شرایط و اوصاف داوران در حقوق ایران

عنوان	شرایط و اوصاف داوران در حقوق ایران
رشته	حقوق خصوصی
دانشجو	حسن مصطفایی
استاد راهنما	سیدمحمد اسدی نژاد
استاد مشاور	عباداله رستمی
مقطع	کارشناسی ارشد
سال دفاع	۱۳۹۲
دانشگاه	دانشگاه گیلان

شرایط و اوصاف داوران در حقوق ایران عنوان پایان نامه ای است که توسط حسن مصطفایی، با راهنمایی سیدمحمد اسدی نژاد و با مشاوره عباداله رستمی در سال ۱۳۹۲ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه گیلان دفاع گردید.

چکیده

برای تصدی هر شغل و منصبی در هر حکومت و دولتی ضروری است شخص واجد شرایط و اوصافی باشد که قانونگذار برای وی تعیین نموده است و از آنجا که داوری از اهمیت زیادی برخوردار است به ناچار از این امر مستثنی نبوده و شخص داور لازم است واجد شرایط و اوصاف مقرر قانونی باشد، همچنانکه از زمان های قدیم جوامع بشری برای داوران شرایطی را درنظر داشته و افراد خاصی به این سمت انتخاب می گردیدند.ازجمله مهمترین شروطی که قانونگذار در قوانین جاری کشورمان در مورد داوران مقرر داشته است استقلال و بی طرفی آنها است.استقلال داوران به معنای متکی نبودن داور به یکی از طرفین و عدم ارتباط وی با ایشان از لحاظ نسبی و سببی، خادم و مخدومی و... است به نحوی که وی بتواند بدون آنکه تحت تاثیر دیگران قرار گیرد عقیده و تصمیم واقعی خود را ابراز نماید. بی طرفی داور نیز به معنای عدم ترجیح منافع یکی از طرفین دعوا به ضرر طرف دیگر و جانبداری ننمودن داور از یکی از طرفین در جریان رسیدگی و نداشتن لطف و دشمنی به یکی از ایشان است. علاوه بر این دو شرط مذکور،لازم است داوران واجد اهلیت قانونی بوده، توانایی انجام داوری را داشته و سایر شرایط مقرر قانونی را دارا باشند.در همین راستا داوران مکلفند پس از قبول داوری و تا زمان صدور حکم استقلال و بی طرفی خود را حفظ و در صورت فقدان آنها و یا فقدان سایر شرایط و یا ایجاد تردید موجه در فقدان یا از دست دادن آنها نسبت به اعلام مراتب به طرفین اقدام نمایند، در غیر این صورت مشمول ضمانت اجراهای قانونی گردیده که مطابق آن هر یک از طرفین می توانند داوران را در جریان رسیدگی جرح نموده و در صورت اصدار رای درخواست ابطال آن را از مراجع قانونی بخواهند،ضمن آنکه داوران در صورت نداشتن حسن نیت در عدم افشای فقدان یا از دست دادن شرایط و اوصاف داوری از خود دارای مسیولیت مدنی بوده و مسیول پرداخت خسارت وارده به طرفین خواهند بود. با وجود پذیرش شرایط و اوصاف برای داوران در قوانین کشورمان، باعنایت به نقص و خلاءهای موجود لازم است مقررات فعلی مورد بازنگری قرار گیرد.

ساختار و فهرست پایان نامه

مقدمه

بیان مسیله ۱

ضرورت تحقیق ۳

سوالات تحقیق ۳

فرضیات تحقیق ۴

اهداف تحقیق ۴

پیشینه تحقیق ۴

روش و ابزار گردآوری تحقیق ۵

تقسیم بندی مطالب ۵

فصل اول: تعریف،کلیات و مبانی شرایط و اوصاف داوران ۶

۱–۱– تعریف،پیشینه و ماهیت داوری ۷

۱–۱–۱– تعریف داوری ۷

۱–۱–۲– پیشینه داوری ۷

۱–۱–۲–۱– داوری در ایران باستان ۸

۱–۱–۲–۲– داوری در عربستان پیش و پس از اسلام ۸

۱–۱–۳– ماهیت داوری ۹

۱–۱–۳–۱– قضاوت انتخابی یا قاضی تحکیم ۹

۱–۱–۳–۱–۱– ملزومات نظریه قضاوت تحکیمی ۱۰

۱–۱–۳–۱–۱–۱– رعایت شرایط قضاوت ۱۰

۱–۱–۳–۱–۱–۲– اعتبار رای قاضی ۱۰

۱–۱–۳–۱–۱–۳– توان اثباتی ۱۱

۱–۱–۳–۱–۱–۴– قاعده فراغ ۱۱

۱–۱–۳–۱–۱–۵– قابلیت شکایت و تجدید نظر ۱۱

۱–۱–۳–۱–۱–۶– توان اجرایی ۱۱

۱–۱–۳–۱–۲– تفاوت ها وتشابهات قاضی تحکیم با داوری ۱۲

۱–۱–۳–۲– وکالت ۱۵

۱–۱–۳–۲–۱– ملزومات نظریه وکالت ۱۵

۱–۱–۳–۳– نتیجه ماهیت داوری در حقوق کنونی ۱۶

۱–۲– انواع داوری ۱۷

۱–۲–۱– داوری اجباری و داوری اختیاری ۱۷

۱–۲–۲– داوری ملی و داوری بین المللی ۱۸

۱–۲–۳– داوری موردی و داوری سازمانی ۱۹

۱–۳– شرایط و اوصاف داوران در فقه ۲۰

۱–۳–۱– تعریف و مفهوم تحکیم ۲۰

۱–۳–۲– مشروعیت قاضی تحکیم ۲۱

۱–۳–۲–۱– دلایل مشروعیت قاضی تحکیم بطور کلی ۲۱

۱–۳–۲–۱–۱– آیات ۲۱

۱–۳–۲–۱–۲– روایات ۲۲

۱–۳–۲–۱–۳– اجماع فقها ۲۴

۱–۳–۲–۲– دلایل مشروعیت قاضی تحکیم در دوران غیبت ۲۴

۱–۳–۲–۲–۱– آیات و روایات ۲۴

۱–۳–۲–۲–۲– نظر فقها ۲۵

۱–۳–۲–۲–۳– بنای عقلا ۲۶

۱–۳–۲–۲–۴– تصویب ماده

قانون تشکیل دادگاههای عمومی وانقلاب ۲۵

۱–۳–۳– شرایط قاضی تحکیم و مقایسه آن با شرایط داور ۲۵

۱–۳–۳–۱– بلوغ ۲۶

۱–۳–۳–۱–۱– دلایل شرط بلوغ ۲۶

۱–۳–۳–۲– عقل ۲۷

۱–۳–۳–۳– اسلام و ایمان ۲۸

۱–۳–۳–۴– عدالت ۳۰

۱–۳–۳–۵– ذکوریت ۳۲

۱–۳–۳–۶– علم و اجتهاد ۳۳

۱–۳–۳–۷– طهارت مولد ۳۵

۱–۳–۳–۸– سایر شرایط ۳۵

فصل دوم:شرایط سلبی و ایجابی داوران در قوانین ۳۷

۲–۱– شرایط سلبی و ایجابی داوران در کلیه دعاوی غیر از دعاوی خانوادگی ( طلاق ) ۴۰

۲–۱–۱– استقلال داوران ۴۰

۲–۱–۱–۱– مفهوم استقلال و معیار آن ۴۰

۲–۱–۱–۲– تفاوت های مفاهیم استقلال و بی طرفی ۴۲

۲–۱–۱–۳– میزان درجه استقلال و بی طرفی ۴۴

۲–۱–۱–۴– مصادیق فقدان استقلال داور ۴۵

۲–۱–۱–۱–۴–۱– تعیین داور هم تابعیت با طرف دعوا ۴۶

۲–۱–۱–۱–۴–۲– وجود قرابت نسبی یا سببی داور با یکی از طرفین ۵۱

۲–۱–۱–۱–۴–۳– وجود رابطه قیومیت یا کفالت یا مباشرت بین داور با یکی از طرفین ۵۱

۲–۱–۱–۱–۴–۴– وجود رابطه وراثت بین داور یا همسر وی با یکی از اصحاب دعوا ۵۲

۲–۱–۱–۱–۴–۵– وجود دادرسی کیفری کنونی یا حال داور با یکی از اصحاب دعوا ۵۲

۲–۱–۱–۱–۴–۶– وجود دادرسی مدنی بین داور یا همسر یا اقرباء وی با یکی از اصحاب دعوا ۵۲

۲–۱–۱–۱–۴–۷– داور شدن اشخاص موضوع قانون منع مداخله در دعوای مربوط به اداره خود ۵۲

۲–۱–۲– بی طرفی ۵۴

۲–۱–۲–۱– مفهوم بی طرفی ۵۵

۲–۱–۲–۲– بی طرفی یا اصل مساوات ۵۵

۲–۱–۲–۳– مصداق بی طرفی ۵۷

۲–۱–۲–۳–۱– ذی نفعی داور در دعوای مطروحه ۵۷

۲–۱–۳– سایر شروط سلبی و ایجابی داوران ۵۸

۲–۱–۳–۱– داشتن اهلیت قانونی ۵۸

۲–۱–۳–۱–۱– داوری اشخاص ورشکسته ۵۹

۲–۱–۳–۱–۲– داوری اشخاص غیر رشید ۶۰

۲–۱–۳–۲– عدم محرومیت از داوری به موجب حکم دادگاه و یا دراثر آن ۶۱

۲–۱–۳–۳– فقدان سمت قضایی و کارمندی محاکم ۶۳

۲–۱–۳–۳–۱– امکان داوری قضات و کارمندان اداری بازنشسته،بازخریدی و شاغل در غیر محاکم ۶۵

۲–۱–۳–۴– توانایی انجام داوری ۶۶

۲–۱–۳–۵– داشتن حداقل۲۵ سال تمام(سن) ۶۸

۲–۱–۳–۶– فقدان رابطه کارمندی در حوزه محل ماموریت داوری ۶۹

۲–۲– شرایط و اوصاف داوران در دعاوی خانوادگی(طلاق) ۷۰

۲–۲–۱– تاریخچه شرایط و اوصاف داوران در دعاوی طلاق ۷۱

۲–۲–۲– شروط فعلی مقرر داوران در دعوای طلاق ۷۲

۲–۲–۲–۱– قرابت ۷۳

۲–۲–۲–۲– تاهل ۷۴

۲–۲–۲–۳– داشتن حداقل سی سال تمام(سن) ۷۵

۲–۲–۲–۴– آشنایی نسبی به مسایل شرعی، خانوادگی و اجتماعی ۷۶

۲–۲–۲–۵– استقلال و بی طرفی ۷۶

۲–۲–۲–۶– سایر شروط داوران در دعاوی خانوادگی ۷۷

فصل سوم:ضمانت اجرای فقدان شرایط و اوصاف قانونی داوران ۷۸

۳–۱– عزل داوران ۸۱

۳–۱–۱– تفاوت عزل و جرح داوران ۸۲

۳–۱–۲– آثار عزل داور ۸۲

۳–۱–۲–۱– انتخاب داور جانشین ۸۲

۳–۱–۲–۲– تکرار یا عدم تکرار جلسات رسیدگی ۸۳

۳–۱–۲–۳– تعلیق جریان رسیدگی ۸۴

۳–۱–۲–۴– ورود خسارت و هزینه ها ۸۴

۳–۲– جرح داور ۸۵

۳–۲–۱– آثار جرح ۸۵

۳–۲–۱–۱– داور ۸۵

۳–۲–۱–۲– جریان رسیدگی ۸۶

۳–۲–۲– مهلت جرح ۸۸

۳–۲–۳– مراجع تصمیم گیر در جرح ۸۹

۳–۳– ابطال رای داور ۹۱

۳–۳–۱– مهلت درخواست ابطال ۹۴

۳–۳–۲– نحوه درخواست و رسیدگی ۹۵

۳–۴– مسیولیت مدنی داوران ۹۶

نتیجه و پیشنهادات ۹۹

فهرست منابع و ماخذ

کلیدواژه ها

• داوری
• داور
• داور قانونی
• ضمانت اجرا
• صلاحیت های حرفه ای
• اوصاف
• اهلیت (حقوق)
• نظام حقوقی
• ایران
• داوری
• استقلال
• دادرسی عادلانه