دیه پلک: تفاوت میان نسخه‌ها
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
جز (added Category:دیات using HotCat) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (۱۱ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
'''پلک''' از جمله اعضایی است که دارای [[دیه مقدر]] می باشد و دیه آن، ذیل مبحث [[دیه چشم]] در قانون مجازات اسلامی ذکر شده است. | |||
== پیشینه == | == پیشینه == | ||
در گذشته [[ماده 379 قانون مجازات اسلامی مصوب 1370|ماده 379 قانون مجازات اسلامی (مصوب 1370)]]، در خصوص '''دیه پلک ها''' وضع شده بود.836136 | در گذشته [[ماده 379 قانون مجازات اسلامی مصوب 1370|ماده 379 قانون مجازات اسلامی (مصوب 1370)]]، در خصوص '''دیه پلک ها''' وضع شده بود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دیات (دیه نفس، موجبات ضمان کیفری، دیات اعضا و منافع آنها، اعضایی که دیه مقدر دارند، دیه بر منافع اعضا، دیه زخم های سر و صورت)|ترجمه=|جلد=|سال=1382|ناشر=دانشگاه تهران|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=836136|صفحه=|نام۱=ابوالقاسم|نام خانوادگی۱=گرجی|چاپ=2}}</ref> | ||
== در قانون == | == در قانون == | ||
در حال حاضر [[ماده ۵۹۰ قانون مجازات اسلامی (۱۳۹۲)|ماده 590 قانون مجازات اسلامی (1392)]]، برای دیه چهار پلک دو چشم، [[دیه کامل]] و برای دیه هر یک از | در حال حاضر [[ماده ۵۹۰ قانون مجازات اسلامی (۱۳۹۲)|ماده 590 قانون مجازات اسلامی (1392)]]، برای دیه چهار پلک دو چشم، [[دیه کامل]] و برای دیه هر یک از پلکهای بالا، یک ششم دیه کامل و برای دیه هر یک از پلک های پایین، یک چهارم دیه کامل تعیین کرده است. | ||
برخی بر این باورند که در صورتی مجموع چهار پلک، دارای دیه کامل است که با هم از بین رفته باشند.4695444 | برخی بر این باورند که در صورتی مجموع چهار پلک، دارای دیه کامل است که با هم از بین رفته باشند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دیات (دیه نفس، موجبات ضمان کیفری، دیات اعضا و منافع آنها، اعضایی که دیه مقدر دارند، دیه بر منافع اعضا، دیه زخم های سر و صورت)|ترجمه=|جلد=|سال=1382|ناشر=دانشگاه تهران|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4695444|صفحه=|نام۱=ابوالقاسم|نام خانوادگی۱=گرجی|چاپ=2}}</ref> | ||
== استثناء بودن دیه پلک بر قاعده دیه اعضای زوج == | == استثناء بودن دیه پلک بر قاعده دیه اعضای زوج == | ||
برخی معتقدند اگرچه مطابق قاعده، اعضای زوج مجموعاً دارای دیه کامل و هر یک دارای نصف دیه کامل هستند، اما در مواردی از این قاعده پیروی نشده است، مثلا در خصوص پلکها، اگرچه دیه مجموع آن ها معادل دیه کامل است، اما دیه پلک های بالا، ثلث و دیه پلک های پایین نیز مجموعاً نصف دیه کامل می | برخی معتقدند اگرچه مطابق قاعده، اعضای زوج مجموعاً دارای دیه کامل و هر یک دارای نصف دیه کامل هستند، اما در مواردی از این قاعده پیروی نشده است، مثلا در خصوص پلکها، اگرچه دیه مجموع آن ها معادل دیه کامل است، اما دیه پلک های بالا، ثلث و دیه پلک های پایین نیز مجموعاً نصف دیه کامل می باشد،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق کیفری اختصاصی (جرایم علیه اشخاص)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=355452|صفحه=|نام۱=حسین|نام خانوادگی۱=میرمحمدصادقی|چاپ=7}}</ref> لذا دیه پلک های بالا معادل 333/33 دینار و دیه پلک های پایین معادل 500 دینار خواهد بود،<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=محشای قانون مجازات اسلامی|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=671192|صفحه=|نام۱=ایرج|نام خانوادگی۱=گلدوزیان|چاپ=5}}</ref> | ||
== جنایات وارده بر بخشی از پلک ها == | == دیه جنایات وارده بر بخشی از پلک ها == | ||
در خصوص [[جنایت|جنایات]] وارده بر بخشی از پلک ها، گروهی معتقد به اخذ [[ارش]] و گروهی دیگر معتقد به اخذ دیه به نسبت مساحت از بین رفته هستند.712244 | در خصوص [[جنایت|جنایات]] وارده بر بخشی از پلک ها، گروهی معتقد به اخذ [[ارش]] و گروهی دیگر معتقد به اخذ دیه به نسبت مساحت از بین رفته هستند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (همراه با فهرست تفصیلی عناوین مجرمانه)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=712244|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=4}}</ref> | ||
== عدم تاثیر سلامتی چشم در دیه پلک == | == عدم تاثیر سلامتی چشم در دیه پلک == | ||
این دیه، اعم از آن است که چشم، معیوب باشد یا خیر.712252 | این دیه، اعم از آن است که چشم، معیوب باشد یا خیر.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (همراه با فهرست تفصیلی عناوین مجرمانه)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=712252|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=4}}</ref> | ||
== تداخل در دیات == | == تداخل در دیات == | ||
گروهی معتقدند در فرض قطع شدن مژه ها به همراه پلک ها، باید قائل به اخذ دیه واحد بود.843004 همچنین برخی از فقها بیان کرده اند که اگر پلکها با دو چشم کنده شوند، نباید قائل به [[تداخل در دیات|تداخل دیات]] بود.3696084 | گروهی معتقدند در فرض قطع شدن مژه ها به همراه پلک ها، باید قائل به اخذ دیه واحد بود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مبانی فقهی و حقوقی تعدد جرم|ترجمه=|جلد=|سال=1372|ناشر=بشری|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=843004|صفحه=|نام۱=غلامحسین|نام خانوادگی۱=الهام|چاپ=-}}</ref> همچنین برخی از فقها بیان کرده اند که اگر پلکها با دو چشم کنده شوند، نباید قائل به [[تداخل در دیات|تداخل دیات]] بود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=ترجمه مبانی تکملةالمنهاج (جلد دوم)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=خرسندی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=3696084|صفحه=|نام۱=سیدابوالقاسم|نام خانوادگی۱=خویی|نام۲=علیرضا (ترجمه)|نام خانوادگی۲=سعید|چاپ=1}}</ref> | ||
== در فقه == | == در فقه == | ||
مستند شرعی این حکم را روایتی از امام علی (ع) دانسته اند.4699284 | مستند شرعی این حکم را روایتی از امام علی (ع) دانسته اند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=منابع فقه شیعه ترجمه جامع احادیث الشیعه آیةاله سیدحسین بروجردی (جلد سی و یکم) (قصاص و دیات)|ترجمه=|جلد=|سال=1387|ناشر=فرهنگ سبز|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4699284|صفحه=|نام۱=احمد|نام خانوادگی۱=اسماعیل تبار|نام۲=سیداحمدرضا|نام خانوادگی۲=حسینی|نام۳=مهدی|نام خانوادگی۳=حسینیان قمی|چاپ=1}}</ref> | ||
در این خصوص میان فقها، نظرات مختلفی مطرح شده است: | در این خصوص میان فقها، نظرات مختلفی مطرح شده است: | ||
1- هر پلک دارای ربع دیه است، این دیدگاه مورد قبول [[فقهای عامه]] است.836152 | 1- هر پلک دارای ربع دیه است، این دیدگاه مورد قبول [[فقهای عامه]] است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=دیات (دیه نفس، موجبات ضمان کیفری، دیات اعضا و منافع آنها، اعضایی که دیه مقدر دارند، دیه بر منافع اعضا، دیه زخم های سر و صورت)|ترجمه=|جلد=|سال=1382|ناشر=دانشگاه تهران|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=836152|صفحه=|نام۱=ابوالقاسم|نام خانوادگی۱=گرجی|چاپ=2}}</ref> | ||
2- دیه پلک پایین یک سوم | 2- دیه پلک پایین یک سوم دیه چشم است، دیه پلک بالا نیز دو سوم دیه چشم است. | ||
3- خشک یا چروکیده شدن پلک، مستوجب ارش است. | 3- خشک یا چروکیده شدن پلک، مستوجب ارش است. | ||
4- دیه پلک بالا، ثلث دیه چشم و دیه پلک پایین دو سوم دیه کامل است، دیه مجموع پلک ها، معادل پنج ششم دیه کامل می باشد.712240 | 4- دیه پلک بالا، ثلث دیه چشم و دیه پلک پایین دو سوم دیه کامل است، دیه مجموع پلک ها، معادل پنج ششم دیه کامل می باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (همراه با فهرست تفصیلی عناوین مجرمانه)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=712240|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=4}}</ref> | ||
نظر [[مشهور فقها|مشهور]] آن است که برای مجموع چهار پلک باید دیه کامل پرداخته شود.816656 همچنین بخشی از فقها معتقدند دیه از بین بردن هر یک از پلک های فلج را نباید معادل یک سوم دیه دانست، زیرا [[اطلاق]] ادله این قاعده، شامل غیر از پلک ها است.1934792 | نظر [[مشهور فقها|مشهور]] آن است که برای مجموع چهار پلک باید دیه کامل پرداخته شود.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات اسلامی در نظم حقوق کنونی (دکترین و رویه کیفری ایران)|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=مهاجر|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=816656|صفحه=|نام۱=رضا|نام خانوادگی۱=شکری|نام۲=قادر|نام خانوادگی۲=سیروس|چاپ=8}}</ref> همچنین بخشی از فقها معتقدند دیه از بین بردن هر یک از پلک های فلج را نباید معادل یک سوم دیه دانست، زیرا [[اطلاق]] ادله این قاعده، شامل غیر از پلک ها است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قواعد فقه دیات (مطالعه تطبیقی در مذاهب اسلامی)|ترجمه=|جلد=|سال=1384|ناشر=پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=1934792|صفحه=|نام۱=احمد|نام خانوادگی۱=حاجی ده آبادی|چاپ=1}}</ref> | ||
== دیه شکافتن پلک == | == دیه شکافتن پلک == | ||
| خط ۴۰: | خط ۴۲: | ||
=== در قانون === | === در قانون === | ||
[[ماده ۵۹۱ قانون مجازات اسلامی (۱۳۹۲)]]، در خصوص دیه شکافتن هر کدام از پلک های بالا و پایین چشم وضع شده است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (جلد اول)|ترجمه=|جلد=|سال=1400|ناشر=گالوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6276512|صفحه=|نام۱=علیرضا|نام خانوادگی۱=میرکمالی|نام۲=سحر|نام خانوادگی۲=صالح احمدی|چاپ=4}}</ref>گروهی بر این باورند که بر اساس اطلاق ماده فوق، میزان شکافته شدن پلک در میزان | [[ماده ۵۹۱ قانون مجازات اسلامی (۱۳۹۲)]]، در خصوص دیه شکافتن هر کدام از پلک های بالا و پایین چشم وضع شده است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (جلد اول)|ترجمه=|جلد=|سال=1400|ناشر=گالوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=6276512|صفحه=|نام۱=علیرضا|نام خانوادگی۱=میرکمالی|نام۲=سحر|نام خانوادگی۲=صالح احمدی|چاپ=4}}</ref>گروهی بر این باورند که بر اساس اطلاق ماده فوق، میزان شکافته شدن پلک در میزان دیه موثر نمی باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=شرح مختصر قانون مجازات اسلامی (مصوب 1392)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=ققنوس|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4006276|صفحه=|نام۱=عباس|نام خانوادگی۱=زراعت|چاپ=1}}</ref> | ||
== منابع == | == منابع == | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
[[رده:دیات]] | [[رده:دیات]] | ||
[[رده:دیه مقدر اعضا]] | |||
[[رده:دیه چشم]] | |||
[[رده:اصطلاحات قانون مجازات اسلامی]] | |||
[[رده:اصطلاحات حقوق جزا]] | |||
[[رده:دیه اعضای زوج]] | |||
[[رده:دیه پلک]] | |||
نسخهٔ کنونی تا ۱۷ دسامبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۷:۱۰
پلک از جمله اعضایی است که دارای دیه مقدر می باشد و دیه آن، ذیل مبحث دیه چشم در قانون مجازات اسلامی ذکر شده است.
پیشینه
در گذشته ماده 379 قانون مجازات اسلامی (مصوب 1370)، در خصوص دیه پلک ها وضع شده بود.[۱]
در قانون
در حال حاضر ماده 590 قانون مجازات اسلامی (1392)، برای دیه چهار پلک دو چشم، دیه کامل و برای دیه هر یک از پلکهای بالا، یک ششم دیه کامل و برای دیه هر یک از پلک های پایین، یک چهارم دیه کامل تعیین کرده است.
برخی بر این باورند که در صورتی مجموع چهار پلک، دارای دیه کامل است که با هم از بین رفته باشند.[۲]
استثناء بودن دیه پلک بر قاعده دیه اعضای زوج
برخی معتقدند اگرچه مطابق قاعده، اعضای زوج مجموعاً دارای دیه کامل و هر یک دارای نصف دیه کامل هستند، اما در مواردی از این قاعده پیروی نشده است، مثلا در خصوص پلکها، اگرچه دیه مجموع آن ها معادل دیه کامل است، اما دیه پلک های بالا، ثلث و دیه پلک های پایین نیز مجموعاً نصف دیه کامل می باشد،[۳] لذا دیه پلک های بالا معادل 333/33 دینار و دیه پلک های پایین معادل 500 دینار خواهد بود،[۴]
دیه جنایات وارده بر بخشی از پلک ها
در خصوص جنایات وارده بر بخشی از پلک ها، گروهی معتقد به اخذ ارش و گروهی دیگر معتقد به اخذ دیه به نسبت مساحت از بین رفته هستند.[۵]
عدم تاثیر سلامتی چشم در دیه پلک
این دیه، اعم از آن است که چشم، معیوب باشد یا خیر.[۶]
تداخل در دیات
گروهی معتقدند در فرض قطع شدن مژه ها به همراه پلک ها، باید قائل به اخذ دیه واحد بود.[۷] همچنین برخی از فقها بیان کرده اند که اگر پلکها با دو چشم کنده شوند، نباید قائل به تداخل دیات بود.[۸]
در فقه
مستند شرعی این حکم را روایتی از امام علی (ع) دانسته اند.[۹]
در این خصوص میان فقها، نظرات مختلفی مطرح شده است:
1- هر پلک دارای ربع دیه است، این دیدگاه مورد قبول فقهای عامه است.[۱۰]
2- دیه پلک پایین یک سوم دیه چشم است، دیه پلک بالا نیز دو سوم دیه چشم است.
3- خشک یا چروکیده شدن پلک، مستوجب ارش است.
4- دیه پلک بالا، ثلث دیه چشم و دیه پلک پایین دو سوم دیه کامل است، دیه مجموع پلک ها، معادل پنج ششم دیه کامل می باشد.[۱۱]
نظر مشهور آن است که برای مجموع چهار پلک باید دیه کامل پرداخته شود.[۱۲] همچنین بخشی از فقها معتقدند دیه از بین بردن هر یک از پلک های فلج را نباید معادل یک سوم دیه دانست، زیرا اطلاق ادله این قاعده، شامل غیر از پلک ها است.[۱۳]
دیه شکافتن پلک
پیشینه
این حکم، در قانون سابق وجود نداشت.[۱۴]
در قانون
ماده ۵۹۱ قانون مجازات اسلامی (۱۳۹۲)، در خصوص دیه شکافتن هر کدام از پلک های بالا و پایین چشم وضع شده است.[۱۵]گروهی بر این باورند که بر اساس اطلاق ماده فوق، میزان شکافته شدن پلک در میزان دیه موثر نمی باشد.[۱۶]
منابع
- ↑ ابوالقاسم گرجی. دیات (دیه نفس، موجبات ضمان کیفری، دیات اعضا و منافع آنها، اعضایی که دیه مقدر دارند، دیه بر منافع اعضا، دیه زخم های سر و صورت). چاپ 2. دانشگاه تهران، 1382. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 836136
- ↑ ابوالقاسم گرجی. دیات (دیه نفس، موجبات ضمان کیفری، دیات اعضا و منافع آنها، اعضایی که دیه مقدر دارند، دیه بر منافع اعضا، دیه زخم های سر و صورت). چاپ 2. دانشگاه تهران، 1382. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4695444
- ↑ حسین میرمحمدصادقی. حقوق کیفری اختصاصی (جرایم علیه اشخاص). چاپ 7. میزان، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 355452
- ↑ ایرج گلدوزیان. محشای قانون مجازات اسلامی. چاپ 5. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1384. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 671192
- ↑ عباس زراعت. قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (همراه با فهرست تفصیلی عناوین مجرمانه). چاپ 4. ققنوس، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 712244
- ↑ عباس زراعت. قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (همراه با فهرست تفصیلی عناوین مجرمانه). چاپ 4. ققنوس، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 712252
- ↑ غلامحسین الهام. مبانی فقهی و حقوقی تعدد جرم. چاپ -. بشری، 1372. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 843004
- ↑ سیدابوالقاسم خویی و علیرضا (ترجمه) سعید. ترجمه مبانی تکملةالمنهاج (جلد دوم). چاپ 1. خرسندی، 1390. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 3696084
- ↑ احمد اسماعیل تبار، سیداحمدرضا حسینی و مهدی حسینیان قمی. منابع فقه شیعه ترجمه جامع احادیث الشیعه آیةاله سیدحسین بروجردی (جلد سی و یکم) (قصاص و دیات). چاپ 1. فرهنگ سبز، 1387. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4699284
- ↑ ابوالقاسم گرجی. دیات (دیه نفس، موجبات ضمان کیفری، دیات اعضا و منافع آنها، اعضایی که دیه مقدر دارند، دیه بر منافع اعضا، دیه زخم های سر و صورت). چاپ 2. دانشگاه تهران، 1382. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 836152
- ↑ عباس زراعت. قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (همراه با فهرست تفصیلی عناوین مجرمانه). چاپ 4. ققنوس، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 712240
- ↑ رضا شکری و قادر سیروس. قانون مجازات اسلامی در نظم حقوق کنونی (دکترین و رویه کیفری ایران). چاپ 8. مهاجر، 1389. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 816656
- ↑ احمد حاجی ده آبادی. قواعد فقه دیات (مطالعه تطبیقی در مذاهب اسلامی). چاپ 1. پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، 1384. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 1934792
- ↑ عباس زراعت. شرح مختصر قانون مجازات اسلامی (مصوب 1392). چاپ 1. ققنوس، 1392. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6276516
- ↑ علیرضا میرکمالی و سحر صالح احمدی. قانون مجازات اسلامی در نظم حقوقی کنونی (جلد اول). چاپ 4. گالوس، 1400. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 6276512
- ↑ عباس زراعت. شرح مختصر قانون مجازات اسلامی (مصوب 1392). چاپ 1. ققنوس، 1392. ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4006276