بررسی آثار حقوقی و مسیولیت مدنی ناشی از پس زدن عضو پیوندی

عنوان	بررسی آثار حقوقی و مسیولیت مدنی ناشی از پس زدن عضو پیوندی
رشته	حقوق خصوصی
دانشجو	سعید خوافی
استاد راهنما	عباداله رستمی
استاد مشاور	سیدمحمد اسدی نژاد
مقطع	کارشناسی ارشد
سال دفاع	۱۳۹۳
دانشگاه	دانشگاه گیلان

بررسی آثار حقوقی و مسیولیت مدنی ناشی از پس زدن عضو پیوندی عنوان پایان نامه ای است که توسط سعید خوافی، با راهنمایی عباداله رستمی و با مشاوره سیدمحمد اسدی نژاد در سال ۱۳۹۳ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه گیلان دفاع گردید.

چکیده

پراندن یا پسزدن یا رد عضو پیوندی به پدیدهای اطلاق می شود که در آن سیستم ایمنی و دفاعی بدن گیرنده از پذیرش عضو پیوندی، خودداری می کند. اصولا هر عمل پیوند عضو، مستلزم انعکاس اراده طرفین در قالب یک عمل حقوقی است. با وقوع این پدیده هدف نهایی طرفین از انتقال عضو بنا به دلایلی محقق نمی گردد که خود آثار حقوقی و مسیولیت هایی را در پی دارد. در ارتباط با تاثیر این پدیده بر عمل حقوقی مذکور به خصوص در رابطه بین دهنده و گیرنده زنده، ممکن است ادعای انفساخ، بطلان و یا قابلیت فسخ عمل حقوقی مذکور گردد. با بررسی دلایل تحلیل های مختلف دریافتیم که در صورت پس زدن عضو پیوندی، باید با توجه به اصول کلی حقوقی در هر مورد بنا به شرایط حاکم بر قرارداد و نیز شروط مندرج در آن تعیین تکلیف نمود و چه بسا عقد مذکور با توجه به ضرورت و لزوم حصول نتیجه و شرایط خاص توافق فیمابین باطل یا منفسخ شده و یا قابلیت فسخ پیدا کند. در صورت سکوت قرارداد، هیچ کدام از ضمانت اجراهای ذکر شده را به عنوان قاعده نمی توان پذیرفت و باید اصل صحت و لزوم قرارداد را با توجه به ماهیت ویژه قرارداد و این تفسیر که تعهد دهنده عضو با جداسازی عضو پیوندی از بدن وی، اجرا شده است، بر عمل حقوقی مزبور حاکم دانست. همچنین وقوع این پدیده، در مواردی مسیولیت صاحبان حرف پزشکی به خصوص پزشک را نیز در پی دارد. ایجاد تعادل در حقوق پزشک و بیمار امری بسیار مهم است. قانون جدید مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲، بر خلاف رویکردهای سابق، مسیولیت محض یا بدون تقصیر پزشک را نپذیرفته و مبنای تقصیر را معیار مسیولیت وی دانسته است، منتها برای حفظ حقوق بیمار با توجه به دشواری اثبات خطای پزشکی، چنین تقصیری مفروض است. همچنین مسیولیت بیمار گیرنده عضو، دهنده عضو، آزمایشگاه، پرستار و سایر عواملی که ممکن است در پس زدن پیوند تاثیر داشته باشند نیز بررسی می گردد.

ساختار و فهرست پایان نامه

فهرست مطالب

عنوان صفحه

چکیده

مقدمه ۱

بیان مساله و فرضیات و هدف از پژوهش ۴

طرح مساله ۴

سوالات تحقیق ۶

فرضیه های تحقیق ۶

روش پژوهش و مراحل انجام پایان نامه ۷

۱– کلیات ۹

۱–۱– تبیین مباحث فصل ۱۰

۱–۲– حیات ۱۰

۱–۳– مرگ ۱۱

۱–۳–۱–مرگ درادب پارسی ۱۱

۱–۳–۲–مرگ از دیدگاه فقه ۱۲

۱–۳–۳–مرگ از دیدگاه پزشکی ۱۳

۱–۳–۳–۱–مرگ مغزی ۱۳

۱–۳–۳–۲–تمیز مرگ مغزی از حالت کما ۱۵

۱–۳–۳–۳–ارتباط مرگ مغزی با قتل ترحم آمیز ۱۶

۱–۴– مفاهیم مرتبط در فرآیند پیوند و پس زدن عضو پیوندی ۱۷

۱–۴–۱–مفهوم عضو و بافت ۱۷

۱–۴–۲–معنای زرع یا پیوند در لغت ۱۸

۱–۴–۳– تعریف پیوند عضو ۱۸

۱–۴–۴–پس زدن پیوند عضو و بافت ۲۱

۱–۴–۴–۱– تاریخچه پس زدن پیوند عضو و بافت ۲۱

۱–۴–۴–۲– اصطلاحات مشابه پس زدن ۲۲

۱–۴–۴–۳– مفهوم پس زدن پیوند ۲۲

۱–۴–۴–۴– انواع پس زدن عضو پیوندی ۲۳

۱–۵– پیوند و کاشت اعضای بدن ۲۴

۱–۵–۱–پیوند اشیای خارجی ۲۴

۱–۵–۲–پیوند اعضای حیوانات به انسان ۲۴

۱–۵–۳–پیوند اعضای انسان به انسان ۲۵

۱–۵–۳–۱–پیوند از فرد زنده ۲۵

۱–۵–۳–۱–۱–پیوند از فرد زنده به خودش ۲۵

۱–۵–۳–۱–۲–پیوند از فرد زنده به دیگری ۲۷

۱–۵–۳–۲–پیوند از جسد ۲۸

۱–۶– پیوند از جنین ۳۱

۱–۷– پیوند از کلونینگ ۳۴

۱–۸– مالیت و مالکیت در پیوند عضو ۳۶

۱–۸–۱– مفهوم مال ۳۶

۱–۸–۲– مفهوم مالکیت ۳۷

۱–۸–۳–مالیت و مالکیت اعضای بدن انسان ۳۷

۱–۹– سیر قانونی پیوند اعضا در ایران ۳۹

۲– ماهیت، مبانی، احکام و شرایط پیوند و پس زدن آن ۴۱

۲–۱– تبیین مباحث فصل ۴۲

۲–۲– ماهیت حقوقی عمل پیوند ۴۲

۲–۲–۱– عقد معین ۴۲

۲–۲–۱–۱– هبه اعضای بدن ۴۳

۲–۲–۱–۲– بیع اعضای بدن ۴۶

۲–۲–۱–۲–۱– تعریف بیع ۴۶

۲–۲–۱–۲–۱–۱– دیدگاه اول: عدم جواز خرید و فروش اعضاء ۴۶

۲–۲–۱–۲–۱–۲– دیدگاه دوم: جواز خرید و فروش اعضای بدن انسان ۴۷

۲–۲–۱–۲–۱–۲–۱– اجرای قواعد عمومی قرار دادها ۴۹

۲–۲–۱–۲–۱–۲–۲– قواعد اختصاصی بیع اعضا ۵۰

۲–۲–۲– عقد نامعین ۵۲

۲–۳–پیوند اعضا در روابط بین المللی ۵۳

۲–۴– وصیت به جداسازی اعضای بدن ۵۴

۲–۵– مبنای مسیولیت در پس زدن عضوپیوندی ۵۶

۲–۵–۱– مسیولیت غیرقراردادی در پس زدن پیوند ۵۷

۲–۵–۲– مسیولیت قراردادی ناشی از پس زدن پیوند ۵۷

۲–۵–۲–۱– مسیولیت مرتبط با قرارداد پیوند عضو ۵۸

۲–۵–۲–۲– مسیولیت مرتبط با قرارداد درمان ۵۹

۲–۶– ماهیت تعهد تیم پیوند عضو ۶۱

۲–۶–۱– تعهد به وسیله ۶۱

۲–۶–۲– تعهد به نتیجه ۶۲

۲–۷– عوامل احتمالی سبب پس زدن پیوند عضو یا بافت ۶۴

۲–۷–۱– خطای آزمایشگاهی ۶۴

۲–۷–۲– داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی بدن(جلوگیری از پس زدن پیوند) ۶۶

۲–۷–۲–۱– داروهای مورد استفاده بیماران پیوندی ۶۷

۲–۷–۲–۲– عوامل دارویی موثر در پس زدن پیوند ۶۷

۲–۷–۳– انتقال به محل پیوند و تجهیزات نگهداری عضو یا بافت پیوندی ۷۲

۲–۷–۴– خطای پرستاری موثر در پس زدن پیوند ۷۴

۲–۷–۴–۱– تعریف پرستار ۷۴

۲–۷–۴–۲– پرستاری پیوند عضو ۷۵

۲–۷–۵– خطای پزشک در پس زدن پیوند ۷۹

۲–۷–۵–۱– مرحله قبل از پس زدن ۷۹

۲–۷–۵–۲– مرحله بعد از پس زدن ۸۸

۲–۷–۶– نقش بیمار گیرنده عضو در پس زدن پیوند ۹۲

۲–۷–۷ سایر علل ۹۳

۳– آثار پس زدن عضو پیوندی ۹۶

۳–۱– تبیین مباحث فصل ۹۷

۳–۲– رابطه احتمال پس زدن عضو پیوندی با غرر در عقود ۹۷

۳–۳– تاثیر پس زدن عضو پیوندی بر عمل حقوقی پیوند ۹۸

۳–۳–۱– وجود اراده صریح ۹۸

۳–۳–۱–۱– پیش بینی حق فسخ در قرارداد پیوند ۹۸

۳–۳–۱–۲– پیش بینی شرط فاسخ در قرارداد پیوند ۱۰۱

۳–۳–۲– عدم صراحت قرارداد ۱۰۲

۳–۳–۲–۱– بطلان عقد راجع به پیوند ۱۰۴

۳–۳–۲–۲– انفساخ عقد راجع به پیوند ۱۰۶

۳–۳–۲–۳– قابلیت فسخ عقد راجع به پیوند ۱۰۸

۳–۳–۲–۳–۱– شکل گیری حق فسخ ۱۰۸

۳–۳–۲–۳–۲– حفظ لزوم عقد ۱۰۹

۳–۴– نقش قاعده احسان در مسیولیت ناشی از پس زدن پیوند ۱۱۲

۳–۴–۱– قاعده احسان در فقه ۱۱۲

۳–۴–۲– قاعده احسان در حقوق ۱۱۲

۳–۴–۳– نقش قاعده احسان در مسیولیت اهداکننده عضو ۱۱۳

۳–۴–۴– نقش قاعده احسان در مسیولیت وراث ۱۱۴

۳–۵– معیار تشخیص عامل پس زدن پیوند ۱۱۵

۳–۶– مسیولیت اسباب پس زدن پیوند در فروض مختلف ۱۱۷

۳–۶–۱– فرض عدم وجود تقصیر و خطا در فرآیند پیوند و پس زدن آن ۱۱۷

۳–۶–۲– فرض وجود تقصیر موثر در پس زدن پیوند ۱۱۸

۳–۶–۲–۱– وجود عامل تنها در پس زدن پیوند ۱۱۸

۳–۶–۲–۲–وجود اسباب متعدد در پس زدن پیوند ۱۲۱

۳–۷– تقسیم مسیولیت بین اسباب پس زدن پیوند ۱۲۶

نتیجه گیری و پیشنهاد ۱۲۹

فهرست منابع ۱۳۴

کتاب ها ۱۳۴

منابع فارسی ۱۳۴

منابع عربی ۱۳۸

مقالات ۱۳۹

قوانین ۱۴۱

پایان نامه ها ۱۴۱

سایت های اینترنتی ۱۴۱

ضمایم ۱۴۲

پیوست شماره ۱ ۱۴۳

پیوست شماره ۲ ۱۴۴

پیوست شماره ۳ ۱۴۵

پیوست شماره ۴ ۱۴۶

کلیدواژه ها

• دفع پیوند
• مسیولیت مدنی
• پس زدن
• دهنده
• گیرنده
• عضو پیوندی
• پیوند عضو
• نظام حقوقی
• ایمنی شناسی
• اهداکننده