بازاندیشی معیار ذی‌نفعی خواهان و امکان‌سنجی طرح دعوا از سوی ثالث در مسئولیت مدنی
بازاندیشی معیار ذی‌نفعی خواهان و امکان‌سنجی طرح دعوا از سوی ثالث در مسئولیت مدنی نام مقاله ای از محمد حسین وکیلی مقدم بوده که در شماره چهارم دوره پانزدهم (دی 1402) مجله علمی مطالعات حقوقی منتشر شده است.
چکیده
در اصول بنیادین دادرسی مدنی، طرح دعوا و دادخواهی منوط به مطالبه شخص ذینفع است که به‌واسطه اقدام خوانده دچار خسارت شده و با استفاده از دادرسی خواستار جبران آن به شیوه متناسب است. طبق این دیدگاه، طرح دعوا از جانب ثالث به معنی آغاز فرایند دادرسی بدون خواست و رضایت ذینفع، ناممکن و بدون منطق حقوقی قلمداد میشود. هدف این مقاله اثبات این مطلب است که در برخی موارد خاص به‌واسطه عدم امکان یا متمایل نبودن ذینفع در استفاده از نهاد دادرسی، مداخله ثالث به‌عنوان طرح‌کننده دعوا ازنظر حقوقی توجیه‌پذیر و مطلوب است. فرضیه این است که چنین رویکردی با لزوم بازنگری در قوانین و ضابطه مند کردن موارد مجاز طرح دعوای ثالث، به ارتقای کارکرد اجتماعی حقوق مسئولیت منجر شده و دسترسی به استفاده از دادرسی برای فیصله منازعات حقوقی را تسهیل می‌کند. ضمن ارزیابی اشکالات و ابهام‌های استفاده از این روش، راهکارهای تدبیر و رفع هریک نیز مورد مطالعه قرار میگیرد. یافته های این تحقیق نشان میدهد می توان رسمیت دادن به دعوای ثالث را از موجبات ارتقای کارآمدی نظام قضایی در حمایت مؤثرتر از شهروندان و ایجاد هنجارهای رفتاری در جامعه دانست و استفاده از این نهاد را با مبانی نظام حقوقی ایران نیز سازگار قلمداد کرد.
کلیدواژه ها
- جبران خسارت
- زیان‌دیده
- شخصی‌بودن نفع
- طرفین دعوا
- نفع حقوقی
مواد مرتبط
- ماده 2 قانون آیین دادرسی مدنی
- ماده 84 قانون آیین دادرسی مدنی
- ماده 109 قانون آیین دادرسی مدنی
- ماده 212 قانون آیین دادرسی مدنی
- ماده 520 قانون آیین دادرسی مدنی
- ماده 30 قانون مدنی
- ماده 1041 قانون مدنی
- ماده 21 قانون اصلاح قانون بیمه اجباری مسئولیت دارندگان وسایل نقلیه موتوری زمینی در مقابل اشخاص ثالث
- ماده 11 قانون آیین دادرسی کیفری
- ماده 11 قانون دادرسی مدنی فرانسه
- ماده 31 قانون دادرسی مدنی فرانسه
- ماده 64 قانون آیین دادرسی مدنی آلمان
- ماده 184 قانون آیین دادرسی مدنی ایتالیا
- ماده 6 قانون حمایت از خانواده
- ماده 18 قانون ثبت اختراعات، طرح های صنعتی و علائم تجاری
- ماده 1 قانون حمایت از اطفال و نوجوانان
- ماده 4 قانون حمایت از اطفال و نوجوانان
- ماده 5 قانون حمایت از اطفال و نوجوانان