راهکارهای احقاق حقوق مصرف کننده در تجارت الکترونیکی

عنوان	راهکارهای احقاق حقوق مصرف کننده در تجارت الکترونیکی
رشته	حقوق خصوصی
دانشجو	وحید سمایی
استاد راهنما	عباداله رستمی چلکاسری
استاد مشاور	عیسی مقدم
مقطع	کارشناسی ارشد
سال دفاع	۱۳۹۴
دانشگاه	دانشگاه گیلان

راهکارهای احقاق حقوق مصرف کننده در تجارت الکترونیکی عنوان پایان نامه ای است که توسط وحید سمایی، با راهنمایی عباداله رستمی چلکاسری و با مشاوره عیسی مقدم در سال ۱۳۹۴ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه گیلان دفاع گردید.

چکیده

پیدایش وسایل ارتباط الکترونیکی و بهره گیری روزافزون از آنها در امر تجارت، موجب شکل گیری سازوکاری ویژه برای بازرگانی با عنوان تجارت الکترونیکی شده است. توسعه این نوع تجارت و مزایای بسیار آن از جمله سرعت و ارزانی، کشورهای مختلف را به تلاش برای ساماندهی آن تشویق کرده است. سریع بودن تحولات و پیشرفت ها در تجارت الکترونیکی و تعدد مسایل حقوقی مطرح در آن آثاری را در پی دارد. از جمله این آثار آن است که نمی توان همه چیز را در قالب قوانین پیش بینی کرد چرا که حوزه ارتباطات و فناوری اطلاعات روز به روز در حال پیشرفت است، به همین منظور قوانین هم پابه پای آن باید حرکت کنند. این حد از توسعه و تحول را کمتر می توان در سایر گرایش های حقوق مشاهده کرد. البته زیربنای قواعد حقوقی قابل اجرا در تجارت الکترونیکی، متفاوت از آنچه که در دیگر شیوه های تجارت به کارگرفته می شوند، نیستند. قوانین ما همان طور که از حقوق مصرف کننده حمایت می کند از مصرف کننده در تجارت به شکل نوین آن نیز حمایت می کند و به همین منظور قانون گذار قانون تجارت الکترونیکی را وضع کرده است. اما این قوانین در بعضی موارد نقص دارند و کامل نیستند که باید به دنبال رفع این نقص ها، راه هایی اساسی ارایه کنیم که حمایت های قانون گذار از مصرف کننده در تجارت الکترونیکی را کامل کند تا بتوانیم هم به پیشگیری از تضییع حقوق مصرف کننده بپردازیم و هم به احیای حقوق تضییع شده ی او رسیدگی کنیم.

ساختار و فهرست پایان نامه

عنوان صفحه

مقدمه ۱

فصل اول کلیات

۱–۱ مفاهیم و تعاریف ۳

۱–۱–۱ مفهوم مصرف ۳

۱–۱–۲ مفهوم مصرف کننده ۴

۱–۱–۳ تعریف حقوق مصرف کننده ۵

۱–۱–۴ مفهوم تجارت الکترونیکی ۶

۱–۲ پیشینه تاریخی ۹

۱–۲–۱ تاریخچه حقوق مصرف کننده ۹

۱–۲–۲ سیر تاریخی حقوق مصرف کنندگان در حقوق ایران ۱۲

۱–۲–۳ تاریخچه ی اینترنت ۱۲

۱–۲–۴ تاریخچه اینترنت در ایران ۱۴

۱–۳ اقسام ، جایگاه ، اصالت ، منابع و تجارت الکترونیکی ۱۶

۱–۳–۱ اقسام تجارت الکترونیکی ۱۶

۱–۳–۱–۱ گروه B۲B ۱۶

۱–۳–۱–۲ B۲C و C۲B ۱۷

۱–۳–۱–۳ C۲C ۱۷

۱–۳–۱–۴G۲B و B۲G ۱۷

۱–۳–۱–۵ G۲C و C۲G ۱۸

۱–۳–۱–۶ G۲G ۱۸

۱–۳–۲ جایگاه حقوق تجارت الکترونیکی در علم حقوق ۱۸

۱–۳–۳ اصالت حقوق تجارت الکترونیکی ۱۹

۱–۳–۴ منابع اصلی حقوق تجارت الکترونیکی ۲۰

۱–۳–۴–۱ قواعد سازمان های بین المللی ۲۱

۱–۳–۴–۲ سازمان های واضع استاندارد ۲۳

۱–۳–۴–۳ قوانین داخلی کشورها ۲۳

۱–۳–۵ مبادله الکترونیکی داده ها و تجارت الکترونیکی ۲۵

۱–۳–۵–۱ مزایای استفاده از مبادله الکترونیکی داده ها ۲۷

۱–۳–۵–۲ تفاوت مبادله الکترونیکی داده ها با تجارت الکترونیکی ۲۸

۱–۳–۶ مزایای تجارت الکترونیکی ۲۸

۱–۳–۷ فروشگاه ها و مراکز خرید الکترونیکی ۳۰

۱–۳–۷–۱ خصوصیات فروشگاه مجازی ۳۰

۱–۳–۷–۲ انواع فروشگاه ها و مراکز خرید ۳۱

فصل دوم : حمایت از حقوق مصرف کننده در قانون تجارت الکترونیکی

۲–۱ تعهدات تامین کننده در تجارت الکترونیکی ۳۵

۲–۱–۱ تعهد به دادن اطلاعات ۳۵

۲–۱–۱–۱ مبنای ارایه اطلاعات به مصرف کننده ۳۷

۲–۱–۱–۲ انواع اطلاعات برای ارایه به مصرف کننده ۳۹

۲–۱–۱–۳ قلمرو تعهد به ارایه اطلاعات به مصرف کننده کالا ۴۰

۲–۱–۲ روش ارایه اطلاعات ۴۶

۲–۱–۳ زمان ارایه اطلاعات ۴۷

۲–۱–۴ ضمانت اجرای نقض تعهد به ارایه اطلاعات به مصرف کننده ۴۸

۲–۲ تعهد به تامین کالا یا خدمات موضوع قرارداد ۴۸

۲–۳ حق انصراف به عنوان امتیاز مصرف کننده در قرارداد الکترونیکی ۵۱

۲–۳–۱ حق انصراف ۵۱

۲–۳–۲ ماهیت حق انصراف ۵۲

۲–۳–۳ هدف از حق انصراف در قرارداد از راه دور ۵۴

۲–۳–۴ شروع و پایان حق انصراف ۵۵

۲–۳–۵ سوءاستفاده از حق انصراف ۵۹

۲–۳–۶ استثنایات حق انصراف ۶۰

۲–۳–۷ شرایط حق انصراف ۶۱

۲–۳–۸ وظیفه تامین کننده یا فروشنده، پس از اعلام انصراف ۶۱

۲–۳–۹ امکان اسقاط حق انصراف ۶۲

۲–۳–۱۰ امکان حق انصراف برای فروشنده ۶۲

۲–۴ تبلیغات ۶۲

۲–۴–۱ تکالیف قانونی تامین کنندگان در تبلیغ کالاها و خدمات ۶۳

۲–۴–۱–۱خودداری تامین کنندگان از ارتکاب فعل یا ترک فعل ۶۳

۲–۴–۱–۲ خودداری از به خطر انداختن سلامت افراد ۶۴

۲–۴–۱–۳ ارایه اطلاعات دقیق، صحیح و روشن ۶۴

۲–۴–۱–۴ اقدام کردن تامین کنندگان مطابق رویه حرفه ای ۶۷

۲–۴–۱–۵ تبلیغ و بازاریابی برای کودکان و نوجوانان ۶۹

۲–۴–۲ ارتباط بین تبلیغات و حقوق مصرف کننده ۶۹

فصل سوم : راهکارهای مهم برای احیا و حفظ حقوق مصرف کننده

۳–

دعاوی جمعی ۷۱

۳–۱–۱ استیفای حقوق کم ارزش و پراکنده ۷۱

۳–۱–۲ ماهیت بازدارندگی ۷۲

۳–۱–۳ اثرات مثبت دعاوی جمعی ۷۲

۳–

امنیت در تجارت الکترونیکی ۷۲

۳–

توسعه تجارت الکترونیکی ۷۵

۳–۳ –۱ پیش نیازهای استقرار و نهادینه شدن تجارت الکترونیکی ۷۶

۳–۳–۲ مزایای تجارت الکترونیکی ۷۸

۳–۳–۲–۱ بستر مناسب اطلاعاتی و ارتباطی ۷۸

۳–۳–۲–۲ حذف نسبی واسطه ها ۷۹

۳–۳–۲–۳ افزایش قدرت خریداران و پیدایش بازارهای جدید ۷۹

۳–۳–۲–۴ سفارشی کردن محصولات و خدمات پشتیبانی قوی ۷۹

۳–۳–۲–۵ پیدایش موسسات اقتصادی نوپا و رقابت سراسری ۷۹

۳–۳–۳ ارتباط توسعه تجارت الکترونیکی حقوق مصرف کننده ۸۰

۳–۴ داوری ۸۰

۳–۴–۱ اهمیت داوری ۸۱

۳–۴–۲ فواید داوری ۸۲

۳–۴–۲–۱ عدالت و کارایی بهتر ۸۲

۳–۴–۲–۲ حل مسالمت آمیز اختلافات ۸۳

۳–۴–۲–۳ محرمانه بودن داوری ۸۳

۳–۴–۲–۴ سرعت در حل و فصل ۸۴

۳–۴–۲–۵ بی طرفی در داوری ۸۵

۳–۴–۳ داوری مجازی ۸۵

۳–۵ انجمن ها و سازمان های غیردولتی (مردم نهاد) ۸۶

۳–۵–۱ ویژگی های سازمان های مردم نهاد ۸۷

۳–۵–۱–۱ شکل گیری سازمان های مردم نهاد ۸۷

۳–۵–۱–۲ انگیزه سازمان های مردم نهاد ۸۸

۳–۵–۱–۳ هدف سازمان های مردم نهاد ۸۸

۳–۵–۱–۴ اهداف ویژه سازمان ها ۸۸

۳–۵–۱–۵ عدم وابستگی سیاسی ۸۸

۳–۵–۱–۶ عدم دخالت دولت ۸۸

۳–۵–۲ نقش ها و وظایف سازمان های غیر دولتی در حمایت از حقوق مصرف کننده ۸۹

۳–۵–۲–۱ لزوم ارایه اطلاعات راجع به کیفیت محصولات به مصرف کنندگان ۸۹

۳–۵–۲–۲ انتقاد ار کیفیت کالاها ۹۲

۳–۵–۲–۳ اقامه دعوا در محاکم قضایی به نمایندگی از مصرف کنندگان ۹۲

۳–۵–۲–۴ حل و فصل اختلاف میان مصرف کنندگان و تولیدکنندگان ۹۳

۳–۵–۲–۵ افزایش سطح آگاهی مصرف کنندگان از طریق اجرای برنامه های آموزشی ۹۴

۳–۵–۲–۶ مشارکت در تعیین کیفیت کالاها وتعیین ضوابط ناظر بر گواهی کیفیت ۹۵

۳–۵–۲–۷ تلاش برای تصویب قوانین و مقررات حامی مصرف کننده ۹۶

۳–۵–۲–۸ برقراری ارتباط با سازمان های غیردولتی سایر کشورها ۹۶

۳–۵–۳ نهاد های غیر دولتی حامی حقوق مصرف کننده در ایران ۹۷

۳–۵–۳–۱ عملکرد انجمن ها در ایران ۹۷

۳–۵–۳–۲ مشکلات سازمان های غیر دولتی برای عملی ساختن اهداف خود ۹۸

۳–۶ تخصصی کردن دادگاه ها ۱۰۲

۳–۶–۱ مزایای تخصصی شدن دادگاه ها ۱۰۳

۳–۶–۲ دادگاه های تخصصی در گذشته و حال ۱۰۴

۳–۶–۲–۱ دادگاه ویژه تجار ۱۰۵

۳–۶–۲–۲ دادگاه ویژه روحانیت ۱۰۶

۳–۶–۲–۳ دادگاه ویژه خانواده ۱۰۷

۳–۶–۲–۴ دادگاه ویژه انقلاب ۱۰۸

۳–۶–۲–۵ دادگاه اطفال ۱۰۸

نتیجه گیری ۱۱۱

فهرست منابع ۱۱۱

کلیدواژه ها

• حقوق مصرفکننده
• تجارت الکترونیکی
• حمایت قانون گذار
• راهکار
• انصراف
• حقوق تجارت
• اینترنت
• تبلیغات
• تجارت الکترونیکی
• حمایت از مصرف کننده
• داوری