ماده ۳۷۶ قانون آیین دادرسی کیفری
هرگاه رأي بر برائت ، منع يا موقوفي تعقيب و يا تعليق اجراي مجازات صادر شود و متهم در بازداشت باشد ، بلافاصله به دستور دادگاه آزاد مي شود .
توضیح واژگان
بازداشت را در لغت جلوگیری از آزادی شخص یا مال معین دانسته اند.110468
همچنین قرار منع تعقیب عبارت است از قرار صادره در شرایطی که بازپرس دلایل کافی برای احراز وقوع جرم یا انتساب آن به متهم را نداشته باشد338828
همچنین مقصود از « آزادی بلافاصله» عدم لزوم انقضاء مدت تجدید نظر و یا فرجام خواهی و آزادی متهم در مدت زمان غیر قطعی بودن رأی است.4706884
پیشینه
سابقاً ماده 213 قانون آیین دادرسی کیفری (1378) در این خصوص وضع شده بود.513640
نکات توضیحی تفسیری دکترین
آراء مورد بحث در ماده فوق را باید آراء ناظر به مفهوم برائت در معنای موسع خود دانست.3288220
تأثیر رای برائت، منع، موقوفی تعقیب و نیز تعلیق اجرای مجازات در آزادی متهم منحصر به بازداشت وی نبوده و سایر قرار های تأمین و نظارت قضایی را نیز بی اثر می سازد.4706952 گروهی بیان کرده اند که در فرض وجود دادسرا در محل، ولو با صدور حکم برائت نیز پرونده باید برای اجرا به دادسرای صادر کننده کیفرخواست اعاده شود. اما در فرضی که متهم در بازداشت باشد، با توجه به لزوم آزادی فوری وی لازم است دادگاه دستور آزادی او را صادر و بعد پرونده را به دادسرا اعاده کند. گروهی نیز معتقدند در این شرایط خود دادگاه باید فوراً متهم را مرخص کند.3142372
عده ای معتقدند لازم است علاوه بر موارد فوق، لزوم آزادی متهم بازداشت شده در فرض صدور قرار تعویق صدور حکم نیز داده شود.4706980
رویه قضایی
به موجب نظریه 7/8363-1383/11/6 هرچند ابلاغ دادنامه به شاکی یا محکوم له به لحاظ قانونی لازم است، اما لزوم ابلاغ را نباید مجوزی برای نگهداری محکوم علیه که مدت حبس وی خاتمه یافته است در حبس دانست.499296
همچنین بر اساس نظر کمیسیون در یکی از نشست های قضایی،مادامی که قرار منع تعقیب قطعی نشده به قوت خود باقی است. اما اگر متهمی به علت همان اتهام در بازداشت باشد، باید به محض صدور قرار منع تعقیب و هرچند این قرار قطعی نشده باشد، فوراً آزاد شود.2577680