بررسی بذل مهریه در فقه اسلامی و حقوق ایران

عنوان	بررسی بذل مهریه در فقه اسلامی و حقوق ایران
رشته	حقوق خصوصی
دانشجو	عیسی شهریار
استاد راهنما	مظفر باشکوه
مقطع	کارشناسی ارشد
سال دفاع	۱۳۹۴
دانشگاه	دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرمی

بررسی بذل مهریه در فقه اسلامی و حقوق ایران عنوان پایان نامه ای است که توسط عیسی شهریار، با راهنمایی مظفر باشکوه در سال ۱۳۹۴ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرمی دفاع گردید.

چکیده

تعابیر فقیهان درباره ماهیت مهریه متفاوت به نظر می رسد از ظاهر برخی از تعابیر چنین بر می آید که نکاح از عقود معاوضی است و به تبع آن مهریه در جایگاه عوض واقع می شود در مقابل، تعابیر برخی فقیهان دیگر صراحت دارد که نکاح از عقود معاوضی، مهریه مانند عوض در عقود نیست نتیجه اینکه از نظر فقیهان عقد نکاح از عقود معاوضی نیست بنابراین ماهیت مهریه عوض نیست بلکه هبه ویژه ای از جانب خداوند متعال است که مرد ملزم می شود آن را به زن پرداخت کند مراد از هبه ویژه آن است که احکام فقهی و حقوقی عقد هبه، به طور کامل بر آن مترتب نمی شود نظر غالب در ماهیت حقوقی مهریه، مانند ماهیت فقهی آن است. عنصر اصلی طلاق خلع که مبنای ترکیب آثار شرعی و قانونی بر آن انتقال مالکیت فدیه به زوج و متقابلا باین بودن طلاق می شود، کراهت زن نسبت به شوهر خود است در مورد کراهت زن هم بین فقهای اسلامی اختلاف است در این طلاق تمام چیزهایی که مهریه بر آن صحیح است می تواند موضوع بذل یا فدیه نیز قرار گیرد. زن در این طلاقها (خلع و مبارات) حق رجوع به فدیه را داشته که در این صورت طلاق ها تبدیل به رجعی می شود. در طلاق مبارات کراهت دو طرفه است در اثر این کراهت که زوجین نسبت به همدیگر دارند در قبال بذل تمام مهریه و یا بخشی از آن از سوی زوجه او را طلاق می دهد.

ساختار و فهرست پایان نامه

فهرست مطالب

عنوان صفحه

چکیده ۱

مقدمه ۲

فصل اول:کلیات

۱–۱– ماهیت فقهی و حقوقی مهریه ۷

۱–۱–۱– مقایسه عقد نکاح ۱۰

۱–۱–۱–۱– مقایسه نکاح با عاریه ۱۰

۱–۱–۱–۲– مقایسه نکاح با معاطات ۱۰

۱–۱–۱–۳– تحقق نیافتن عقد نکاح با الفاظ بعت و ملکت ۱۰

۱–۱–۱–۴– عدم حصول مالکیت بر بضع ۱۱

۱–۱–۱–۵– مقایسه اجمالی مهر با عوض در عقود ۱۱

۱–۱–۱–۶– دلایل بطلان شرط خیار فسخ در نکاح ۱۱

۱–۱–۲– ماهیت مهر در حقوق ۱۴

۱–۱–۲–۱– جنبه های مختلف عقد نکاح ۱۴

۱–۱–۲–۲– مهر فراتر از عِوض قراردادی ۱۵

۱–۱–۲–۳– عِوض بضع نبودن مهر ۱۷

۱–۱–۲–۴– مهر، قرارداد مالی ۱۸

۱–۱–۲–۵– فلسفه ی تشریع مهریه ۱۸

۱–۱–۲–۶– انواع مهریه ۲۱

۱–۲– انواع طلاق ۲۳

۱–۲–۱– شرایط اساسی طلاق ۲۳

۱–۲–۱–۱– شرایط ایقاع طلاق ۲۴

۱–۲–۱–۲– شرایط مطِلق ۲۶

۱–۲–۱–۳– شرایط مطلقه ۲۹

۱–۲–۲– طلاق خلع، مبارات، طلاق به عوض ۳۲

۱–۲–۲–۱– طلاق خلع ۳۲

۱–۲–۲–۲– طلاق مبارات ۳۴

۱–۲–۲–۳– طلاق به واسطه عسر و حرج زوجه ۳۵

۱–۲–۲–۴– طلاق به عوض ۳۶

فصل دوم: بذل مهریه در طلاق خلع و مبارات و رجوع از آن

۲–۱– بذل مهریه در طلاق خلع و مبارات ۳۸

۲–۱–۱– بذل مهریه در طلاق خلع ۳۸

۲–۱–۱–۱– کراهت زوجه از زوج ۳۸

۲–۱–۱–۲– صیغه طلاق خلع از سوی وکیل ۴۲

۲–۱–۱–۳– فداء تبرعی ۴۳

۲–۱–۱–۴– موضوع بذل یا فدیه ۴۳

۲–۱–۱–۵– حق رجوع زوجه به فدیه ۴۳

۲–۱–۲– بذل مهریه در طلاق مبارات ۵۵

فصل سوم: بذل مهریه در طلاق به عوض و طلاق به علت عسر و حرج زوجه

۳–۱– بذل مهریه در طلاق به عوض ۵۶

۳–۱–۱– طلاق به عوض به عنوان عقد معاوضی مستقل ۵۷

۳–۱–۲– طلاق، به عنوان عوض در هبه معوض ۶۱

۳–۱–۳– طلاق، به عنوان عوض در عقد صلح ۶۳

۳–۱–۴– طلاق، به عنوان جعل در عقد جعاله ۶۵

۳–۱–۵– طلاق به عنوان شرط ضمن عقد لازم ۶۶

۳–۱–۶– فدیه، به عنوان شرط در ضمن ایقاع (طلاق) ۶۷

۳–۱–۷– دلایل مخالفین طلاق به عوض ۶۸

۳–۲– بذل مهریه در طلاق به علت عسر و حرج زوجه ۷۳

۳–۲–۱– طلاق به درخواست زوجه در قانون مدنی ۷۳

۳–۲–۲– بررسی علل اصلاح ماده ۱۱۳۰ قانون مدنی ۷۵

۳–۲–۳– بذل مهریه در طلاق به علت عسر و حرج زوجه ۷۸

۳–۲–۴– ضرورت تعیین مصادیق عسر و حرج و مسیولیت شناسایی آن ۷۹

نتیجه گیری ۸۱

منابع ۸۲

چکیده انگلیسی ۸۵

کلیدواژه ها

• بذل
• مهریه
• طلاق
• خلع
• مبارات.
• مهریه
• فقه
• عقد نکاح
• هبه
• بذل مهر
• طلاق خلعی
• طلاق مبارات
• نظام حقوقی