آزادی بیان در فقه سیاسی اسلامی و قانون اساسی عراق

عنوان	آزادی بیان در فقه سیاسی اسلامی و قانون اساسی عراق
رشته	حقوق عمومی
دانشجو	اسراء حمید معیدی الغریباوی
استاد راهنما	حسین عندلیب
مقطع	کارشناسی ارشد
سال دفاع	۱۴۰۱
دانشگاه	دانشگاه ادیان و مذاهب

آزادی بیان در فقه سیاسی اسلامی و قانون اساسی عراق عنوان پایان نامه ای است که توسط اسراء حمید معیدی الغریباوی، با راهنمایی حسین عندلیب در سال ۱۴۰۱ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه ادیان و مذاهب دفاع گردید.

چکیده

موضوع آزادی بیان بر ابزارهای بیان و نوشتار (مطبوعات، انتشارات) و رسانه ها (رادیو و تلویزیون) متمرکز خواهد بود، زیرا این ابزارها با وجود حقوق و آزادی هایی که می توان از آنها نام برد، اشکال اساسی آزادی بیان را نشان می دهد. (حقوق مجاور آزادی بیان) و ما به این حقوق یا آزادی ها اشاره نکردیم زیرا آنها موضوعات مستقلی را نشان می دهند که قانون اساسی متون مستقلی را برای آنها مشخص می کند و مقام مقننه برای آنها قوانین عادی جدا از قوانین تنظیم کننده اشکال اساسی آزادی را صادر می کند. بیان اشاره شده است. هدف این پژوهش، پایش این حق در میان تحولات تاریخی است که طی کرده است و در برابر ضمانت های قانونی اعطا شده توسط قانونگذار بین المللی و ملی برای تضمین آزادی عقیده و بیان در حمایت از مراحل تاریخی که برای کشور ایجاد کرده است، می باشد. حقوق بشر را طی می کند و سپس مسیولیت های قانونی و اخلاقی ناشی از اعمال این حق را ارایه می کند و در نهایت به اشکال مختلف و چندگانه اعمال آزادی عقیده و بیان می کند. از این رو سوال اصلی: حق آزادی عقیده در حقوق و فقه سیاسی عراق چیست؟ پاسخ به این سوال کامل است، حقوق بشر مراحل تاریخی را طی کرده است، پس از آنکه هسته آنها بر اساس عرف، آداب و سنن استوار شد، به تدریج توسط دولتها پذیرفته شد، چنانکه در قوانین عادی خود توسط مرجع تقنینی اخذ و تصویب شد. سپس این امر به گنجاندن آنها در هسته قوانین اساسی تبدیل شد و دریچه ای به سوی دولت و مرجع تقنینی آن شد و سرانجام با کنوانسیون های بین المللی اعلام شد و کشورهای مختلف جهان آن را اعلام کردند. آزادی بیان به عنوان یکی از آزادی های اساسی و یکی از حقوق اساسی بشر این مراحل را مانند هر حق دیگری طی کرده است. در این تحقیق از روش توصیفی تحلیلی تطبیقی پیروی خواهیم کرد. اهمیت این تحقیق در بازنمایی آزادی بیان به عنوان صدایی است که در ذهن مردم می چرخد و بهترین راه برای شناسایی خواسته های افراد است و این که مطالبه آزادی بیان به عنوان یک امر مطرح می شود. پاسخ طبیعی به اهمیت آن با توجه به حق فرد برای تخلیه احساسات و عقایدی که به او معتقد است. افکار عمومی که دارای اثربخشی و امکان بحث و انتقاد در جهت نیل به مصالح عمومی باشد و اهمیت این آزادی با دانستن آن آزادی مادری سایر آزادی های ذهنی نمایان می شود. یا به عبارت دیگر، تمام آزادی های فکری در واقع به ایده آزادی بیان باز می گردد.

ساختار و فهرست پایان نامه

فهرس المحتویات

المقدمه

۱ بیان الموضوع

۲ هدف البحث

۳ اسیله البحث

۴ فرضیات البحث

۵ الدراسات السابقه

۶ الاهمیه

۷ منهج البحث

۸ هیکلیه البحث

الفصل الاول: المفاهیم والکلیات

۱–۱ المفاهیم

۱–۱–۱ مفهوم حریه التعبیر عن الرای لغه واصطلاحا

۱–۱–۱–۱ التعریف اللغوی

۱–۱–۱–۱–۱ کلمه حریه

۱–۱–۱–۱–۲ التعبیر

۱–۱–۱–۱–۳ الرای

۱–۱–۲ مفهوم الحریات

۱–۱–۲–۱ مفهوم الحریه لغه

۱–۱–۲–۲ مفهوم الحریه اصطلاحا

۱–۱–۳ الکلیات

۱–۱–۳–۱ التطور التاریخی لحریه التعبیر عن الرای

۱–۱–۳–۱–۱ حریه التعبیر عن الرای فی المجتمعات القدیمه

۱–۱–۳–۱–۲ نشاه حریه التعبیر

۱–۱–۳–۱–۳ حریه التعبیر فی الدوله الإغریقیه و الرومانیه

۱–۱–۳–۱–۴ حریه التعبیر فی بلاد وادی الرافدین و وادی النیل

۱–۱–۳–۲–۱ حریه التعبیر عن الرای فی القرون الوسطی

۱–۱–۳–۲–۱–۱ فی البلدان الاوربیه

۱–۲–۱–۲–۲ فی البلاد الإسلامیه

۱–۲–۱–۳ حریه التعبیر عن الرای فی العصر الحدیث

۱–۲–۱–۳–۱ تطور حریه التعبیر بعد الثوره الامریکیه ۱۷۷۶

۱–۲–۱–۳–۲ تطور حریه التعبیر بعد الثوره الفرنسیه ۱۷۸۹

۱–۲–۲ صور حریه التعبیر عن الرای

۱–۲–۲–۱ حریه القول و اعتناق الآراء

۱–۲–۲–۲ حریه الطباعه و النشر

۱–۲–۲–۳ حریه الاعلام

۱–۱–۴ مفهوم الدستور

۱–۱–۳–۱ تعریف الدستور

۱–۱–۳–۲ نشاه الدساتیر

۱–۱–۳–۳ الاسالیب الغیر دیمقراطیه لنشاه الدساتیر

۱–۱–۳–۳–۱ الدستور کمنحه

۱–۱–۳–۳–۲ الدستور فی صوره عقد او میثاق

۱–۱–۳–۴ الاسلوب الدیمقراطی فی انشاء الدساتیر

۱–۱–۳–۴–۱ اسلوب الجمعیه التاسیسیه

۱–۱–۳–۴–۲ اسلوب الاستفتاء

۱–۱–۴ تغیر واعده تعین الدساتر ۵۰ ۱–۱–۴–۱ السلطه او الهییه المسووله عن التعدیلات الدستوریه ۵۰ ۱–۱–۴–۱–۱ إعطاء سلطه التعدیل للشعب ذاته ۵۰ ۱–۱–۴–۱–۲ جعل سلطه التعدیل من حق ممثلی او نواب الامه ۵۰ ۱–۱–۴–۱–۳ إعطاء سلطه التعدیل للسلطه التاسیسیه المنشاه التی یحددها الدستور

۱–۱–۴–۲ إجراءات او مراحل التعدیل

۱–۱–۴–۲–۱ مرحله اقتراح التعدیل

۱–۱–۴–۲–۲ مرحله إقرار مبدا التعدیل

۱–۱–۴–۲–۳ مرحله إعداد التعدیل

۱–۱–۴–۲–۴ مرحله الإقرار النهایی للتعدیل

۱–۱–۴–۳ نطاق التعدیل او حدوده

۱–۱–۴–۳–۱ الحظر الزمنی

۱–۱–۴–۳–۲ الغایه المحرمه

۱–۱–۴–۳–۳ مشروعیه قیود الدستور

الفصل الثانی: الاساس التشریعی لحریه التعبیر عن الرای

۲–۱ موقف القوانین الوضعیه من حریه التعبیر عن الرای

۲–۱–۱ موقف القوانین الوضعیه العربیه من حریه التعبیر عن الرای

۲–۱–۱–۱ حریه التعبیر فی القانون العراقی

۲–۱–۱–۱–۱ حریه الصحافه و النشر فی القانون العراقی

۲–۱–۱–۱–۲ حریه الإذاعه و التلفزیون فی القانون العراقی

۲–۱–۱–۱–۳ واقع حریه التعبیر فی القانون العراقی المعاصر

۲–۱–۱–۲ حریه التعبیر فی القانون العراقی

۲–۱–۱–۲–۱ موقف القوانین العادیه

۲–۱–۱–۲–۲ دور الازهر فی حریه التعبیر

۲–۱–۲ موقف القوانین الوضعیه الغربیه من حریه التعبیر عن الرای

۲–۱–۲–۱ حریه التعبیر فی القانون الفرنسی

۲–۱–۲–۱–۱ حریه الصحافه فی القانون الفرنسی

۲–۱–۲–۱–۲ حریه الإذاعه والتلفزیون فی القانون الفرنسی

۲–۱–۲–۲ حریه التعبیر فی القانون الامریکی

۲–۱–۲–۲–۱ حریه الکلام فی القانون الامریکی

۲–۱–۲–۲–۲ حریه الصحافه فی القانون الامریکی

۲–۱–۲–۲–۳ حریه الطباعه والنشر والإعلام فی القانون الامریکی

۲–۲ موقف الشریعه الإسلامیه من حریه التعبیر عن الرای

۲–۲–۱ طبیعه و اساس حریه التعبیر عن الرای فی الشریعه الإسلامیه

۲–۲–۱–۱ طبیعه حریه التعبیر عن الرای

۲–۲–۱–۲ اساس حریه التعبیر عن الرای

۲–۲–۱–۲–۱ حریه التعبیر

۲–۲–۱–۲–۲ حریه المعارضه

۲–۲–۲ واقع حریه التعبیر عن الرای فی الحکومه الإسلامیه

۲–۲–۳ حریه التعبیر عن الرای فی الدستور الإیرانی کنموذج لموقف الشریعه الإسلامیه

الفصل الثالث: قیود وضمانات حریه التعبیر عن الرای

۳–۱ قیود حریه التعبیر عن الرای

۳–۱–۱ القیود التشریعیه

۳–۱–۱–۱ القیود الدستوریه

۳–۱–۱–۲ القیود علی القوانین العامه فی حریه التعبیر

۳–۱–۱–۲–۱ قیود قانون العقوبات

۳–۱–۱–۲–۲ القیود الوارده فی قوانین المطبوعات

۳–۱–۱–۲–۳ القیود فی قوانین الإذاعه والتلفزیون

۳–۱–۲ القیود الدینیه و الاجتماعیه

۳–۱–۲–۱ القیود الدینیه النابعه عن الشریعه الإسلامیه

۳–۱–۲–۱–۱ دعایم النظام الإسلامی واساسه

۳–۱–۲–۱–۲ القذف والسب والإهانه

۳–۱–۲–۱–۳ الآداب والاخلاق والنظام العام

۳–۱–۲–۱–۴ السخریه من الآخرین

۳–۱–۲–۲ القیود الاجتماعیه

۳–۲ ضمانات حریه التعبیر عن الرای

۳–۲–۱ النص علی حریه التعبیر وعدم وضع القوانین المقیده لها

۳–۲–۱–۱ النص علی حریه التعبیر وعدم تقییدها مستقبلا

۳–۲–۱–۲ إلغاء القوانین الحالیه المقیده لحریه التعبیر

۳–۲–۲ إزاله معوقات حریه التعبیر

۳–۲–۲–۱ النقد المباح وتعدد الاحزاب

۳–۲–۲–۱–۱ معنی النقد المباح ومدی ضمانه لحریه التعبیر

۳–۲–۲–۱–۲ اهمیه التعددیه الحزبیه ومدی ضمانها لحریه التعبیر

۳–۲–۲–۲ إزاله القمع الحکومی

۳–۲–۲–۲–۱ قمع الدوله وقمع الرای

۳–۲–۲–۲–۲ اثر إزاله القمع الحکومی علی حریه التعبیر

۳–۲–۲–۳ إنشاء موسسات دستوریه وقضاییه لخرق حریه التعبیر

۳–۲–۲–۳–۱ الرقابه علی دستوریه قوانین حریه التعبیر

۳–۲–۲–۳–۲ الرقابه القضاییه علی قرارات السلطه الإداریه

۳–۲–۲–۴ تعمیق ثقافه حقوق الإنسان وحریه التعبیر

۳–۳ الخاتمه

۳–۳–۱ النتایج

۳–۳–۲ التوصیات

المصادر والمراجع

کلیدواژه ها

• آزادی بیان
• عقیده
• فقه سیاسی
• فقه اسلامی