ماده ۷ قانون حمایت از حقوق مولفان و مصنفان و هنرمندان مصوب ۱۳۴۸: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(+ 5 categories using HotCat)
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
'''ماده ۷ قانون حمایت از حقوق مولفان و مصنفان و هنرمندان''': نقل از اثرهایی که انتشار یافته است و استناد به آنها به مقاصد ادبی و علمی و فنی و آموزشی و تربیتی و به صورت انتقاد و تقریظ، با ذکر مأخذ [[در حدود متعارف]] مجاز است.
'''ماده ۷ قانون حمایت از حقوق مولفان و مصنفان و هنرمندان''': نقل از [[اثر|اثرهایی]] که انتشار یافته است و استناد به آنها به مقاصد ادبی و علمی و فنی و آموزشی و تربیتی و به صورت انتقاد و تقریظ، با ذکر مأخذ [[در حدود متعارف]] مجاز است.


  تبصره - ذکر مأخذ در مورد جزوه هایی که برای تدریس در مؤسسات آموزشی توسط معلمان آنها تهیه و تکثیر میشود الزامی نیست مشروط بر اینکه جنبه انتفاعی نداشته باشد.
  تبصره - ذکر مأخذ در مورد جزوه هایی که برای تدریس در مؤسسات آموزشی توسط معلمان آنها تهیه و تکثیر میشود الزامی نیست مشروط بر اینکه جنبه [[انتفاعی]] نداشته باشد.


== مواد مرتبط ==
== مواد مرتبط ==
ماده 10 کنوانسیون برن
 
* [[ماده 10 کنوانسیون برن]]


== مطالعات تطبیقی ==
== مطالعات تطبیقی ==
بند 1 ماده 10 کنوانسیون برن مقرر می کند که [[نقل قول]] از آثاری که قبلا به طور قانونی انتشار یافته است، مجاز است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=فرهنگ حقوق مالکیت معنوی (جلد دوم) حقوق مالکیت ادبی و هنری|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5237288|صفحه=|نام۱=سیدحسن|نام خانوادگی۱=میرحسینی|چاپ=2}}</ref>
[[بند 1 ماده 10 کنوانسیون برن]] مقرر می کند که [[نقل قول]] از [[اثر|آثاری]] که قبلا به طور قانونی انتشار یافته است، مجاز است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=فرهنگ حقوق مالکیت معنوی (جلد دوم) حقوق مالکیت ادبی و هنری|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5237288|صفحه=|نام۱=سیدحسن|نام خانوادگی۱=میرحسینی|چاپ=2}}</ref>


طبق «[[معیار سه گام]]» که در کنوانسیون برن بیان شده، استثنائات و محدودیت ها (از جمله محدودیت های مقرر در ماده 7) نباید به ضرر حقوق [[پدیدآورنده]] وضع شوند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=تعامل حقوق مالکیت فکری و نفع عمومی|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5126708|صفحه=|نام۱=امین|نام خانوادگی۱=کاظمی|چاپ=1}}</ref>
طبق «[[معیار سه گام]]» که در کنوانسیون برن بیان شده، استثنائات و محدودیت ها (از جمله محدودیت های مقرر در ماده 7) نباید به ضرر حقوق [[پدیدآورنده]] وضع شوند.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=تعامل حقوق مالکیت فکری و نفع عمومی|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5126708|صفحه=|نام۱=امین|نام خانوادگی۱=کاظمی|چاپ=1}}</ref>


مصادیق [[استفاده منصفانه]] که از موارد استفاده مجاز از آثار بدون اجازه پدیدآورنده است، در قوانین ایران و آمریکا، هماهنگ با کنوانسیون برن است. اما استثنائا، [[نسخه برداری]] از کل اثر به مقاصد علمی و آموزشی یا استفاده شخصی که به موجب قانون ایران [[استفاده منصفانه]] و در نتیجه مجاز است، به نظر کارشناسان وایپو ([[سازمان جهانی مالکیت فکری]]) قابل ایراد است. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق کیفری مالکیت ادبی و هنری در ایران و بررسی تطبیقی آن با آمریکا و قراردادهای بین المللی|ترجمه=|جلد=|سال=1386|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4987044|صفحه=|نام۱=ساناز|نام خانوادگی۱=الستی|چاپ=2}}</ref>
مصادیق [[استفاده منصفانه]] که از موارد استفاده مجاز از [[اثر|آثار]] بدون اجازه [[پدیدآورنده]] است، در قوانین ایران و آمریکا، هماهنگ با کنوانسیون برن است. اما استثنائا، [[نسخه برداری]] از کل [[اثر]] به مقاصد علمی و آموزشی یا استفاده شخصی که به موجب قانون ایران [[استفاده منصفانه]] و در نتیجه مجاز است، به نظر کارشناسان وایپو ([[سازمان جهانی مالکیت فکری]]) قابل ایراد است. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق کیفری مالکیت ادبی و هنری در ایران و بررسی تطبیقی آن با آمریکا و قراردادهای بین المللی|ترجمه=|جلد=|سال=1386|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4987044|صفحه=|نام۱=ساناز|نام خانوادگی۱=الستی|چاپ=2}}</ref>


== فلسفه و مبانی نظری ماده ==
== فلسفه و مبانی نظری ماده ==
از موجبات پیشرفت فرهنگ و تمدن جوامع بشری، توسعه و گسترش امور علمی و آموزشی است. بنابراین، اگر این امر منوط به اجازه [[پدیدآورنده|پدیدآورندگان]] آثار علمی و آموزشی شود، به دلیل احتمال عدم دسترسی به آثار یا عدم رضایت [[پدیدآورنده]]، مشکلات و موانعی بر سر راه توسعه و ترقی جامعه به وجود خواهد آمد. از این روست که قانون گذار، استفاده های آموزشی و علمی را از قلمرو اجازه پدیدآورنده خارج نموده است. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق آفرینش های ادبی و هنری|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=دادگستر|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5071184|صفحه=|نام۱=حمید|نام خانوادگی۱=آیتی|چاپ=-}}</ref> به بیان دیگر، در کنار حقوق انحصاری اعطا شده به [[پدیدآورنده]]، قوانین ملی، در راستای [[منافع عمومی|منافع]] و [[مصالح عمومی]]، استثنائات و محدودیت هایی را بر این حقوق بار می کنند تا [[منافع جمعی]] نیز تامین شود. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=فلسفه مالکیت فکری (بررسی تحلیلی تاریخچه، مبانی، مفهوم و مالکیت فکری)|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4953920|صفحه=|نام۱=محسن|نام خانوادگی۱=خدمتگزار|چاپ=2}}</ref> از جمله این استثنائات، تکثیر یک اثر صرفا به منظور استفاده شخصی <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=فلسفه مالکیت فکری (بررسی تحلیلی تاریخچه، مبانی، مفهوم و مالکیت فکری)|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4931764|صفحه=|نام۱=محسن|نام خانوادگی۱=خدمتگزار|چاپ=2}}</ref> و [[نقل قول]] برای استفاده های علمی و آموزشی می باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=سیاست جنایی ایران در حمایت از حقوق تألیف و نشر (سیاست تقنینی، سیاست قضایی، سیاست اداری)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4772880|صفحه=|نام۱=سیدعباس|نام خانوادگی۱=حسینی نیک|چاپ=1}}</ref>
از موجبات پیشرفت فرهنگ و تمدن جوامع بشری، توسعه و گسترش امور علمی و آموزشی است. بنابراین، اگر این امر منوط به اجازه [[پدیدآورنده|پدیدآورندگان]] آثار علمی و آموزشی شود، به دلیل احتمال عدم دسترسی به [[اثر|آثار]] یا عدم رضایت [[پدیدآورنده]]، مشکلات و موانعی بر سر راه توسعه و ترقی جامعه به وجود خواهد آمد. از این روست که قانون گذار، استفاده های آموزشی و علمی را از قلمرو اجازه [[پدیدآورنده]] خارج نموده است. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق آفرینش های ادبی و هنری|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=دادگستر|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5071184|صفحه=|نام۱=حمید|نام خانوادگی۱=آیتی|چاپ=-}}</ref> به بیان دیگر، در کنار حقوق انحصاری اعطا شده به [[پدیدآورنده]]، قوانین ملی، در راستای [[منافع عمومی|منافع]] و [[مصالح عمومی]]، استثنائات و محدودیت هایی را بر این حقوق بار می کنند تا [[منافع جمعی]] نیز تامین شود. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=فلسفه مالکیت فکری (بررسی تحلیلی تاریخچه، مبانی، مفهوم و مالکیت فکری)|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4953920|صفحه=|نام۱=محسن|نام خانوادگی۱=خدمتگزار|چاپ=2}}</ref> از جمله این استثنائات، تکثیر یک [[اثر]] صرفا به منظور استفاده شخصی <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=فلسفه مالکیت فکری (بررسی تحلیلی تاریخچه، مبانی، مفهوم و مالکیت فکری)|ترجمه=|جلد=|سال=1391|ناشر=میزان|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4931764|صفحه=|نام۱=محسن|نام خانوادگی۱=خدمتگزار|چاپ=2}}</ref> و [[نقل قول]] برای استفاده های علمی و آموزشی می باشد.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=سیاست جنایی ایران در حمایت از حقوق تألیف و نشر (سیاست تقنینی، سیاست قضایی، سیاست اداری)|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=مجمع علمی و فرهنگی مجد|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=4772880|صفحه=|نام۱=سیدعباس|نام خانوادگی۱=حسینی نیک|چاپ=1}}</ref>


== نکات توضیحی ==
== نکات توضیحی ==
بدیهی است که بهره برداری های مذکور در این ماده، مشروط بر این است که جنبه انتفاعی نداشته باشد. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق آفرینش های ادبی و هنری|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=دادگستر|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5071168|صفحه=|نام۱=حمید|نام خانوادگی۱=آیتی|چاپ=-}}</ref>
بدیهی است که بهره برداری های مذکور در این ماده، مشروط بر این است که جنبه [[انتفاعی]] نداشته باشد. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حقوق آفرینش های ادبی و هنری|ترجمه=|جلد=|سال=1393|ناشر=دادگستر|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5071168|صفحه=|نام۱=حمید|نام خانوادگی۱=آیتی|چاپ=-}}</ref>


برخی از مصادیق از قبیل امور آموزشی که از استثنائات حقوق [[پدیدآورنده]] در محیط واقعی می باشند، در محیط اینترنتی نیز قابل اعمال است. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حمایت از کپی رایت|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=دانشگاه شهید بهشتی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5085512|صفحه=|نام۱=حسن|نام خانوادگی۱=اصفهانی|چاپ=}}</ref>
برخی از مصادیق از قبیل امور آموزشی که از استثنائات حقوق [[پدیدآورنده]] در محیط واقعی می باشند، در محیط اینترنتی نیز قابل اعمال است. <ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=حمایت از کپی رایت|ترجمه=|جلد=|سال=1389|ناشر=دانشگاه شهید بهشتی|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5085512|صفحه=|نام۱=حسن|نام خانوادگی۱=اصفهانی|چاپ=}}</ref>


نکته حائز اهمیت این است که تنها در جزوه هایی که برای تدریس در موسسات آموزشی توسط معلمان تهیه و تکثیر می شود، مشروط بر اینکه جنبه تجاری و انتفاعی نداشته باشد؛ ذکر ماخذ الزامی نیست. در سایر موارد، حتی در فرض جواز استفاده بدون اجازه [[پدیدآورنده]] نیز ذکر ماخذ الزامی است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مطالعه تطبیقی نقض حقوق پدیدآورندگان آثار ادبی و هنری در نظام حقوقی ایران و انگلستان)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5004156|صفحه=|نام۱=اکرم|نام خانوادگی۱=سالارپورگل ختمی|چاپ=1}}</ref>
نکته حائز اهمیت این است که تنها در جزوه هایی که برای تدریس در موسسات آموزشی توسط معلمان تهیه و تکثیر می شود، مشروط بر اینکه جنبه تجاری و [[انتفاعی]] نداشته باشد؛ ذکر ماخذ الزامی نیست. در سایر موارد، حتی در فرض جواز استفاده بدون اجازه [[پدیدآورنده]] نیز ذکر ماخذ الزامی است.<ref>{{یادکرد کتاب۲||عنوان=مطالعه تطبیقی نقض حقوق پدیدآورندگان آثار ادبی و هنری در نظام حقوقی ایران و انگلستان)|ترجمه=|جلد=|سال=1390|ناشر=جنگل|مکان=|شابک=|پیوند=|شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران=5004156|صفحه=|نام۱=اکرم|نام خانوادگی۱=سالارپورگل ختمی|چاپ=1}}</ref>


== منابع ==
== منابع ==

نسخهٔ ‏۳۱ ژانویهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۱۵:۵۷

ماده ۷ قانون حمایت از حقوق مولفان و مصنفان و هنرمندان: نقل از اثرهایی که انتشار یافته است و استناد به آنها به مقاصد ادبی و علمی و فنی و آموزشی و تربیتی و به صورت انتقاد و تقریظ، با ذکر مأخذ در حدود متعارف مجاز است.

تبصره - ذکر مأخذ در مورد جزوه هایی که برای تدریس در مؤسسات آموزشی توسط معلمان آنها تهیه و تکثیر میشود الزامی نیست مشروط بر اینکه جنبه انتفاعی نداشته باشد.

مواد مرتبط

مطالعات تطبیقی

بند 1 ماده 10 کنوانسیون برن مقرر می کند که نقل قول از آثاری که قبلا به طور قانونی انتشار یافته است، مجاز است.[۱]

طبق «معیار سه گام» که در کنوانسیون برن بیان شده، استثنائات و محدودیت ها (از جمله محدودیت های مقرر در ماده 7) نباید به ضرر حقوق پدیدآورنده وضع شوند.[۲]

مصادیق استفاده منصفانه که از موارد استفاده مجاز از آثار بدون اجازه پدیدآورنده است، در قوانین ایران و آمریکا، هماهنگ با کنوانسیون برن است. اما استثنائا، نسخه برداری از کل اثر به مقاصد علمی و آموزشی یا استفاده شخصی که به موجب قانون ایران استفاده منصفانه و در نتیجه مجاز است، به نظر کارشناسان وایپو (سازمان جهانی مالکیت فکری) قابل ایراد است. [۳]

فلسفه و مبانی نظری ماده

از موجبات پیشرفت فرهنگ و تمدن جوامع بشری، توسعه و گسترش امور علمی و آموزشی است. بنابراین، اگر این امر منوط به اجازه پدیدآورندگان آثار علمی و آموزشی شود، به دلیل احتمال عدم دسترسی به آثار یا عدم رضایت پدیدآورنده، مشکلات و موانعی بر سر راه توسعه و ترقی جامعه به وجود خواهد آمد. از این روست که قانون گذار، استفاده های آموزشی و علمی را از قلمرو اجازه پدیدآورنده خارج نموده است. [۴] به بیان دیگر، در کنار حقوق انحصاری اعطا شده به پدیدآورنده، قوانین ملی، در راستای منافع و مصالح عمومی، استثنائات و محدودیت هایی را بر این حقوق بار می کنند تا منافع جمعی نیز تامین شود. [۵] از جمله این استثنائات، تکثیر یک اثر صرفا به منظور استفاده شخصی [۶] و نقل قول برای استفاده های علمی و آموزشی می باشد.[۷]

نکات توضیحی

بدیهی است که بهره برداری های مذکور در این ماده، مشروط بر این است که جنبه انتفاعی نداشته باشد. [۸]

برخی از مصادیق از قبیل امور آموزشی که از استثنائات حقوق پدیدآورنده در محیط واقعی می باشند، در محیط اینترنتی نیز قابل اعمال است. [۹]

نکته حائز اهمیت این است که تنها در جزوه هایی که برای تدریس در موسسات آموزشی توسط معلمان تهیه و تکثیر می شود، مشروط بر اینکه جنبه تجاری و انتفاعی نداشته باشد؛ ذکر ماخذ الزامی نیست. در سایر موارد، حتی در فرض جواز استفاده بدون اجازه پدیدآورنده نیز ذکر ماخذ الزامی است.[۱۰]

منابع

  1. سیدحسن میرحسینی. فرهنگ حقوق مالکیت معنوی (جلد دوم) حقوق مالکیت ادبی و هنری. چاپ 2. میزان، 1391.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 5237288
  2. امین کاظمی. تعامل حقوق مالکیت فکری و نفع عمومی. چاپ 1. جنگل، 1392.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 5126708
  3. ساناز الستی. حقوق کیفری مالکیت ادبی و هنری در ایران و بررسی تطبیقی آن با آمریکا و قراردادهای بین المللی. چاپ 2. میزان، 1386.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4987044
  4. حمید آیتی. حقوق آفرینش های ادبی و هنری. چاپ -. دادگستر، 1393.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 5071184
  5. محسن خدمتگزار. فلسفه مالکیت فکری (بررسی تحلیلی تاریخچه، مبانی، مفهوم و مالکیت فکری). چاپ 2. میزان، 1391.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4953920
  6. محسن خدمتگزار. فلسفه مالکیت فکری (بررسی تحلیلی تاریخچه، مبانی، مفهوم و مالکیت فکری). چاپ 2. میزان، 1391.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4931764
  7. سیدعباس حسینی نیک. سیاست جنایی ایران در حمایت از حقوق تألیف و نشر (سیاست تقنینی، سیاست قضایی، سیاست اداری). چاپ 1. مجمع علمی و فرهنگی مجد، 1392.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 4772880
  8. حمید آیتی. حقوق آفرینش های ادبی و هنری. چاپ -. دادگستر، 1393.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 5071168
  9. حسن اصفهانی. حمایت از کپی رایت. دانشگاه شهید بهشتی، 1389.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 5085512
  10. اکرم سالارپورگل ختمی. مطالعه تطبیقی نقض حقوق پدیدآورندگان آثار ادبی و هنری در نظام حقوقی ایران و انگلستان). چاپ 1. جنگل، 1390.  ,شماره فیش در پژوهشکده حقوق و قانون ایران: 5004156