مسیولیت مدنی در ارتباطات فضای مجازی

عنوان	مسیولیت مدنی در ارتباطات فضای مجازی
رشته	حقوق خصوصی
دانشجو	مرضیه عموزاد خلیلی
استاد راهنما	محمدحسین شعبانی
مقطع	کارشناسی ارشد
سال دفاع	۱۳۹۹
دانشگاه	دانشگاه آزاد اسلامی واحد بهشهر

مسیولیت مدنی در ارتباطات فضای مجازی عنوان پایان نامه ای است که توسط مرضیه عموزاد خلیلی، با راهنمایی محمدحسین شعبانی در سال ۱۳۹۹ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد بهشهر دفاع گردید.

چکیده

مسیولیت مدنی یکی از مهم ترین و حساس ترین بحث های حقوقی است که دقت خاصی را می طلبد. شاید هیچ قلمروی در علم حقوق به اندازه حقوق مسیولیت ها وسیع و در برگیرنده روابط اجتماعی نباشد. بحث مسیولیت مدنی ناشی از ارتباطات الکترونیکی از جمله مهمترین مباحث حقوقی فناوری اطلاعات و ارتباطات می باشد. به طور کلی افعال زیانبار در ارتباطات الکترونیک را می توان تحت عنوان نفود غیرمجاز، سرقت مطالب و هویت، انتقال و افشای غیرمجاز در زمینه های نقض حقوق مولف، حریم خصوصی، لینک های غیرمجاز، توزیع و انتشار ویروس های رایانه ای، نقض علایم تجاری مورد بررسی قرار داد. همچنین در عرصه ارتباطات الکترونیک همانند دنیای فیزیکی افرادی در روابط با یکدیگر ممکن است موجبات مسیولیت را فراهم آورده که با توجه به مجازی بودن این محیط شناسایی افراد در آن جهت اعمال مسیولیت بسیار حایز اهمیت است. افراد مسیول را می توان تحت نام های تولیدکنندگان محتوا، واسطه های الکترونیک و کاربران مورد بررسی قرار داد. لذا پژوهش حاضر با بهره گیری از روش تحلیل و استنتاجی به بررسی مسیولیت مدنی در ارتباطات الکترونیکی، قواعد مختص آن و تطابق قواعد سنتی مسیولیت در آن عرصه می پردازد. یکی از عناصر مهم و به بیانی مهمترین آن در ارتباطات الکترونیک وجود واسطه ها و تامین کننده خدمات ارتباطات الکترونیکی نظیر تامین کنندگان خدمات اینترنتی (ISP)، تامین کنندگان خدمات دسترسی و خدمات میزبانی می باشد که شناخت نقش و جایگاه آنها در تحلیل مسیولیت مدنی آنان بسیار حایز اهمیت است. همچنین با وجود مصادیق زیانبار ذکر شده و افراد دخیل در این زمینه خسارات وارده در این فضا را می توان به خسارت مادی و معنوی تقسیم نمود که با توجه به اصل جبران خسارات باید براساس طرق جبران خسارات موجود در حیطه مسیولیت مدنی و راهکارهای جدید بدلیل نوظهور بودن فضای موجود، اقدام به جبران خسارات وارده نمود.

ساختار و فهرست پایان نامه

فهرست مطالب چکیده

فصل اول کلیات ۱–۱ بیان مساله

۱–۲ اهمیت و ضرورت

۱–۳ مرور ادبیات و سوابق مربوطه

۱–۴ جنبه جدید بودن و نوآوری

۱–۵ اهداف تحقیق:

۱–۵–۱ هدف اصلی

۱–۵–۲ اهداف فرعی

۱–۶ سوالات تحقیق:

۱–۶–۱ اصلی:

۱–۶–۲ فرعی:

۱–۷ فرضیه های تحقیق:

۱–۷–۱ اصلی

۱–۷–۲ فرعی

۱–۸ روش تحقیق:

فصل دوم مفاهیم و مبانی نظری ۲–۱ مقدمه

۲–۲ مفاهیم

۲–۲–۱ مفهوم فضای مجازی

۲–۲–۱–۱ فضای مجازی

۲–۲–۱–۲ رایانه و اینترنت

۲–۲–۲ ماهیت فضای مجازی

۲–۲–۲–۱ ماهیت فنی

۲–۲–۲–۲ ماهیت حقوقی

۲–۲–۲–۳ اقتضایات و خصوصیات فضای مجازی

۲–۲–۳ خصوصیات فضای مجازی

۲–۲–۳–۱ ناملموس بودن فضای مجازی

۲–۲–۳–۲ دسترسی آسان و سریع به قلمرو بی محدودیت

۲–۲–۳–۳ تخصصی بودن فضای مجازی

۲–۳ وضعیت حقوقی فضای مجازی در ایران

۲–۳–۱ مفهوم صلاحیت دولت و اعمال آن در فضای مجازی

۲–۳–۲ صلاحیت تجویزی یا اعمال قانون

۲–۳–۲–۱ اصل صلاحیت سرزمینی یا صلاحیت موضوعی

۲–۳–۲–۲ اصل تابعیت یا صلاحیت شخصی

۲–۳–۲–۳ اصل آثار یا صلاحیت عینی

۲–۳–۲–۴ اصل صلاحیت واقعی

۲–۳–۲–۵ اصل صلاحیت جهانی

۲–۳–۳ صلاحیت قضایی

۲–۳–۳–۱ صلاحیت اجرایی

۲–۴ وضعیت حقوقی فضای مجازی در ایران

۲–۴–۱ مقررات جاری

۲–۴–۱–۱ ایجاد نقطه تماس بین المللی دسترسی به اینترنت

فصل سوم منابع مسیولیت مدنی در فضای مجازی ۳–۱ منابع مسیولیت مطابق قانون مدنی و قانون مسیولیت مدنی

۳–۱–۱ غصب در فضای مجازی

۳–۱–۲ اتلاف در فضای مجازی

۳–۱–۳ تسبیب در فضای مجازی

۳–۱–۴ استیفا در فضای مجازی

۳–۲ منابع مسیولیت مطابق قانون مسیولیت مدنی

۳–۲–۱ مبانی سنتی مسیولیت مدنی

۳–۲–۱–۱ نظریه خطر

۳–۲–۱–۲ نظریه تقصیر

۳–۲–۱–۳ نظریه تظمین حق

۳–۲–۱–۴ نظریه قابلیت انتساب عرفی

۳–۲–۱–۵ نظریه رفاه و خیر

۳–۲–۱–۶ نظریه لاضرر

۳–۲–۱–۶–۱ مفهوم ضرر وضرار

۳–۲–۱–۶–۲ مفهوم لا در قاعده

۳–۲–۲ جمع بندی نظریات

۳–۲–۳ مصادیق عمده موجد مسیولیت مدنی درفضای مجازی

۳–۲–۴ مصادیق موجد مسیولیت مدنی ناشی از نقض مالکیت فکری

۳–۲–۴–۱ نقض حقوق مولف

۳–۲–۴–۱–۱ نقض حقوق مولف توسط رساها

۳–۲–۴–۱–۲ نقض حقوق مولف توسط ارایه کنندگان محتوا

۳–۲–۴–۱–۳ نقض حقوق مولف توسط کاربران

۳–۲–۴–۲ نقص علایم تجاری

۳–۲–۴–۳ نقص نام های دامنه

۳–۳ بی مبالاتی در تولید نرم افزارها و طراحی سیستم های معیوب

فصل چهارم مسیولیت مدنی در ارتباطات فضای مجازی ۴–۱ مسیولیت واسطه ها بر مبنای خطر در فضای مجازی

۴–۱–۱ خطرناک بودن ماهیت فعالیت ارایه کنندگان خدمات اینترنتی

۴–۱–۲ ایجاد خطر در برابر انتفاع

۴–۱–۳ توان کنترل اعمال مضر کاربران و نظارت بر منبع خطر

۴–۲ مبنای مسیولیت واسطه ها بر مبنای فرض تقصیر در فضای مجازی

۴–۳ مسیولیت مطلق واسطه ها ناشی از فعل غیر در فضای مجازی

۴–۴ مبانی مسیولیت واسطه ها در قبال اعمال زیانبار مستقیم

۴–۵ تطبیق مبانی و ارکان مسیولیت مدنی بر عملکرد بازیگران حاضر در فضای مجازی

۴–۵–۱ تطبیق مبانی سنتی مسیولیت مدنی سنتی بر عملکرد بازیگران حاضر در فضای مجازی

۴–۵–۱–۱ مبنای مسیولیت مدنی رساها

۴–۵–۱–۲ مبنای مسیولیت مدنی مدیران و دایر کنندگان سایت ها

۴–۵–۱–۳ مبنای مسیولیت مدنی ارایه دهندگان محتوی

۴–۵–۱–۴ مبنای مسیولیت مدنی کاربران

۴–۵–۱–۴–۱ کاربر تولید کننده محتوا

۴–۵–۱–۴–۲ کاربر مصرف کننده محتوا

۴–۵–۱–۴–۲–۱ تداخل کاربران

۴–۵–۱–۴–۲–۲ دخالت زیاندیده

۴–۵–۲ تطبیق ارکان سنتی مسیولیت مدنی در فضای مجازی

۴–۵–۲–۱ ضرر در فضای مجازی

۴–۵–۲–۲ فعل زیانبار و سببیت در فضای مجازی

۴–۵–۲–۲–۱ فعل زیانبار در فضای مجازی

۴–۵–۲–۲–۲ سببیت در فضای مجازی

نتیجه گیری

پیشنهاد

منابع

منابع فارسی

منابع عربی

منابع انگلیسی

سایت های اینترنتی

کلیدواژه ها

• مسیولیت مدنی
• فضای مجازی
• فناوری اطلاعات
• تقصیر
• مسیولیت مدنی
• فضای سایبر