱۶

۱– تعهدات عامل در برابر آمر ۱۶

۲– حقوق عامل در برابر آمر ۱۸

و: بررسی تطبیقی نهاد قایم مقامی تجارتی و نهاد عاملیت ۱۹

۱– شباهتهای این دو نهاد ۱۹

۲– تفاوتهای این دو نهاد ۱۹

گفتار دوم: مقایسه نهاد قایم مقامی تجارتی بانهاد دلالی ۲۰

الف: تعریف دلالی ۲۰

ب: عناصر دلالی ۲۱

ج: صلاحیت های دلال ۲۲

د: روابط حقوقی ناشی از دلالی ۲۲

۱– تعهدات دلال در برابر آمر ۲۲

۲– حقوق دلال در برابر آمر ۲۳

م: بررسی تطبیقی نهاد قایم مقامی تجارتی و نهاد دلالی ۲۵

۱– شباهتهای این دو نهاد ۲۵

۲– تفاوتهای این دو نهاد ۲۵

گفتار سوم: نهاد حق العمل کاری ۲۷

الف: تعریف حق العمل کاری ۲۷

ب: عناصر حق العمل کاری ۲۸

ج: صلاحیتها و اختیارات حق العمل کار ۲۸

د: روابط حقوقی ناشی از حق العمل کاری ۲۹

۱– تعهدات حق العمل کار در برابر آمر ۲۹

۲– حقوق حق العمل کار در برابر آمر ۲۹

و: بررسی تطبیقی نهاد قایم مقامی تجارتی و نهاد حق العمل کاری ۳۱

۱– شباهتهای این دو نهاد ۳۱

۲– تفاوتهای این دو نهاد ۳۲

فصل دوم: آثار قرار داد موجد قایم مقامی تجارتی

مبحث اول: حقوق و اختیارات نهاد قایم مقامی تجارتی ۳۵

گفتار اول: حق دریافت دستمزد و هزینه ها ۳۵

الف: مزد قایم مقام تجارتی ۳۶

ب: مسترد نمودن مخارج و هزینه ها ۳۷

ج: حق حبس ۳۹

گفتار دوم: حدود اختیارات قایم مقام تجارتی ۴۱

الف: اختیار قایم مقام تجارتی در اجرای قراردادها ۴۲

ب: اجازه تفویض اختیار ۴۳

ج: اختیار قایم مقام تجارتی در اقامه دعوا علیه طرف قرارداد ۴۴

د: معامله قایم مقام تجارتی با خود ۴۵

و: اختیار قایم مقام تجارتی در نصب حق العمل کار ۴۶

مبحث دوم: تکالیف قایم مقام تجارتی ۴۸

گفتار اول:تعهدات قایم مقام تجارتی ۴۸

الف: تعهد به وسیله و تعهد به نتیجه ۴۸

ب: تعهدات صریح و ضمنی ۵۰

گفتار دوم: وظایف امانی ۵۴

الف: رعایت حدود مصلحت اصیل ۵۴

ب: نداشتن تعارض منافع با اصیل ۵۷

ج: دادن حساب زمان تصدی ۵۹

فصل سوم: انحلال قرارداد موجد نهاد قایم مقامی تجارتی

مبحث اول: موجبات انحلال ۶۳

گفتار اول: انحلال ارادی ۶۳

الف: توافق قبلی طرفین ۶۳

ب: توافق بعدی طرفین ۶۶

گفتار دوم: انحلال قهری ۶۹

الف: جنگ ۶۹

ب: فوت و حجر ۷۰

ج: تغییر اوضاع و احوال ۷۰

د: فقدان اهلیت نماینده ۷۱

و: ورشکستگی ۷۱

ز: انحلال تجارتخانه ۷۲

مبحث دوم: آثار انحلال ۷۲

گفتار اول: حق دریافت خسارت ۷۳

الف: شرایط ایجاد حق دریافت خسارت ۷۳

ب: تخمین و ارزیابی میزان غرامت ۷۳

گفتار دوم: استرداد اموال امانی ۷۴

بخش دوم: مقایسه نهاد قایم مقامی تجارتی با نهادهای مدنی

فصل اول: نهادهای مشابه حقوق مدنی

مبحث اول:نهاد قایم مقامی قانون ۷۸

گفتار اول: تعریف نهاد قایم مقامی قانونی ۷۸

گفتار دوم: اقسام نهاد قایم مقامی قانونی ۸۰

الف: قایم مقام قانونی عام ۸۰

ب: قایم مقام قانونی خاص ۸۱

گفتار سوم : آثار نهاد قایم مقامی قانونی ۸۲

الف: حقوق و تکالیف قایم مقام عام ۸۳

ب: حقوق و تکالیف قایم مقام خاص ۸۴

مبحث دوم: نهاد نمایندگی ۱۰۱

گفتار اول: تعریف واقسام نمایندگی مدنی ۱۰۱

الف: تعریف نمایندگی ۱۰۱

ب: عناصر عامه نمایندگی مدنی ۱۰۴

ج: اقسام نمایندگی مدنی ۱۰۹

۱– نمایندگی ارادی ۱۰۹

۱–۱– نمایندگی مبتنی بر قرارداد ۱۱۱

۱–۲– نمایندگی مبتنی بر اذن ۱۱۲

۲– نمایندگی قانونی ۱۱۴

۳– نمایندگی قضایی ۱۱۵

گفتار دوم : آثار حقوقی نمایندگی مدنی ۱۱۶

الف: در رابطه طرفین ۱۱۷

۱– تعهدات نماینده ۱۱۷

۲– تعهدات اصیل ۱۲۰

ب: رابطه نماینده و اصیل با طرف قرارداد ۱۲۱

۱– رابطه نماینده با طرف قرارداد ۱۲۱

۲– رابطه اصیل با طرف قرارداد ۱۲۱

ج: تاثیر رابطه نمایندگی در برابر اشخاص ثالث ۱۲۲

گفتار سوم: انحلال نمایندگی ۱۲۴

الف: انحلال نمایندگی قراردادی ۱۲۴

۱– انحلال ارادی ۱۲۴

۲– انحلال به واسطه حکم قانون ۱۲۴

ب: انحلال نمایندگی قانونی ۱۲۹

ج: انحلال نمایندگی قضایی ۱۳۱

فصل دوم: مقایسه نهاد قایم مقامی تجارتی با نهادهای مشابه قانون مدنی

مبحث اول: مقایسه نهاد قایم مقامی تجارتی با نهاد قایم مقامی قانونی ۱۳۳

گفتار اول: مقایسه انطباق یا عدم انطباق دو نهاد ۱۳۳

گفتار دوم: مقایسه از حیث قواعد شکلی حاکم ۱۳۵

الف: رعایت ذینفع بودن متداعین در دعوا ۱۳۵

ب: قاعده فراغ دادرس و اعتبار امر مختومه ۱۳۶

ج: از حیث داوری ۱۳۸

د: مفهوم قایم مقامی در ورشکستگی ۱۴۲

مبحث دوم: مقایسه نهاد قایم مقامی تجارتی با نمایندگی مدنی ۱۴۴

گفتار اول: مقایسه نهاد قایم مقامی تجارتی با نمایندگی قانونی از حیث ایجاد و انحلال ۱۴۷

گفتار دوم: مقایسه نهاد قایم مقامی تجارتی با نمایندگی ارادی ۱۴۹

الف: از حیث ایجاد ۱۴۹

ب: از حیث انحلال ۱۵۴

گفتار سوم: نظریه نگارنده ۱۵۷

الف: از حیث ایجاد ۱۵۷

ب: از حیث انحلال ۱۵۷

نتیجه ۱۵۸

منابع ۱۶۲

کلیدواژه ها

  • قایم مقام تجارتی
  • قایم مقام قانونی
  • قایم مقام تجارتی
  • اعسار
  • تعهد
  • قانون تجارت
  • قانون مدنی
  • نمایندگی