رویکرد فقهی به رأی ممتنع
 | |
| عنوان | رویکرد فقهی به رأی ممتنع |
|---|---|
| نویسنده | محسن قائمی خرق |
| محور موضوعی | حقوق عمومی حقوق اساسی حقوق بشر فقه و حقوق |
| سال نشر | ۱۳۹۹ |
| منتشر شده در | نشریه دانش حقوق عمومی |
| دوره | ۹ |
| شماره | ۲۹ |
| دانلود مقاله | دانلود از سایت نشریه |
رویکرد فقهی به رأی ممتنع عنوان مقاله‌ای از محسن قائمی خرق است که در سال 1399 در شماره‌ی 29 نشریه دانش حقوق عمومی منتشر شده است.
چکیده
رأی به‌مثابه فعل سرنوشت‌ساز در انتخابات، فارغ از میزان تأثیر در نظم مردم‌سالاری دینی، در همه‌پرسی و انتخابات، گاه شکل ممتنع به خود می‌گیرد و به‌صورت سفید انداخته می‌شود. نظام‌های حقوقی، هریک تحلیلی در هویت و اثر رأی ممتنع برگزیده‌اند؛ اما در نظام حقوق اساسی ایران، رأی ممتنع در زمره آرای مأخوذه و باطل انگاشته می‌شود. مسئله اساسی این اثر، تحلیل رأی ممتنع در دو جانب شهروند و نیز مواجهه حقوقی نظام انتخاباتی حاکم است. در سوی اول، هویت حق‌انگار یا حکم‌انگار رأی ممتنع، وضعیت حقوقی انتخاب‌کننده در قبال شرکت در انتخابات را مشخص می‌سازد و تکلیف یا حق او را نسبت به نظام سیاسی و نیز نامزدهای انتخاباتی روشن می‌کند. در مقابل، رأی ممتنع اخذشده از سوی مجریان، چه هویت و اثری بر سرنوشت انتخابات و نظام سیاسی خواهد داشت. این نوشته براساس مطالعات کتابخانه‌ای و رویکرد توصیفی-تحلیلی، بی‌آنکه در دوگانه حق یا تکلیف گرفتار آید، حفظ نظام سیاسی و وجوب مشورت‌دهی به حاکم اسلامی را قیودی بر حق رأی یا مبنایی برای حرمت‌دهی به رأی ممتنع می‌داند و ماهیت رأی ممتنع را نیز از قبیل سکوت یا «لا أدری» تحلیل می‌کند.
کلیدواژه‌ها
- رأی ممتنع
- امتناع از رأی
- رأی ممتنع به‌مثابه سکوت
- رأی ممتنع به‌مثابه کتمان شهادت
- فقه انتخابات