زوال دادرسی مدنی در حقوق ایران و فرانسه

عنوان	زوال دادرسی مدنی در حقوق ایران و فرانسه
رشته	حقوق خصوصی
دانشجو	سجاد نامجو بهرغانی
استاد راهنما	سیروس حیدری
استاد مشاور	نادر مردانی، فضل اله فروغی
مقطع	کارشناسی ارشد
سال دفاع	۱۳۹۱
دانشگاه	دانشگاه شیراز

زوال دادرسی مدنی در حقوق ایران و فرانسه عنوان پایان نامه ای است که توسط سجاد نامجو بهرغانی، با راهنمایی سیروس حیدری و با مشاوره نادر مردانی و فضل اله فروغی در سال ۱۳۹۱ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه شیراز دفاع گردید.

چکیده

دادرسی مدنی به ابتکار خواهان و با تقدیم دادخواست آغاز می شود. قاعده ی مزبور به نحو سلبی و ایجابی در قوانین آیین دادرسی مدنی که تاکنون به تصویب رسیده پیش بینی گردیده است. این قاعده که خود از اصل استیلای طرفین در دادرسی مدنی سرچشمه می گیرد، در رویه ی قضایی به شکل ممنوعیت دادگاه از رسیدگی تبرعی منعکس گردیده است. اما آیا همان گونه که در آغاز نمودن دادرسی ابتکار عمل با طرفین دعواست، در پایان دادن به دادرسی نیز طرفین از ابتکار عمل برخوردارند؟ طبق اصول و قواعد کلی باید به پرسش مزبور پاسخ مثبت داد؛ زیرا همان گونه که دادگاه نمی تواند از پیش خود رسیدگی به یک دعوا را آغاز نماید و رسیدگی دادگاه مستلزم درخواست یکی از طرفین دعواست، ادامه ی دادرسی نیز موکول به بقای اراده ی طرفین در ادامه ی رسیدگی به دعواست و چنانچه طرفین تمایل به این امر نداشته باشند، دادگاه نمی تواند از پیش خود رسیدگی به دعوا را ادامه دهد. در حقیقت، مقنن در مواردی به طرفین اجازه داده است که به دادرسی قبل از پایان عادی آن که همان صدور حکم می باشد، خاتمه دهند. این حالت زوال دادرسی مدنی نام دارد و به اموری که این چنین به دادرسی قبل از پایان عادی آن خاتمه می دهد، اسباب زوال دادرسی مدنی اطلاق می شود. پرسش اصلی این است که چه اموری به دادرسی قبل از پایان عادی آن خاتمه می دهد؟ با تتبع در مواد قانونی مشخص می شود که مقنن عمده ی این امور را در اختیار خواهان قرار داده است. شاید نگرش مقنن بر این مبنا بوده که طرفی که در دادرسی مدنی آغازگر دادرسی است، هم او بتواند به دادرسی قبل از پایان عادی آن خاتمه دهد؛ نگرشی که می تواند بر مبنای برایت خوانده از خواسته ی مورد ادعای خواهان بنا بر اصل، تقویت شود. بنابراین، خواهان همواره می تواند دادخواست یا دعوای خود را مسترد نماید یا این که از دعوای خود به کلی انصراف دهد و به دادرسی قبل از پایان عادی آن که همان صدور حکم می باشد، پایان دهد. هم چنین ممکن است زوال دادرسی در نتیجه ی همکاری نکردن خواهان با دادگاه باشد. در حقوق فرانسه استرداد دادخواست وجود ندارد و انصراف کلی از دعوا هم تحت عنوان انصراف از دعوا در مقابل استرداد دعوا پیش بینی گردیده است. هم چنین همکاری نکردن خواهان در صورتی منجر به زوال دادرسی می گردد که خوانده نیز در این مسیر با او هم داستان باشد. در مقابل، خوانده جز در مورد موافقت با استرداد دعوا در برخی موارد که آن هم ابتکار عمل با خواهان است و نیز صرف درخواست سازش که آن هم جهت تحقق، به تراضی و توافق با خواهان نیاز دارد، اختیار دیگری در پایان دادن به دعوا ندارد مگر این که وفق قاعده ی عمومی دعوای خوهان را بپذیرد و به آن تسلیم شود.

ساختار و فهرست پایان نامه

فصل اول: مقدمه

الف– طرح موضوع ۲

ب– سابقه ی علمی ۳

پ– مساله تحقیق ۴

ت– فرضیه های تحقیق ۵

ث– روش تحقیق ۷

ج– طرح تحقیق وتوجیه آن ۷

مبحث نخست: شناخت دادرسی مدنی ۸

گفتار نخست: بررسی مفهوم و عناصر دادرسی مدنی ۸

بند نخست: مفهوم دادرسی مدنی ۹

الف– تعریف دادرسی مدنی ۹

ب– تمایز دادرسی مدنی از آیین دادرسی مدنی ۱۱

ج– مفهوم دعوا و نقش آن در دادرسی ۱۱

بند دوم: عناصر دادرسی مدنی ۱۶

الف– طرفین دادرسی مدنی ۱۶

ب– موضوع دادرسی مدنی ۱۷

ج– دادرس ۱۸

گفتار دوم: جلسه ی دادرسی ۱۸

بند نخست: مفهوم، تعیین و تشکیل جلسه ی دادرسی ۱۹

الف– تعریف جلسه ی دادرسی ۱۹

ب– تعیین جلسه ی دادرسی ۱۹

ج– تشکیل جلسه ی دادرسی ۲۱

عنوان صفحه

بند دوم: جلسه ی اول دادرسی و اهمیت آن ۲۱

الف– مفهوم و معیار اولین جلسه ی دادرسی ۲۱

ب– جهات اهمیت جلسه ی اول دادرسی ۲۳

مبحث دوم: مفهوم و اسباب زوال دادرسی مدنی ۲۵

گفتار نخست: بررسی مفهوم زوال دادرسی مدنی و مقایسه با مفاهیم مشابه ۲۵

بند نخست: تعریف زوال دادرسی مدنی ۲۵

بند دوم: تفکیک زوال دادرسی مدنی از مفاهیم مشابه ۲۶

الف– زوال دادرسی و زوال دعوا ۲۶

ب– زوال دادرسی و ختم دادرسی ۳۰

ج– ختم مذاکرات طرفین ۳۱

د– تمام شدن دادرسی ۳۱

ه– ختم رسیدگی ۳۱

گفتار دوم: اسباب زوال دادرسی مدنی ۳۲

فصل دوم: ابتکار عمل خواهان در زوال دادرسی مدنی

مبحث نخست: استرداد دادخواست ۳۸

گفتار نخست: مفهوم و ماهیت حقوقی استرداد دادخواست ۳۹

بند نخست: مفهوم استرداد دادخواست ۳۹

بند دوم: ماهیت حقوقی استرداد دادخواست ۴۰

گفتار دوم: آیین استرداد دادخواست ۴۲

بند نخست: آیین استرداد دادخواست نخستین ۴۲

بند دوم: آیین استرداد دادخواست شکایت از رای ۴۴

گفتار سوم: آثار استرداد دادخواست ۴۹

بند نخست: آثار استرداد دادخواست نخستین ۵۰

بند دوم: آثار استرداد دادخواست شکایت از رای ۵۳

الف– آثار استرداد دادخواست واخواهی ۵۳

ب– آثار استرداد دادخواست تجدیدنظر ۵۵

ج– آثار استرداد دادخواست اعتراض ثالث ۵۷

د– آثار استرداد دادخواست اعاده ی دادرسی و فرجامی ۵۸

مبحث دوم: استرداد دعوا ۵۹

عنوان صفحه

گفتار نخست: مفهوم و ماهیت حقوقی استرداد دعوا ۶۰

بند نخست: مفهوم استرداد دعوا ۶۰

بند دوم: ماهیت حقوقی استرداد دعوا ۶۱

گفتار دوم: آیین استرداد دعوا ۶۲

بند نخست: آیین استرداد دعوای نخستین ۶۳

بند دوم: استرداد دعوای شکایت از رای ۶۶

گفتار سوم: آثار استرداد دعوا ۷۰

مبحث سوم: انصراف کلی از دعوا ۷۳

گفتار نخست: مفهوم و ماهیت حقوقی انصراف کلی از دعوا ۷۳

گفتار دوم: آیین انصراف کلی از دعوا ۷۴

گفتار سوم: آثار انصراف کلی از دعوا ۷۶

مبحث چهارم: ترک دادرسی ۷۸

گفتار نخست: مفهوم و معیار ترک دادرسی ۷۹

گفتار دوم: آیین ترک دادرسی ۸۳

گفتار سوم: آثار ترک دادرسی ۸۴

فصل سوم: تعدیل ابتکار عمل خواهان در زوال دادرسی مدنی

مبحث نخست: سازش ۸۹

گفتار نخست: مفهوم و اقسام سازش ۹۰

بند نخست: مفهوم سازش ۹۰

بند دوم: اقسام سازش ۹۲

گفتار دوم: آیین سازش در جریان دادرسی مدنی ۹۳

بند نخست: سازش در دادگاه ۹۳

الف– مفهوم سازش در دادگاه ۹۳

ب– طرفین سازش ۹۶

ج– نقش و عمل دادگاه در سازش طرفین ۹۸

د– تعهدات و گذشت های طرفین ۱۰۱

بند دوم: سازش خارج از دادگاه ۱۰۴

الف– سازش به موجب سند عادی ۱۰۴

ب– سازش به موجب سند رسمی ۱۰۸

عنوان صفحه

ج– سازش داور ۱۰۹

گفتار سوم: آثار سازش در جریان دادرسی مدنی ۱۱۱

بند نخست: گزارش اصلاحی ۱۱۱

الف– مفهوم و ماهیت حقو۵قی گزارش اصلاحی ۱۱۱

ب– آثار و اجرای گزارش اصلاحی ۱۱۹

بند دوم: سازش نامه ی رسمی ۱۲۴

الف– مفهوم و ماهیت حقوقی سازش نامه ی رسمی ۱۲۴

ب– آثار و اجرای سازش نامه ی رسمی ۱۲۵

بند سوم: صلح نامه ی داور ۱۲۹

مبحث دوم: تسلیم شدن به ادعای خواهان ۱۳۱

گفتار نخست: مفهوم و اقسام تسلیم شدن به ادعای خواهان ۱۳۲

بند نخست: مفهوم تسلیم شدن به ادعای خواهان ۱۳۲

بند دوم: اقسام تسلیم شدن به ادعای خواهان ۱۳۲

گفتار دوم: شرایط تسیلم شدن به ادعای خواهان ۱۳۴

گفتار سوم: آثار تسلیم شدن به ادعای خواهان ۱۳۶

نتیجه گیری ۱۳۹

پیشنهادات ۱۴۲

فهرست منابع ۱۴۶

کلیدواژه ها

• استرداد دعوی
• دادرسی مدنی
• طلب
• سازش (حقوق)
• استردادها
• رسیدگی قضایی
• زوال دادرسی
• فرانسه
• ایران
• قانون
• زوال دادرسی مدنی