وضعیت حقوقی جنین اهدایی

عنوان	وضعیت حقوقی جنین اهدایی
رشته	حقوق خصوصی
دانشجو	نیلوفر نژاد
استاد راهنما	پرویز عامری
استاد مشاور	علی اصغر حاتمی
مقطع	کارشناسی ارشد
سال دفاع	۱۳۸۷
دانشگاه	دانشگاه شیراز

وضعیت حقوقی جنین اهدایی عنوان پایان نامه ای است که توسط نیلوفر نژاد، با راهنمایی پرویز عامری و با مشاوره علی اصغر حاتمی در سال ۱۳۸۷ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه شیراز دفاع گردید.

چکیده

یکی از مباحثی که امروزه در محافل علمی، مذهبی و اخلاقی مطرح است بحث تلقیح مصنوعی و اهدای جنین می باشد. در مورد تلقیح نطفه زن و شوهر اهدا کننده در خارج از رحم بحث چندانی مطرح نیست و فقها تقریبا به اتفاق این مسیله را پذیرفته اند وایرادی مطرح ننموده اند. لکن پس از تلقیح نطفه به رحم زن گیرنده و به دنیا آمدن کودک، مسایل چندی از قبیل وضعیت حقوقی طفل به دنیا آمده راجع به نسب، ارث، محرمیت و حق آگاهی از هویت ژنتیکی او به میان می آید. این پایان نامه در صدد پاسخ به نسب، ارث وحق آگاهی از هویت ژنتیکی جنین اهدایی، می باشد. که از حیث نسب، کودک منسوب به صاحب اسپرم می گردد، منتهی از حیث نسب مادری، این مسیله مورد اختلاف است. برخی صاحب تخمک، برخی صاحب رحم و عده ای هر دو را مادر طفل می دانند. برخی از کشورها از قبیل انگلیس و آمریکا قوانینی در این مورد وضع کرده اند و عمدتا مقرر داشته اند که کودک متولد شده ملحق به گیرندگان می گردد و به هیچ وجه نسب کودک به مرد صاحب اسپرم ملحق نمی شود. زیرا این عمل جنبه درمانی دارد. در ارتباط با آگاهی جنین از هویت ژنتیکی خود نیز حقوق ایران فاقد قانون روشن و صریح می باشد .

ساختار و فهرست پایان نامه

مقدمه ۱

فصل اول ۴

کلیات ۴

گفتار اول: مفاهیم ۵

مبحث اول: تعاریف ۵

بند۱– اسپرم و تخمک اهدایی ۵

بند۲– تحریک، تخمک گذاری و جمع آوری تخمک ها ۷

بند۳– توصیف زیگوت،جنین، رویان ۷

مبحث دوم: بیان مفاهیم انتقال جنین به صورت مصنوعی و صور گوناگون آن ۸

بند۱– معرفی روش های انتقال جنین ۸

الف– تکنیک GIFT ۹

ب– تکنیک IUI ۱۰

ج– تکنیک ZIFT ۱۰

ت– تکنیک IVF ۱۱

بند۲– صورت های مختلف استفاده از جنین اهدایی به گونه مصنوعی ۱۲

الف– جنین اهدایی ۱۲

عنوان صفحه

ب– رحم جایگزین ۱۳

ج– باروری شخص ثالث ۱۴

گفتار دوم: پیشینه تاریخی تلقیح مصنوعی و دیدگاه ادیان ۱۵

مبحث اول: پیشینه تلقیح مصنوعی ۱۵

بند۱– سیر تاریخی پیدایش عمل تلقیح مصنوعی ۱۵

بند۲– سیر قانون گذاری در خصوص تلقیح مصنوعی ۱۷

مبحث دوم: دیدگاه ادیان ۲۲

الف– دین یهود ۲۲

ب– دین مسیح ۲۴

ج– دین اسلام ۲۷

۱– اطلاق وعموم پاره ای آیات ۲۸

۲– اطلاق و عموم پاره ای روایات ۲۹

۳– مقتضای قاعده احتیاط ۳۲

۴– مغایرت با فلسفه وجودی نکاح ۳۴

فصل دوم: شرایط انتقال دهندگان و گیرندگان جنین، مراکز انتقال دهنده، ماهیت قرارداد های منعقده ۳۸

گفتار اول: شروط انتقال دهندگان و گیرندگان جنین ۳۹

مبحث اول: شرایط انتقال دهندگان ۳۹

مبحث دوم: شرایط انتقال گیرندگان ۴۰

بند۱– برقراری علقه زوجیت میان گیرنده و همسرش ۴۱

بند۲– تنظیم تقاضا نامه دریافت جنین به طور مشترک ۴۲

بند۳– عدم امکان بچه دار شدن زوجین ۴۲

بند۴– صلاحیت اخلاقی داشتن زوجین ۴۳

بند۵– محجور نبودن گیرندگان جنین ۴۴

بند۶– مبتلا نبودن هیچ یک از زوجین به بیماری صعب العلاج ۴۵

عنوان صفحه

بند۷– معتاد نبودن زوجین به مواد مخدر ۴۶

بند۸– تابعیت ایرانی داشتن زوجین گیرنده ۴۶

مبحث سوم: وظایف مراکز انتقال دهنده ۴۷

بند۱– رعایت ضوابط شرعی ۴۷

بند۲– تشکیل جنین از طریق تلقیح خارج از رحم زوج های شرعی و قانونی ۴۸

گفتار دوم: ماهیت قراردادهای انتقال جنین ۴۹

مبحث اول: انواع قراردادهای انتقال جنین و گامت ۴۹

بند۱– قرارداد استخراج، نگهداری، فراوری و درمان و ذخیره سازی ۴۹

بند۲– قرارداد تلقیح گامت نر وماده و ذخیره سازی آن ۵۰

الف– قرارداد زن و شوهر با موسسه پزشکی ۵۰

ب– قرارداد مرد و زن بیگانه با موسسه پزشکی ۵۰

ج– قرارداد زن و مرد مجرد یا متاهل ۵۱

بند۳– قرارداد استخراج جنین داخل رحمی، درمان و نگهداری ۵۱

بند۴– قرارداد انتقال جنین اعراض یا اهدا شده ۵۴

مبحث دوم: بررسی وضعیت رابطه طرفین اهدا(اعراض یا واگذاری) ۵۵

بند ۱– قرارداد انتقال جنین ۵۵

بند۲– قرارداد موجود در مراکز درمان ناباروری ۵۹

بند۳– اعراض و استدلال موافقان ۶۱

بند۴– اعراض و استدلال مخالفان ۶۲

فصل سوم: حقوق ناشی از رابطه انتقال جنین اهدایی به زوجین گیرنده ۶۵

گفتار اول: نسب جنین اهدایی ۶۶

مبحث اول: مفهوم نسب ۶۶

الف– نسب در لغت ۶۶

ب– تعریف اصطلاحی نسب ۶۶

ج– زمینه های پیدایش نسب ۶۷

د– اقسام نسب ۶۹

مبحث دوم: اثبات نسب ۷۰

عنوان صفحه

الف– اثبات نسب مادری ۷۰

ب– اثبات نسب پدری ۷۶

۱– اماره فراش ۷۷

۲– الحاق کودک به همسر زن ملحوقه در اهدای جنین ۸۱

۳– الحاق طفل به اهدا کننده جنین ۸۲

گفتار دوم: احکام توارث جنین اهدایی ۸۵

مبحث اول: مفهوم ارث ۸۶

مبحث دوم: نظرات مطرح شده پیرامون استحقاق ارث جنین اهدایی ۸۶

گفتار سوم: نشر حرمت، حضانت، نگهداری طفل متولد از طریق اهدای جنین ۸۸

مبحث اول: نشر حرمت

۸۸

مبحث دوم: حضانت و نگهداری ۹۱

بند الف– احترام ۹۴

بند ب– اطاعت از والدین ۹۴

بند ج– احترام به والدین ۹۵

گفتار چهارم: نفقه، صدور گواهی ولادت و سند سجلی برای نوزاد، ولایت ۹۵

مبحث اول: نفقه ۹۵

مبحث دوم: صدور گواهی ولادت ۹۷

مبحث سوم: ولایت ۹۸

گفتار پنجم: آگاهی جنین اهدایی از سابقه ژنتیکی خود ۱۰۰

مبحث اول: نظرات طرفداران آگاهی کودک نسبت به هویت نتیکی خود ۱۰۳

مبحث دوم: استدلال مخالفان آشکار شدن سابقه ژنتیکی ۱۰۴

نتیجه گیری ۱۰۶

فهرست منابع و ماخذ ۱۰۹

منابع فارسی ۱۰۹

منابع عربی ۱۱۲

منابع انگلیسی ۱۱۳

کلیدواژه ها

• قانون و قانونگزاری
• نظام حقوقی
• جنین
• تلقیح مصنوعی
• نسبت(خویشاوندی)
• ارث و جانشینی
• هویت
• ژنتیک
• هبه
• فقه
• جنین اهدایی