بررسی تطبیقی رد دادرس در حقوق ایران و فرانسه

عنوان	بررسی تطبیقی رد دادرس در حقوق ایران و فرانسه
رشته	حقوق خصوصی
دانشجو	مانی توکلی
استاد راهنما	امیر رضایی فومنی
مقطع	کارشناسی ارشد
سال دفاع	۱۳۹۷
دانشگاه	دانشگاه آزاد اسلامی واحد بندر انزلی

بررسی تطبیقی رد دادرس در حقوق ایران و فرانسه عنوان پایان نامه ای است که توسط مانی توکلی، با راهنمایی امیر رضایی فومنی در سال ۱۳۹۷ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد بندر انزلی دفاع گردید.

چکیده

قضات در قوانین ایران از رسیدگی به برخی پرونده ها که ممکن است شک و شبهه هایی را القا کند منع شده اند. در این موارد خود قاضی یا دادرس باید از رسیدگی به پرونده خودداری کند، ولی اگر او هم به هر دلیل این کار را انجام نداد طرف مقابل می تواند دادرس را اصطلاحا رد کند. برای رسیدگی به هر دعوا نه تنها بر مبنای قواعد مربوط به صلاحیت، مرجع قضایی باید صلاحیت رسیدگی به دعوای اقامه شده را داشته باشد، بلکه اساسا، دادرسی که رسیدگی به دعوا از جانب مقام ارجاع کننده به او ارجاع گردیده است نیز باید صلاحیت شخصی برای رسیدگی به همان دعوا را داشته باشد. مع الوصف گاهی ممکن است که بر مبنای قواعد مربوط به صلاحیت خود مرجع قضایی صلاحیت طرح دعوا در حوزه آن را داشته باشد لکن ممکن است دادرسی که رسیدگی به دعوا به او ارجاع شده است بنا به دلایلی صلاحیت رسیدگی به همان دعوا را نداشته باشد که در چنین حالتی اصطلاحا گفته می شود که دادرس مرجوع الیه مردود بوده و حق رسیدگی به آن دعوا را ندارد.پیش بینی این موضوع از سوی قانونگذار از یک طرف به منظور حفظ دادرس و دستگاه قضایی از مظان اتهام جانبداری از یکی از طرفین و از طرف دیگر به منظور جلب اعتماد عموم به دستگاه قضایی و آرا صادره از سوی دادرسان از حیث انطباق بر عدالت و در راستای احقاق حق می باشد. جهات و مواردی که ممکن است ذهنیتی منفی برای عموم ایجاد نماید هم در گذشته و هم در حال حاضر مورد امعان نظر قانونگذاران وقت بوده که تقریبا در تمامی قوانین سابق و قوانین فعلی یکسان می باشند از جمله آنها وجود قرابت بین دادرس با یکی از اصحاب دعوا، داشتن عداوت، سابقه اظهار نظر برای دادرس رسیدگی کننده در همان موضوع دعوا، ذینفع بودن دادرس یا همسر یا فرزند او در دعوای مطرح شده نزد او، وراثت و داشتن رابطه خادم و مخدومی یا مباشرت و تکفل امور می باشند که مساله اساسی تحقیق این است که جات رد داردرس در حقوق ایران و فرانسه چیت؟ نتایج تحقیق نشان می دهد که جهات رد دادرس در حقوق ایران و البته فرانسه ،وجود قرابت،اظهارنظر سابق،ذی نفع بودن و.. می باشد که در این تحقیق بدانها اشاره شده است.

ساختار و فهرست پایان نامه

فهرست مطالب عنوان صفحه چکیده ۱ مقدمه ۲ الف)بیان مسیله ۵ ب)پرسش های تحقیق ۶ ج فرضیه های تحقیق ۶ د)اهداف تحقیق ۶ ه)پیشینه تحقیق ۷ و)روش تحقیق ۸ ز)نوآوری تحقیق ۸ ح)ساختار تحقیق ۸ فصل اول:کلیات ۱–۱– مفاهیم ۱۰ ۱–۱–۱– تعریف لغوی رد ۱۰ ۱–۱–۲– تعریف اصطلاحی رد ۱۰ ۱–۲– فلسفه پیش بینی و وضع مقررات رد دادرس ۱۱ ۱–۳– پیشینه تقنینی رد دارس ۱۱ ۱–۳–۱– رد دادرس در قوانین آیین دادرسی قبل از انقلاب ۱۳ ۱–۳–۱–۱– رد دادرس در قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۲۹۰ ۱۳ ۱–۳–۱–۲– رد دادرس در قانون آیین دادرسی مدنی مصوب ۱۳۱۸ ۱۴ ۱–۳–۲– رد دادرس در قوانین آیین دادرسی بعد از انقلاب ۱۵ ۱–۳–۲–۱– رد دادرس در قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۷۸ و ۱۳۹۲ ۱۵ ۱–۳–۲–۲– رد دادرس در قانون آیین دادرسی دادگاههای عمومی و انقلاب در امور مدنی مصوب ۱۳۷۹ ۱۷ ۱–۳–۳– رد دادرس در قانون امور حسبی ۱۷ فصل دوم:شرایط و جهات رد دادرس در حقوق ایران ۲–۱–جهات رد دادرس در دادگاههای عمومی و انقلاب ۲۰ ۲–۱–۱– قرابت ۲۲ ۲–۱–۱–۱– قرابت نسبی ۲۳ ۲–۱–۱–۲– قرابت سببی ۲۳ ۲–۱–۲– روابط شخصی با استفاده از خدمات طرف پرونده ۲۷ ۲–۱–۲–۱– قیمومت ۲۸ ۲–۱–۲–۲– رابطه خادم و مخدومی ۲۹ ۲–۱–۲–۳– مباشرت و تکفل امور ۳۰ ۲–۱–۳– وارث بودن ۳۱ ۲–۱–۴– اظهار نظر قبلی ۳۴ ۲–۱–۴–۱– اظهار نظر سابق دادرس در موضوع پرونده به عنوان دادرس ۳۸ ۲–۱–۴–۱–۱–اظهار نظر دادرس در جرم واحد با مرتکبین متعدد ۳۹ ۲–۱–۴–۱–۲–اظهار نظردادرس در خصوص متهم واحد با جرایم متعدد ۴۰ ۲–۱–۴–۱–۳–اظهارنظرسابق دادرس به عنوان قاضی تحقیق ۴۱ ۲–۱–۴–۱–۴–اظهار نظر سابق دادرس به عنوان قاضی در مراجع غیر دادگستری ۴۲ ۲–۱–۴–۱–۵–اظهار نظر سابق مشاور دادگاه ۴۴ ۲–۱–۴–۲– اظهار نظر سابق دادرس به عنوان داور ۴۵ ۲–۱–۴–۳– اظهار نظر سابق دادرس به عنوان کارشناس ۴۶ ۲–۱–۴–۴– اظهار نظر سابق دادرس به عنوان شاهد یکی از طرفین ۴۷ ۲–۱–۵– وجود دعوی حقوقی یا کیفری ۴۹ ۲–۱–۶– ذینفع بودن و شرایط آن ۵۶ ۲–۱–۶–۱– حتمی و محقق بودن ۵۶ ۲–۱–۶–۲– مشروع و قانونی بودن نفع ۵۷ ۲–۱–۶–۳– شخصی بودن نفع ۵۷ ۲–۲–رد قضات در سایر مراجع قضایی ۵۸ ۲–۲–۱– رد قضات دادسرا ۵۹ ۲–۲–۲– رد قضات در سایر محاکم ۶۱ ۲–۲–۲–۱– رد قضات دادگاههای نظامی ۶۲ ۲–۲–۲–۲– رد قضات دادگاه ویژه روحانیت ۶۲ ۲–۲–۲–۳– رد قضات تجدیدنظر،دیوان عالی کشور و انتظامی قضات ۶۳ ۲–۲–۲–۴– رد قضات دیوان عدالت اداری ۶۵ ۲–۲–۲–۵– رد اعضای شورای حل اختلاف ۶۷ ۲–۲–۳– رد وابستگان به دادگستری ۶۸ ۲–۲–۳–۱– رد وکلای دادگستری ۶۸ ۲–۲–۳–۲– رد کارشناسان ۷۱ ۲–۲–۳–۳– رد سردفتران و دفتریاران اسناد رسمی ۷۳ ۲–۲–۳–۴– رد مدیران و دادورزان (مامورین اجرا) ۷۴ ۲–۲–۳–۵– رد اعضای هیات منصفه ۶۷ ۲–۳–آثار رد دادرس در حقوق ایران ۷۸ ۲–۳–۱– حق طرفین و تکلیف دادرسان در ایراد رد دادرس ۷۸ ۲–۳–۲– نحوه اظهار رد دادرس ۸۰ ۲–۳–۳– زمان اظهار رد به دادرس ۸۱ ۲–۳–۴– اقدامات دادرس بعد از اطلاع از موارد رد یا اظهار آن ۸۲ ۲–۳–۴–۱– ترتیب اقدامات دادرس در صورت پذیرش ایراد ۸۲ ۲–۳–۴–۱–۱– ایراد همزمان به صلاحیت دادگاه و صلاحیت شخصی دادرس ۸۵ ۲–۳–۴–۱–۲– ایراد همزمان به سبق رسیدگی و صلاحیت شخصی دادرس ۸۶ ۲–۳–۴–۱–۳– قطعی و غیر قابل عدول بودن قرار امتناع از رسیدگی ۸۷ ۲–۳–۴–۲– ترتیب اقدامات دادرس در صورت عدم پذیرش ایراد ۸۸ ۲–۳–۵– ضمانت اجرای امتناع از رسیدگی به دعاوی دادرس ۸۹ ۲–۳–۵–۱– مسیولیت انتظامی دادرس ۸۹ ۲–۳–۵–۲– مسیولیت مدنی دادرس ۹۰ ۲–۳–۵–۳– مسیولیت کیفری دادرس ۹۱ فصل سوم:جهات،شرایط و آثار رد دادرس در حقوق فرانسه ۳–۱–امتناع از رسیدگی، رد دادرس، احاله و مطالبه خسارت از دادرس ۹۴ ۳–۱–۱–امتناع از رسیدگی ۹۴ ۳–۱–۲–رد دادرس ۹۴ ۳–۱–۳–احاله به مرجع قضایی دیگر ۹۶ ۳–۱–۳–۱–احاله به دلیل سوءظن موجه ۹۷ ۳–۱–۳–۲–احاله به دلیل رد چند دادرس ۹۸ ۳–۱–۳–۳–احاله به دلیل امنیت عمومی ۹۸ ۳–۱–۴–مطالبه خسارت از دادرس ۹۸ ۳–۲– مقررات ایرادات صلاحیت

۳–۲–۱– عدم صلاحیت مرجع قضایی

۳–۲–۱–۱– طرح ایرادات صلاحیت

۳–۲–۱–۱–۱– طرح ایردات صلاحیت به ابتکار اصحاب دعوا؛ ایراد عدم صلاحیت

۳–۲–۱–۱–۲– طرح ایردات صلاحیت به ابتکار قاضی: عدم صلاحیت راسا مطرح شده

۳–۲–۱–۱–۳– عدم صلاحیت ذاتی راسا مطرح شده

۳–۲–۱–۱–۴– عدم صلاحیت محلی راسا مطرح شده

۳–۲–۱–۲– حل ایرادات صلاحیت

۳–۳– شرایط اقامه دعوا و نقش دادرس درآن

۳–۳–۱– وجود نفع عقلایی

۳–۳–۱–۱– مشروعیت نفع

۳–۳–۱–۲– نفع موجود و حال

۳–۳–۱–۳– نفع شخصی و مستقیم

۳–۳–۲– وجود سمت در اقامه دعوا

۳–۴– اجرای بطلان دادرسی

۳–۵– ابطال به دلیل بطلان ماهوی

۳–۵–۱– موارد بطلان دادرسی

۳–۵–۲– اجرای ابطال دادرسی

۳–۵–۳– نتایج ابطال دادرسی

نتیجه گیری و پیشنهادات ۱۱۳ منابع و مآخذ ۱۱۸ چکیده ۱۲۰

کلیدواژه ها

• صلاحیت شخصی
• ایراد رد
• رد دادرس