فروش مال مشاع در اجرای احکام مدنی

عنوان	فروش مال مشاع در اجرای احکام مدنی
رشته	حقوق خصوصی
دانشجو	محسن اطاقی فریمانی
استاد راهنما	عبدالله شمس
استاد مشاور	مصطفی السان
مقطع	کارشناسی ارشد
سال دفاع	۱۳۹۹
دانشگاه	دانشگاه شهید بهشتی

فروش مال مشاع در اجرای احکام مدنی عنوان پایان نامه ای است که توسط محسن اطاقی فریمانی، با راهنمایی عبدالله شمس و با مشاوره مصطفی السان در سال ۱۳۹۹ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه شهید بهشتی دفاع گردید.

چکیده

فروش مال مشاع در واحد اجرای احکام مدنی، یکی از معدود مباحثی است که در وهله اجرا با پیچیدگیها و دشواریهای منحصر به فردی رو به رو میگردد. این پیچیدگیها از قواعد ویژه مربوط به اشاعه در اموال، ناشی میشوند. دشواری مذکور به قدری است که در مورد موضوعات مربوطه، به کثرت شاهد اختلاف نظر حقوقدانان و قضات محترم، در آراء و نظراتشان هستیم. بهطور کلی اختلافات مربوط به فروش مال مشاع به دو دسته کلی تقسیم میشوند، برخی از این اختلافات مربوط به زمانی است که مالکین مشاع، در انتفاع از مال مشاع تحت مالکیت خود به توافقات لازم دست نمییابند، در نتیجه برخی از مالکین، خواستار پایان دادن به حالت اشاعه میگردند. در این حالت ممکن است، به دلیل عدم قابلیت تقسیم مال مشاع، راهی جز فروش مال مشاع در فراروی ایشان نباشد. اینکه در اینصورت می توان درخواست فروش چنین مالی را داشت یا خیر، در میان اهل علم و قلم، اختلاف شده است. بخش دیگر این دشواریها، صرفا مربوط به فرآیند فروش مال مشاع در واحد اجرای احکام مدنی میباشد. این دشواریها مستقیما به دشواریهای منحصر به فرد مدیریت اموال مشاع برمیگردد. واحد اجرای احکام مدنی در تمام طول فرآیند اجرا با این دشواریها رو به رو خواهد بود، از اعتراضات واصله به واحد اجرا در طول فرآیند فروش مال مشاع گرفته تا اعمال حقوق مختلف نظیر اخذ به شفعه که حتی ممکن است مدتها پس از تکمیل فرآیند فروش اتفاق افتد و تمام عملیات اجرایی را تحت الشعاع قرار دهد. به طور کلی باید گفت پذیرش امکان فروش مال مشاع به درخواست مالکین مشاع و به موجب صدور دستور یا حکم به فروش توسط دادگاه، پیوند عمیقی با نظم عمومی دارد و ضرورتی انکار ناپذیر است. از طرف دیگر خواهیم دانست که در بسیاری از موارد راه گریزی از دشواریهای فروش اموال مشاع در واحد اجرا نمی باشد، که باید با بهرهگیری از انعطاف مقررات مربوط به اجرای احکام مدنی، سعی بر جمع میان حقوق اشخاص متعدد، بسته به مورد: مالکین مشاع، محکوم له و محکوم علیه، نمود. سعی ما در این رساله پاسخ به تمام دشواریهای مذکور است؛ به این امید که با توفیقات خداوندی، زمینهساز ایجاد رویه اجرایی متحدی در خصوص فروش مال مشاع و ظرایف مربوط به آن باشیم. چراکه معتقدیم یکی از اصلیترین دلایلی که امروزه سبب گردیده، شاهد اختلافات بسیاری در این موضوع باشیم، قلت یا حتی فقدان منابع علمی شاخص، که با در نظر گرفتن تمام جزییات این موضوع، بدان پرداخته باشند، می باشد.

ساختار و فهرست پایان نامه

الف – کتب حقوقی و فقهیآدابی، حمیدرضا، حقوق ثبت تخصصی، چاپ دوم، تهران، انتشارات جنگل، ۱۳۸۸ احمدی، نعمت، آیین دادرسی مدنی، چاپ اول، تهران، اطلس، ۱۳۷۱ افتخارجهرمی، دکتر گودرز؛ السان، دکتر مصطفی، آیین دادرسی مدنی، چاپ اول، تهران، میزان، ۱۳۹۹، ج ۳ امامی، سید حسن، حقوق مدنی، تهران، اسلامیه، ۱۳۵۶، ج ۱ پورسلیم بناب، جلیل، بررسی حقوقی نحوه تفکیک املاک، اراضی و باغات و افراز آن ها، تهران، آریان، ۱۳۸۴ تفکریان، محمود، حقوق ثبت املاک: قانون و مقررات عملیات مقدماتی و ثبت ملک، تفکیک، تقسیم، افراز و رفع اختلافات و اشتباهات ثبتی، چاپ بیست و دوم، تهران، نگاه بینه، ۱۳۹۸ جعفری لنگرودی، دکتر محمدجعفر، دانشنامه حقوقی، چاپ چهارم، تهران، امیرکبیر، ۱۳۷۲ جلالی، دکتر سید مهدی، اجرای احکام مدنی، چاپ اول، تهران، انتشارات خرسندی، ۱۳۹۳ حیاتی، دکتر علی عباس، اجرای احکام مدنی در نظم حقوقی کنونی، چاپ پنجم، تهران، میزان، پاییز ۱۳۹۶ خامنه ای، آیت الله سید علی، رساله اجوبه الاستفتایات، ج ۲ خدابخشی، دکتر عبد الله، حقوق حاکم بر اجرای آرای مدنی، چاپ اول، تهران، شرکت سهامی انتشار، ۱۳۹۳ زینالی، مهدی، مختصر دعوای فروش مال مشاع در رویه دادگاه ها، چاپ اول، تهران، چراغ دانش، ۱۳۹۸ ––––––––––– ، پرسش و پاسخ های دعوای فروش مال مشاع، چاپ دوم، تهران، چراغ دانش، ۱۳۹۷ سرخی، علی، حقوق مدنی تقسیم اموال مشترک، چاپ دوم، تهران، فکرسازان، ۱۳۸۵ سماواتی پور، محمدرضا، نگرشی کاربردی به قانون افراز و فروش املاک مشاع، چاپ سوم، تهران، مجد، ۱۳۹۴ شمس، دکتر عبد الله، اجرای احکام مدنی، چاپ دوم، تهران، انتشارات دراک، پاییز ۱۳۹۷، ج نخست ––––––––––– ، اجرای احکام مدنی، چاپ دوم، تهران، انتشارات دراک، پاییز ۱۳۹۷، ج ۲ ––––––––––– ، آیین دادرسی مدنی: دوره پیشرفته، چاپ چهل و سوم، تهران، انتشارات دراک، پاییز ۱۳۹۸، ج ۲ شهری، غلامرضا، حقوق ثبت اسناد و املاک، چاپ چهل و پنجم، تهران، انتشارات جهاد دانشگاهی – واحد علامه طباطبایی، تیرماه ۱۳۹۷ صفایی، سید حسین، مقالاتی در باره حقوق مدنی و حقوق تطبیق ،چاپ سوم، تهران، میزان، ۱۳۹۲ طیران، غلامرضا، دعاوی تصرف، چاپ چهارم، تهران، گنج دانش، ۱۳۹۲ علوی، سید ابوذر؛ طاهری فرد، محمد رضا، حقوق اصحاب دعوا و شخص ثالث در مزایده اجرای احکام مدنی، چاپ پنجم، تهران، نگاه بینه، ۱۳۹۸ غروی اصفهانی، شیخ محمد حسین، حاشیه مکاسب، چاپ سوم، ذوی القربی، ج ۱ قمی، میرزا ابولاقاسم، جامع الشتات، تصحیح مرتضی رضوی، تهران، کیهان، ۱۳۷۱ کاتوزیان، دکتر امیر ناصر، اموال و مالکیت، چاپ چهل و پنجم، تهران، میزان، تابستان ۱۳۹۴ ––––––––––– ، اعتبار قضیه محکوم بها در امور مدنی، تهران، انتشارات دانشگاه تهران، ۱۳۴۴ ––––––––––– ، اعتبار امر قضاوت شده در دعوای مدنی، چاپ پنجم، تهران، انتشارات دادگستر، ۱۳۷۶ ––––––––––– ، دوره حقوق مدنی عقود معین، چاپ اول، تهران، انتشارات گنج دانش، ۱۳۹۷، ج ۱ ––––––––––– ، دوره حقوق مدنی عقود معین، چاپ نهم، تهران، انتشارات گنج دانش، ۱۳۹۷، ج ۴ ––––––––––– ، دوره حقوق مدنی قواعد عمومی قراردادها، چاپ دهم، تهران، سهامی انتشار، ۱۳۹۵، ج ۳ ––––––––––– ، دوره مقدماتی حقوق مدنی؛ درسهایی از عقود معین، چاپ بیست و چهارم، تهران، انتشارات گنج دانش، ۱۳۹۷، ج ۱ ––––––––––– ، قانون مدنی در نظم حقوقی کنونی، چاپ پنجاهم، تهران، نشر میزان، ۱۳۹۵ ––––––––––– ، درس هایی از شفعه، وصیت، ارث، چاپ بیست و چهارم، تهران، نشر میزان، ۱۳۹۴ کاشانی، دکتر سید محمود، حقوق مدنی: قراردادهای ویژه، چاپ دوم، تهران، میزان، ۱۳۹۴ متین دفتری، احمد، آیین دادرسی مدنی و بازرگانی، چاپ چهارم، تهران، مجد، ۱۳۹۱، ج۱ مدنی، سیدجلال الدین، آیین دادرسی مدنی، چاپ سوم، تهران، گنج دانش، ۱۳۷۲، ج۲ معاونت آموزش قوه قضاییه، رویه قضایی ایران در ارتباط با اجرای احکام مدنی، تهران، جنگل، ۱۳۸۸ موسوی، سید عباس، اجرای احکام مدنی، چاپ دوم، تهران، دادگستر، ۱۳۹۵، ج ۱ مهاجری، دکتر علی، شرح جامع قانون اجرای احکام مدنی، چاپ دوم، تهران، انتشارات فکر سازان، ۱۳۸۴، ج ۱ ––––––––––– ، شرح جامع قانون اجرای احکام مدنی، چاپ چهارم، تهران، فکرسازان، ۱۳۸۸، ج ۲،۳ نوبخت، یوسف، اندیشه های قضایی، چاپ اول، چاپ تک، ۱۳۸۵ ب – مقالات و پایان نامه ها اسدی، ابوذر، مسیولیت کیفری شریک در مال مشاع، فصلنامه قضاوت وابسته به معاونت آموزش دادگستری استان تهران، زمستان ۱۳۹۳، ش ۸۰، صص ۹۹–۸۳ پوربافرانی، حسن؛ محمودیان اصفهانی، کامران؛ مالمیر، محمود، مفهوم مالکیت مشاع در تحقق جرایم علیه اموال، دوفصلنامه مطالعات فقه و حقوق اسلامی، پاییز و زمستان ۱۳۹۳، ش ۱۱، صص ۵۰–۲۱ جلیلی، سید طاهر، بررسی مفهوم افراز و تقسیم در فقه امامیه و حقوق ایران، پایان نامه مقطع کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز، سال ۱۳۹۲ چوپانی، حسین، ماهیت حقوقی مالکیت مشاع و بررسی آثار آن، پایان نامه مقطع کارشناسی ارشد، دانشگاه قم، ۱۳۸۰ خدایی، سید مجید، ماهیت حقوقی افراز، نحوه رسیدگی و اجرای آن، پایان نامه مقطع کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی، سال ۱۳۷۴ خزانی، منوچهر، اعتبار امر مختوم کیفری در دعوی کیفری، مجله تحقیقات حقوقی، دوره ۱، شماره ۱۱۶، بهار ۱۳۷۱ راست پسر جبدرق، رضا، احکام و آثار تقسیم مال مشاع، پایان نامه مقطع کارشناسی ارشد، دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره)، سال ۱۳۹۴ شریعتی، زهرا، بررسی فقهی حقوقی مال مشاع احکام و آثار آن با نگاهی بر قانون تملک آپارتمان ها، پایان نامه مقطع کارشناسی ارشد، دانشگاه تهران، ۱۳۸۶ قربانیان، حسین، مراجع صالح در رسیدگی به تقاضای تقسیم مال مشاع، مجله کانون سردفتران و دفتریاران استان تهران، اردیبهشت ۱۳۸۹، ش ۱۰۴، صص ۵۴–۴۴ مهاجری، دکتر علی، تغییر حکم قطعی در دادگاه هم عرض، نشریه پیام آموزش، مرداد و شهریور ۱۳۸۸، ش ۳۹، صص ۱۶–۹ میرزایی باروجی، مهدی، بررسی مقایسه ای افراز با نهاد های مشابه، پایان نامه مقطع کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز، سال ۱۳۹۴ نصرتی، محمد رسول، تحلیل حقوقی تصرفات شریک در مال مشاع، فصلنامه الکترونیکی پژوهش های حقوقی قانون یار، بهار ۱۳۹۷، ش ۱، صص ۲۵–۹ نیکوند، شکر الله، اشاعه و آثار آن در حقوق ایران و فرانسه، دانش نامه حقوق و سیاست، تابستان ۱۳۸۴، ش ۳، صص ۹۸–۷۵ پ – فرهنگ ها و لغت نامه هافرهنگ فارسی عمید، عمید، حسن، چاپ ششم، انتشارات امیرکبیر، تهران، ۱۳۷۵ لغت نامه دهخدا، دهخدا، علی اکبر، چاپ دوم، انتشارات دانشگاه تهران، تهران، ۱۳۷۷ ت – سایرسامانه الکترونیکی پژوهشگاه قوه قضاییه، بانک داده آرای قضایی http://www ijri irسامانه الکترونیکی اداره کل حقوقی و تدوین مقررات قوه قضاییه، بانک داده نظریات مشورتی اداره کل حقوقی و تدوین مقررات قوه قضاییه https://edarehoquqy eadl irسامانه قوانین و آراء، معاونت آموزش دادگستری استان تهران https://ghavanin irسامانه قوانین، مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی

کلیدواژه ها

• مال مشاع
• حقوق مدنی
• اجرای حکم
• حقوق خصوصی
• فروش ها
• مال مشاع
• دستور فروش
• حکم فروش
• دشواری های فروش اموال مشاع
• اجرای احکام مدنی
• حقوق خصوصی