وصیت مازاد بر ثلث در حقوق ایران و فقه

عنوان	وصیت مازاد بر ثلث در حقوق ایران و فقه
رشته	حقوق خصوصی
دانشجو	جواد صاحبکار فرخانی
استاد راهنما	علیرضا نصیری خلیلی
مقطع	کارشناسی ارشد
سال دفاع	۱۳۹۶
دانشگاه	دانشگاه آزاد اسلامی واحد بهشهر

وصیت مازاد بر ثلث در حقوق ایران و فقه عنوان پایان نامه ای است که توسط جواد صاحبکار فرخانی، با راهنمایی علیرضا نصیری خلیلی در سال ۱۳۹۶ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد بهشهر دفاع گردید.

چکیده

در موردی که موصی وصیتی مازاد بر ثلث ترکه می نماید، بنا به قول مشهور فقهای امامیه اجازه ورثه در زمان حیات موصی غیرقابل رجوع است، لیکن قول مخالفی نیز وجود دارد که اجازه ورثه را به لحاظ اینکه ورثه در زمان حیات موصی مالکیتی نسبت به اموال ندارند، قابل رجوع می داند. ماده ی ۸۴۳ قانون مدنی ایران نیز مقرر می دارد: وصیت به زیاده بر ثلث ترکه نافذ نیست مگر به اجازه وراث ... در تفسیر ماده ی مذکور عده ای از حقوقدانان معتقدند اجازه ورثه در زمان حیات موصی قابل رجوع است، لیکن برخی دیگر از حقوقدانان اجازه ورثه را بعد از فوت موصی قابل رجوع نمی دانند لیکن قبل از فوت آن را قابل رجوع می دانند. به نظر می رسد با توجه به اطلاق ماده ی ۸۴۳ قانون مدنی و قول مشهور فقهای امامیه و دلایل حقوقی و اخلاقی مندرج در این تحقیق اجازه ورثه در زمان حیات موصی، آنها را متعهد نموده و قابلیت رجوع ندارد. در مورد نفوذ اجازه ورثه بعد از فوت موصی اختلافی وجود ندارد.

ساختار و فهرست پایان نامه

چکیده:۱فصل اول کلیاتمقدمه۳بیان مسیله:۴اهمیت و ضرورت انجام تحقیق۵اهداف تحقیق۶سوال های تحقیق:۶پیشینه پژوهش۷روش شناسی تحقیق:۷فصل دوم مفاهیم و تاریخچهمبحث اول مفهوم وصیت۱۰گفتار اول: تعریف وصیت در لغت و اصطلاح۱۰گفتار دوم: وصیت شرعی تعریف۱۱مبحث دوم: وصیت از دیدگاه آیات و روایات۱۴مبحث سوم: ارکان، اقسام و انواع وصیت۱۶گفتار اول: ارکان وصیت۱۶بنداول: موصی۱۷بند دوم: موصی له۱۷بند سوم: موصی به۱۸بند چهارم: وصی۱۸گفتار دوم: اقسام وصیت۱۸گفتار سوم: انواع وصیت۲۰مبحث چهارم: اثبات وصیت در فقه اسلامی۲۰گفتار اول: نقش قبول در باب وصیت۲۱گفتار دوم: رد وصیت۲۲گفتار سوم: اهمیت وصیت نامه۲۳گفتار چهارم: صیغه وصیت۲۴گفتار پنجم: فلسفه وصیت۲۴گفتار ششم: احکام وصیت۲۵مبحث پنجم: وصیت از نگاه قرآن۲۸گفتار اول: انجام وصیت۲۸گفتار دوم: توجه به وصیت۲۹گفتار سوم: حضور شاهد در ثبت وصیت۳۰گفتار چهار: تغییر دادن وصیت۳۱گفتار پنجم: اصلاح وصیت۳۱فصل سوم ماهیت فقهی وحقوقی وصیتمبحث اول: وصیت در حقوق ایران۳۴گفتار اول: ماهیت وصیت۳۵بند اول: وصیت تملیکی:۳۷بند دوم: وصیت عهدی۴۲بند سوم: وضعیت حقوقی وصیت در صورت رد۴۷بند چهارم: شرایط صحت وصیت۵۱وضعیت حقوقی وصیت به حرمان وارث۵۵بند پنجم: سند وصیت یا وصیت نامه۵۷مبحث دوم: وصیت اشخاص بلا وارث۶۰گفتار اول: وصیت اشخاص بلاوارث وصیت ثلث مازاد از منظر فقه امامیه۶۱بند اول: عدم جواز وصیت به مازاد بر ثلث۶۱بررسی اقوال فقها۶۲بررسی روایات وارده۶۳بند سوم: جواز وصیت اشخاص بلاوارث به تمام اموال خود۶۴روایات وارده۶۵بند چهارم: روایات رد وصیت مازاد بر ثلث به ثلث۶۸بند پنجم: تعارض روایت با اخبار وارث بودن امام۷۰گفتار دوم: وصیت اشخاص بدون وارث و وصیت ثلث مازاد در حقوق موضوعه۷۰بند اول: بررسی نظریات۷۴مبحث سوم: وصیت به حرمان ورثه در حقوق موضوعه و فقه امامیه۷۸گفتار اول: وصیت به حرمان ورثه در فقه امامیه۷۸بند اول: دلایل بطلان وصیت به حرمان ورثه۷۹آیات۷۹بند دوم: روایات۸۱بند سوم: اعتبار روایت در همان مورد خاص۸۳بند چهارم: مهجور بودن حدیث و ضعف در سلسله ی روات آن۸۴بند پنجم: خلاف اصل بودن با توجه به سیاق روایت۸۵بند ششم:نفوذ تا ثلث در وصیت به حرمان ورثه۸۶بند هفتم: دلایل قایلین به نفوذ تا ثلث،در وصیت به حرمان وارث۸۶الف) خروج یکی ازورثه از میراث، مستلزم تخصیص ترکه به دیگران۸۷ب) عدم قطع تسلط موصی نسبت به ثلث۸۸ج) اختصاص روایت سعد بن سعد به مورد نفی فرزند۸۸گفتار دوم: وصیت به حرمان ورثه در حقوق موضوعه۸۹بند اول: بطلان وصیت به حرمان ورثه۹۰بند دوم: آمره بودن قواعد ارث۹۰بند سوم: عدم ملازمه میان حرمان و تملیک به سایر وراث۹۲بند چهارم: عدم اراده ی موصی در تملیک مال به دیگر وراث۹۲بند پنجم: تصریح جهت نامشروع در وصیت به حرمان۹۳بند ششم: ظلم و ستم علیه صغار و ایتام۹۴بند هفتم: تفصیل میان حالت تعدد و وحدت وارث۹۴بند هشتم: نفوذ تا ثلث در صورت عدم قصد حرمان۹۴بند نهم: تفاهم عرفی۹۵بند دهم: باز کردن راه حیل و عدم نتیجه۹۷نقد و بررسی نظرات۹۷فصل چهارم وصیت مازاد بر ثلث در فقه و حقوق مبحث اول: وصیت به مقدار ثلث۱۰۳گفتار اول: وصیت بمقدار ثلث نافذ و بمازاد آن نافذ نیست مگر با اجازه وراث۱۰۳بند اول: نظریه مرجوم صدوق۱۰۳بند دوم: روایات مخالف۱۰۴مبحث دوم: اجازه وراث۱۰۵گفتار اول: ماهیت اجازه ورثه از دیدگاه فقها۱۰۶بند اول: نظریه اکثر فقها– اجازهی ورثه، تنفیذ عمل موصی۱۰۶بند دوم: اجازه بعضی از وراث۱۰۷بند سوم: ماهیت اجازه ورثه۱۰۸بند چهارم: نظریه ی هبه بودن اجازه ورثه۱۰۸بند پنجم: نظریه ی عدم نفوذ اجازه ورثه در زمان حیات موصی۱۰۹بند ششم: نظریهی نفوذ اجازه ورثه در زمان حیات موصی۱۱۰بند هفتم: دلیل رد ایراد اسقاط مالم یجب۱۱۱بند هشتم: اجازه ورثه تنفیذ وصیت است نه هبه۱۱۱بند نهم: عموم ادله۱۱۲بند دهم: جایز بودن تعلیق در حصول اثر وصیت۱۱۲گفتار دوم:دیدگاه حقوقدانان در مورد ماهیت اجازه ورثه۱۱۳بند اول: زمان تاثیر اجازه ورثه در وصیت مازاد بر ثلث۱۱۴بند دوم: دیدگاه حقوقدانان در خصوص تاثیر اجازه ورثه در زمان حیات موصی۱۱۴بند سوم: اجازه ورثه بعد از فوت موصی۱۱۸بند چهارم: کافی بودن اجازه وراث در زمان حیات موصی۱۱۸بند پنجم: اجازه وراث تنفیذ است یا اعطا۱۲۱بند ششم: شرایط اجازه دهنده۱۲۳بند هفتم: تنفیذ ولی و قیم نسبت به مازاد بر ثلث۱۲۳بند هشتم: تنفیذ وارث ورشکسته نسبت به مازاد بر ثلث۱۲۴نتیجه۱۲۵پیشنهادات۱۲۷منابع:۱۲۸

کلیدواژه ها

• وصیت
• نانوکامپوزیت پلیمری