آثار ناشی از ماهیت نمایندگی قوه موسس در نظام جمهوری اسلامی ایران

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
آثار ناشی از ماهیت نمایندگی قوه موسس در نظام جمهوری اسلامی ایران
عنوانآثار ناشی از ماهیت نمایندگی قوه موسس در نظام جمهوری اسلامی ایران
رشتهحقوق عمومی
دانشجومطهره جزینی زاده
استاد راهنماعلیرضا دبیرنیا
مقطعکارشناسی ارشد
سال دفاع۱۳۹۸
دانشگاهدانشگاه قم



آثار ناشی از ماهیت نمایندگی قوه موسس در نظام جمهوری اسلامی ایران عنوان پایان نامه ای است که توسط مطهره جزینی زاده، با راهنمایی علیرضا دبیرنیا در سال ۱۳۹۸ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه قم دفاع گردید.

چکیده

ان و ماهیت مجلس موسسان ناشی از آراء ملت است؛ ملت ایران با پذیرش حاکمیت الهی و احکام نورانی اسلام توانست بر قدرت استبدادی رژیم پهلوی فایق آید و با تشکیل مجلس موسسان، به نمایندگان خود اختیار داد تا نسبت به تدوین قانون اساسی اقدام نماید. بنیانِ قانون اساسی و نظام جمهوری اسلامی ایران در یک فرایند انتخاباتی تاسیس گردید و مردم در جایگاه خالقِ قانون اساسی و نظام جمهوری اسلامی و به تبع آن، مجموعه نظام و کارگزاران در جایگاه قدرت های تاسیس شده قرار گرفتند به نحوی که رابطه سلسله مراتبی میان ملت از یک سو و کارگزاران و قوا از سوی دیگر ایجاد شد. از یک سو، مجلس موسسان که بنیان آن از نمایندگی است صرفا قادر است یک نظام سیاسی مبتنی بر نمایندگی را ایجاد کند لذا صلاحیت های دولت در چهارچوب یک نظام نمایندگی قابل تعریف است. تاثیر ماهیتِ مجلس موسسان در فرایند تولید قدرت سیاسی به نحوی است که نه تنها قانون اساسی را به یک ابزار سیاسی تبدیل می کند بلکه هدف و غایتِ اصلی دولت، تضمین حقوق اساسی ملت است. از سوی دیگر، اعتقادات عمیق ملت ایران به دین مقدس اسلام و باور آنان به این که پیروی از اوامر الهی و موازین شریعت مقدس، کلید خوشبختی در دو جهان است، جملگی موجب گردیده که مبانی و اصول قانون اساسی از سوی نمایندگان ملت به نحوی تنظیم گردد تا تضمین حقوق و آزادی های ملت در چهارچوب موازین مقدس اسلامی مورد توجه قرار گیرد. این پژوهش به روش توصیفی– تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه ای تدوین گردیده است و سوال اصلی تحقیق این است که؛ ماهیت نمایندگی مجلسِ موسسان چه تاثیری بر مبانی، جایگاه و صلاحیت های نظام جمهوری اسلامی ایران دارد؟

ساختار و فهرست پایان نامه

فهرست تفصیلی مطالب مقدمه

۱ بیان مساله و پرسش های تحقیق

۲ سوال های تحقیق

سوال اصلی

سوال های فرعی

۳ فرضیه های تحقیق

۴ ضرورت انجام تحقیق

۵ سابقه، پیشینه مساله و تحقیق

۶ اهداف و کاربردهای تحقیق

۷ سازمان دهی و ساختار تحقیق

فصل اول:نظام نمایندگی؛ مکانیزم تضمین حاکمیت ملت

مبحث اول: اهمیت و جایگاه قانون اساسی

مبحث دوم: نمایندگی

گفتار اول: تبیین مفهوم لغوی و اصطلاحی نمایندگی

بند اول: تبیین لغوی نمایندگی

بند دوم: نمایندگی در اصطلاح

بند سوم: مفهوم نمایندگی

بند چهارم: نمایندگی ماهوی

گفتار دوم: حق تعیین سرنوشت به عنوان یک حق طبیعی/الهی

گفتار سوم: آزادی به عنوان یک اصل

گفتار چهارم: اصل عدم حاکمیت احدی بر دیگری

گفتار پنجم: شناسایی عقلانیت به عنوان یک اصل غیر قابل تفکیک از انسان:

گفتار ششم: اصل خودآیینی

گفتار هفتم: قرارداد اجتماعی

گفتار هشتم: غایت دولت؛ پاسداری از حقوق ملت

گفتار نهم: تشکیل دولت محدود و مبتنی بر نظام نمایندگی

جمع بندی فصل اول

فصل دوم: فرایند تاسیس نظام نمایندگی در جمهوری اسلامی ایران

مبحث اول: تشکیل نظام جمهوری اسلامی ایران و ایجاد قانون اساسی ۱۳۵۸

گفتار اول: انتخاب نظام جمهوری اسلامی ایران در رفراندوم سال۱۳۵۸

گفتار دوم: شکل گیری مجلس موسسان برای تشکیل یک نظام نمایندگی

گفتار سوم: مشارکت مردم در تهیه ی پیش نویس قانون اساسی

بند اول: زمینه ی شکل گیری گفتمان انتقادی مردم

گفتار چهارم: بررسی اصول پیش نویس در مجلس موسسان منتخب ملت

گفتار پنجم: تصویب پیش نویس قانون اساسی توسط مجلس موسسان منتخب ملت و رفراندوم قانون اساسی (تاسیس قانون اساسی منتخب ملت)

مبحث دوم: فرایند اصلاح قانون اساسی سال

در چارچوب نظام نمایندگی

مبحث سوم: مبانی نظام نمایندگی در قانون اساسی ایران ۵۰ گفتار اول: مبانی نظام نمایندگی با رویکرد حقوق عمومی ۵۰ گفتار دوم: مبانی نظام نمایندگی با رویکرد فقهی در قانون اساسی ایران

گفتار سوم: نظریه موافق با نمایندگیِ ولی فقیه

گفتار چهارم: ولایت فقیه؛ نظر مخالف با نمایندگی

گفتارپنجم: رویکرد حقوق عمومی به ولایت فقیه در قانون اساسی

جمع بندی فصل دوم

فصل سوم:تاثیر ماهیت مجلس موسسان بر نظام جمهوری اسلامی ایران

مبحث اول: نمایندگی در جایگاه بنیان قانون اساسی

گفتار اول: ساختارها، نهادها و قوا در جایگاه نمایندگی ملت

گفتار دوم: کارگزاران در جایگاه نمایندگان ملت

گفتار سوم: رابطه خادم و مخدومی میان کارگزاران و ملت

گفتارچهارم:شناسایی صلاحیت فراقانون اساسی، فراحقوقی و فراساختاری برای ملت

مبحث دوم: تاثیر نظام نمایندگی در تضمین حقوق بنیادین ملت

گفتار اول: اولویت امرسیاسی بر امر حقوقی

گفتار دوم: تفکیک بین حقوق اساسی و قانون اساسی

گفتار سوم: عدم صلاحیت دولت در تعریف یا تحدید حقوق اساسی

گفتار چهارم: ضرورت تضمین حقوق اساسی توسط دولت

گفتار پنجم: قوانین و سیاست ها، تابعی از نظام نمایندگی

مبحث سوم: آثار شکلی نظام نمایندگی

گفتار اول: حاکمیت قانون

گفتار دوم: شفافیت

گفتار سوم: نظارت مردم

گفتار چهارم: پاسخگویی

بند اول: پاسخگویی در آموزه های اسلامی

بند دوم: نتایج و اهداف پاسخگو بودن

بند سوم: ابزار و روش های مردم در پاسخ خواهی از کارگزاران طبق قانون اساسی

جمع بندی فصل سوم

نتیجه گیری

کلیدواژه ها

  • مجلس موسِسان
  • حقوق اساسی
  • نمایندگی